Leifur - 26.09.1884, Blaðsíða 1
2. ái\
Wiimi])cg, illímitoba, 2«. septewiber 1884. INr. 21.
Vikubladið „L E I F UR,c kcmur út ú liverjum nistudogi
aó forfall alausu. Árgangnrinn kostar $2.00 í Amcríku,
en 8 krónur í NordunílTu. S’ilulaun oinn áttundi. Uppsögn
ú bladinu gildir ekki, ncma mcd 4 múnada fyrirvara.
FRJETTIR ÚTLENDAR.
Blðð Frakka eru ekki iuiægð moð eiu-
göngu að æsa lýöínn gegn Bretum fyrir að-
gjörðir þeirra i Kinamálinu, heldur eru þau
tekin til að akæra AíVikufarann Stanley fyrir
ónot, er haunsifellt hafi sýnt nýlGndubúum og um-
boðsmönnum Frakka i Mið-Afriku, M. de
Brazza er fremstur i flokki æsingan.anna og
hefir haun nýlega ritað blaðinu D é b a t s
langa grein og klagaði þar yfir yfirgansi Sian-
leys, og hefir það hjálpaö til að æsa alþýðu
ennmeir en áður. En það eru niiklar líkur til að
hann, eða Frakkar i lieild siuni, græði ekkeit á
þvl fyrirtæki, þvi Stanley tók til undireius og
hann sá livernig komið var og ritaði móti grein
de Brazza og sýnir þar fram á, að ástæður
hans sjeu ekki einungis ástæðulausar, heldur
algjörlega óverðskuldaðar, Eptir þvi sem
Stanlcy scgir fiá, hofir hann og mcnn hans
margopt hjálpað Frökkum bæði um fæði og
skýli á ferðum sinum, og það sem meira er
í varið, stillt ofsa hinna innfæddu, þegar þeir
haía hótað Frökkum hinu versta, sem opt
hefir komið fyrir, þvl þeir hafa verið allt aunaö
en laglegir við að halda vináttu við svertingja.
— Stórþiug Breta yerður sett 23. október
næskomandi, en ekki er gjört ráð fyrir að það
staudi lcngur yfir en ta&tiuS. Hclztu mál, scm
rædd veiða, eru: Egyptalandsmálið og kjósenda-
fjölgunarmál Gladstones. Parnells menn ætla
að heimta raunsókn f Maamtrasna-májjnu, sem
er gamallt morðmál, en var fyrir stuttu en.l-
nýjað með þvi, að einn eða fleiri menn sóru, að
saklausum mönnum hefði verið hegnt i stað þeirra
seku. Einnig ætla þeir að heimta, að Spenccr jarl
og skrifari hans sjeu kallaðir heim aptur, þvi
alþýða á frlaudi vill ekki þýðast stjórn hans.
þó öllum á Englandi liki vel að Dufieriu
lávarður skyldi hreppa landshöfðingjacmbættið á
Indlandi, þá þykir suinum það miður vegna
þess, að engi fæst hans jafningi til að vera
miliigöngumaður Breta við hin önnur stórveldi
Norðurálfunnar. Aptur á móti vita þeir að
stjórn hans eystra mun færa nýtt líf i allt,
og muu hann vera þeim eystra geðþekkari, en
Iíipon lávarður, sem uú sagði af sjor embætt-
inu, þvi þó heilsubresti væii barið við, sem
aðalorsökinni að hann hætti, vita allir að engum
likaði við hariti og var hann þvi að nokkru leyti
knúður til að segja af sjer. Dufierin iávarður
liefir ásett sjer að minnsta kosti að minnka lier*
lið það, er skattgildu hjeröðin við lialda, og
setn getur orðið skaðlegt fyrir veldi Breta,
Frá Frökkum og Kfnv. frjeltist ekkert nýtt,
þó þykir vist að lialdið vcrði áfram með styrj-
öldina. Hergagnabúrin við ána Min, cru ekki
cins mikiö skentmd og af hefir vet'ið látið; vegg-
irnir urðu að sönnu ónýtir u p'irtum, en nú er
búið að byggja þá upp ap'ur, og eru Klnverjnr
jafn vel búnir nú eins og upphaflega. þvi púður
og skotfæri höfðu þeir flntt burtu, áður en
Frakkar gjörðu áhlaupið,
Ekki getigur Fetry vel að hafa alþýðuna
heima ánægða með stjórn sin i. Mönnum þykir
hann taka Iteldur mikið vald hjá sjálfum sjer, þar
sem hann ekki svo mikið sem ráðgast um við
stjórnina hvað gjöra skuli, og er óánægjan með
íram sproltin af því, að siðastl. ár voru útgjöld
rikisins 8 miliónum franka meiri en inntektirnar.
gvo auðsætt er, ef stríðið hcldur ufram þar cystra.
--------------- ------------- ' v"-" ' ~~
verður stjómin uauðbeygð til, að taka peninga að
láui, eða að öðrura kosti gcfast ttpp, en þaf
muu hvorki stjórn nje almúga vera geðþekkt.
— Vilhjálnutr þýzkalandskeisári heíir sent
BeLiukonungi uppástuugu sina, tnn {nð hvernig
stjórna skuli Kongolandinu. llann vill að stór
veldi Not’ðurálfunnar viðurkenni það -em frjálst
ríki, þó ekki lýðstjórnarriki, heldur áð þar sje
svipaö stjórnarfyrirkomu'ag og á Ind.'.tndi, sera
sje: að það lúti annaðhvort Belgiu e'ia þýzka-
landi, eða báðum þessum rlkjum til amans, en
að landshöfðingi sje hið æðsta yfirv tjd þeirra;
skatttriir vill hann að Kongolandsbúa- sjeu að
öllu leyti.
— Síðan Rússakeisari kom til Warschau, hefir
meira en þúsund manns verið lineppt-þar í fang-
elsi. en þeim verður sleppt aptur þegar hanu
er kominri burtu þaðan. Siðanhantt kom þangað,
hafa nihilistar fest upp 1000 viðvörunaraug-
lýsingar i bænum, sem lögrcglan veit alls ekki
hvaðan komið hafa. Fimmtudaginn hinn 11
þ. tn.. fóru keisarahjónin að skoða i-1 sjúkrahús
bæjaiius og skólana. þann dag lögðu þau einnig
hyrningarsteinin undir viðauka, 'cm ; að byggja
viö hið stóra Rauðakross-sjúkrahús, <fl vel voru
þau umgirt af hermönnum meðan á [>vl stóð
— t Berne á Svissaralandi verður iunan skamrns
haldin samkoma af fulltrúum stórveldi nna. til að
semja eiu allsherjarlög, sem verndi verk skálda,
málara og likneskjusmiða. Hvorki Eugland njo
Bandarlkin hafa sent fulltrúa þangað, svO for-
stöðumennirnir óttast að samkomau verði ekki
cináTnTikoiiTin og til var Æthcttr. •-
— Á ttaliu cr kólera hræðileg. Siðan húnkom
þangað eru 3000 manna dauðar úr henni, og
hvergi hefir hún verið jafn skæð og í Neapel.
Humbert konungur er þar og kveðst, ekki fara
þaðan fyr enn sóttin er rjenuð. llann ltefir gef-
ið bæjarstjórninni þar 12,000 dol). til styrktar
hinum fátæku.
— Nýlega er nfstaðið strlð i Perú milli Iglesi -
asar forseta og Caceres hershöfðingja fjallbúanna,
sem vildi svipta hinu nýkosna forseta völdum,
en taka sjálfur við stjórninni. Caceres brá
Iglesias um, að hann hefði ekki verið löglega
kosinn, þar eð þingið hefði gjört það eu, ekki
þjóðin sjálf; heimtaði liann þvi að kosningar
færu frara á ný. og að þjóöin kysi sjálf. eu ekki
fulltrúar hennar; þetta kvaðst Iílcsias skyldi
leyfa, ef Caceres vildi léggja niður vopnin og
suudra ílokki slnum og lifa siðan friðsamlega eins
og hver annar borgari, án þess að skipta sjer
framar en aðrir af kosningarmálum það vildi
Caceres ekki, þvl hann óttaðist að svik mundu
undir búa, eins og hann sagði að áður heföi
verið; fór hann þvi og auglýsti, að hann einnig
væri forseti rlkisins; bjó sfðan út her sinn og
hjelt af stað i þvi skyni, að vintia uudir sig
borgina Lima og reka frá völdum þá stjórn, cr
stórveldi Norðurálfunnnr hafa viðurkennt sem
rjcttkosna. En svo fóru leikar, að Cacercs var
hrakinn burtu úr borginni; flúði hann (il íjalla
aptur og það sem undan komst af liði haus, en
bráðum mega Limabúar búast við bonum aptur,
þvl hann mun trauðlega gcfast upp við svo búið.
— Seint geugur vinnan við Panamaskurðinn i
Mið Ameriku, og er gjört mikið gys að De
Lesseps, fyrir að segja aö skurðurinn skuli al-
búinn 1888. F e'agib úibreiðir þáfregnaðvið
hunn vinni að jafnaöi 10,000 mr.nna, en þó
allt sje taliö mun rnegi fullyrfa, að þar sje
ekki ileiri en 7 þúsundir, og er ekki svipað
þvi, að sá hópur gangi daglega til vincu, því
loptiö cr svo banvænt að enginu, sem ekki
hefir komiö þar, getur iinyudað sjer það eius
og það er, enda þola fáir það nen:a þcir, er
uppalizt liafit þar f grendinni. Svo er diuði
nteðal verkamanna mikill, að á mánuði er taliö
til að af hverjum 1000 tnönnum deyi 109.
J.ifnvel svertingjarnir, sem vanir eru bæíi liita
og óhollu lopti, leggjast margopt veikir eptir
24 — 36 klukkutima vinnu, og ber-það ekki
sjaldan við, ab þeir eru dauðir áður sjúkra
ilutningsvagnarnir komast með þá ab sjúlua-
húsinu. Eptir allan þanu titna, sem búið er
að eyða; alla þá peningaupphæð, scm búið er að
borga fyrir það, sem unnið hefir vetið, er
að eins þrítugasti paitur af verkinu búinn, en
tveir þriðjungar fjárins eru þó farnir, er De Les-
seps sagði að þyrfti. Oll jörðiu, sem burtu
þarf að rýma, er 150 miliónir teuingsmetra*,
en, enn þá er ekki búið rýma á burtu meira
en einum 5 milfónum, og hefir það kostað,
sem sagt, tvo þriðju af fjárupphæð þeirri, er
til var, eður 80 milíónir doll. De Lesseps
gjörir ráð fyrir að lieimsækja verkamenn siua i
vetur i janúar, og verður þá að likindum af-
ráöið að fá til láns svo sem 60 millónir doll.
á ný, því íljótt gengur á þær 40 iniliónir,
sem enn eru óeyddar. Ef annab eins ílóð og
það, sem kom þar 1879 skyldi koma nú, sein
margir óttast, því þau kvað vera visir gestir
á hverjum 5 árunr, fylla þau upp Chagres-
dalinn og cyðileggja meiri hluta þess, sem nú
er búið að vinna, þvl ckkert er gjört i þá
átt að vernda hið íullgjörða verk fyrir flóði
eða öðrum eyðileggjandi öflum.
-J líiiT'TclítnjrWltttttrtimí-llol enflk. 4*
FEÁ BANDARIKJUM.
Fylgismönnutn Blaine's hefir gcngið venju
fremur illa að ía saraskot til að halda uppi
þjóðveldisflokknura. þó þeir. sem fyrir þvl liafa
ráðið, liafi fengið loforð um peniugastyrk, þá
gengur illa að innheimta þá, og kemur það
má ske mcð fram til af peningaþrönginni.
Mestur slægur þykir þeim i að ná þeim á sitt
band, sem vinna á skrifstofum stjórnarinnar,
eu það gengur stirðlega i þetta skipti að fá
fje frá peim. llið slðasta ráð, er þcir hafa
fundið upp til að hafa saman peninga írá þeim,
er, að rita þeim brjef og skora á þá að
ganga I fjelag, sem eingöngu standi saman af
skrifstofuþjónum stjórnarinnar. En til þess að
fá inngöngu 1 fjelagið, verða þeir fyrirfram að
gjalda 5 doll., sem er fjelagstillagið fyrir 2
ár. þegar litib er til þess, að skrifstofuþjóu-
arnir eru 110,000 alls, sjer nraður, að með
þessu móti iná hafa saman allmikið fje, þó
aldrei fengjust fleiri cn af þeinr hóp, en
það verðui llklcga lítið, því svikin komust upp
i tíma, o<; var skrifurunum getið til vilundar,
aö ef þeir legðu pcninga í þetta fjelag, sem
nefnt cr, væii eins vist að þeir yrði huepptir í
fangelsi fyrir lagabrot,
— Ekki er bæjarstjórnin í Nevv York betri en
i Winnipeg. Nýlega vildu nokkrir þeirra, setn í
stjórninni standa, selja strætið Bioadvvav járn-
brautarijelagi nokkru fyrir eina milíón doll.
En er það kom til lögfræðinganna til úrskurðar,
sögðu þeir það ólöglegt að öllu leyti, svo ekk-
ert varb af sölunni, Siðan hefir það komizt upp
að þeim, soin vildn selju strætið, hafi verið boðn
ar 25 þúsundir i peninguur, hverjura fyrir sig,
og 15,000 dolj, virði af hlutabrjefum fela 'ins..
ef þeir kærau þessu til leiðar.
— Einn maður er koininn til s'igunnar enn.
sem löngur. hefir til ab reyna sig viö Niagara-
foss. Ilami lætur sjer ekki lyuda aö fara yfir