Alþýðumaðurinn - 10.01.1931, Page 2

2
alÞýðúmaðurinn
félagssk&par á að komast á seinni part-
inn í vetur. Pegar vor- og sumar-
vinna byrjar, á að gera áhlaupið á
samtök verkalýðsins. rað er því ekki
að undra, þó gætnari menn verklýðs-
hreyfingarinnar líti svo á, að nægilegt
verkefni til skynsamlegrar félagsvinnu
sé fyrir hendi; athugi óvinina, sem
halda sig á næstu grösum og vilji
snúa sér að þeim. í baráttunni við
þá þarf fyrst og fremst rólega samein-
ing verk*ýðsfélaganna, ötula vinnu við
að safna hinum vinnandi lýð undir
merki verklýðssamtakanna og gjör-
hugsaðar athafnir í öllum málum.
Fyrirhyggjulaust flan og bygging skýja-
borga, langt fyrir ofan hið virkilega
baráttusvið verkalýðsins, hlýtur aðeins
að leiða til falls. >Alþýðumaðurinn<
mun fylgjast með þessum málum og
leggja það til þeirra, sem hann álítur
sigurvænlegast í baráttu verkalýðsins
fyrir rétti sínum og velferð.
UmræðuMur.
í gær kl. 4 var settur fundur sá,
sem boðaður hafði veriö í blöðunum
hér, af nefndum úr félögum hér í
bæ, um Síldareinkasöluna. Umræðu-
fundur þessi var vel sóttur, og leit
út íyrir, að tilheyrendur ættu von á
þvi að til orustu drægi á fundinum
milli þeirra, sem eru á móti einka-
sölunni og meðhaldsmanna hennar.
En það merkilega skeði, að fundar-
boðendur komu ekki meö þannig
lagaðar tillögur, svo sýnilegt var,
að tilgangur fundarboðenda var ekki
annar en sá, að deila á framkvæmd
einkasölunnar.
Margir munu hafa átt von á þvi,
að útgeröarmenn geröu harða snerru
á Einkasöluna, enda munu þeir, sera
deila á hana, hafa ætlaö sér að
hrtfa hugi fólksins meö sér, en ekki
varð séö að þeim tækist þaö. Ingv-
ar Guðjónsson, Steindór Hjaltalín
og Otto Tulinius höfðu orö fyrir
útgerðarmönnum, en deila þeirra var
máttlítil, enda munu mjög fáir út-
gerðarmenn þora lengur að halda
því fram, að einkasöluna eigi að
leggja niöur. Aftur á móti deildi
Jón Sigurðsson matsmaður mjög
harðlega á þann framkvæmdastjóra
einkasölunnar, sem situr hér á Ak-
ureyri, fyrir að hafa sent til Ame-
ríku, á nýjan markað, kryddsíld,
sem reynst hafði óhæf til sölu inn-
anlands, og sem yfirsíldarmatsmað-
urinn hér neitaði að gefa matsvott-
orð.
Sagðist Jóni svo frá, að þessi
síld hefði verið söltuð, sem venju-
leg saltsíld, 36 klukkutíma gömul
og legið í salti í tvo sólarhringa, en
að því loknu hafði kryddi verið
hrært saman við síldina. Sýndi
hann réttilega fram á það, að salt-
síld tekur ekki kryddi, og þessi
síld, sem seld er á nýjan markað
til Ameríku, myndi spilla svo stór-
kostlega aðstöðu okkar íslendinga
til markaðs þar, að stórtjón hlyti
af að stafa. Formaður útflutnings-
nefndar tók í sama streng og Jón,
og vitti harðlega þetta háttalag
framkvæmdastjórans, og benti á að
óhjákvæmilega yrði að breyta af-
stöðu yfirsíldarmatsmanna til Einka-
sölunnar; þannig, að þeir yrðu fram-
vegis skipaðir af því opinbera með
fullu valdi til þess að banna útflutn-
ing á þeirri síld, sem að þeirra
áliti væri ekki útflutningshæf. Slíkt
væri í samræmi við vald yfirfiski-
matsmanna. Ekki mætti fiskeigandi
senda út fisk, sem matsmaður hafði
ekki gefið vottorð.
Fundarmaöur.
Atvinnuleysi er nú gífurlegt viöa í
heimsnum. Mest í stærstu auðvalds-
ríkjunum. í Bandaríkjum Noröur
Ameríku ganga um 51/. miljón
manna atvinnulausir. Neyðin er
afskapleg meðal þessa fólks, eins
og búast má við, Samtímis og
þetta á sér stað og rétt á meðal
þessa fólks, safna auðjötnarnir tug-
um miljóna á hverjum mánuði og
kornhlöður framleiðsluhringanna
standa yfirfullar. Hið opinbera vill
ekkert gera fyrir atvinnuleysingjana.
Börnin gráta af sulti, konur skjálfa
af kulda, en friðhelgi eignarréttarins
hvílir yfir kornhlöðum >framleiðend-
anna< og auðkýfingarnir mega eng-
an eyri missa frá sínum daglegu
>þörfum<. En hvað stendur þettalengi?
Bruni í Kristnesi. *
Á miðvikudagskvöldið brann efsta:
hæðin — þakhæðin — af heilsu-
hælinu í Kristnesi. Varð eldsins
vart um 8-leytið og var brunanum
ekki lokið fyr en nokkru eftir mið-
nætti. Meiri hluti brunaliðsins hér
í bænum fór frameftir. Vatni var
dælt í eldinn til að halda honum í
skefjum, en ekki var hægt að forða
því, að allt, sem brunnið gat, brinni
ofan af húsinu. Ekki varð komist að
eldinum nema innan frá, — um upp-
gönguna að efstu hæðinni — og var
það lengi svo, að þeir tveir menn
úr slökkviliðinu, sem höfðu hinar
nýfengnu reykgrímur, gátu -einir
starfað að því að dæla í eldinn, hin-
ir gátu ekki komist að fyrir reyk.
Sýnir þetta hve nauðsynlegt er fyrir
slökkviliðið að eignast fleiri þarfa-
þing sem þessi.
Uppi á hæðinni, sem brann, voru
svefnherbergi þjónustukvenna, Úar
var og geymt ýmislegt af munumj
sjúklinga og starfsfólks. Brann það
alt og hefir fólkið biðið tilfinnanleg-
an skaða. Ein þjónustustúlka brann
dálítið á höndum og andliti. Önnur
meiðsl urðu ekki við brunann.
Á fimtudagsmorguninn var svo
mikið ólag á hitaleiðslunni í hælinu,
að ekki var hægt að hita það upp
fyr en síðari hluta dagsins. Síðan
hefir flest gengið sinn vanagang o^
sjúklingarnir virðast ekki hafa haft
neitt ilt af þessu. Skemdir eru
nokkrar á efri hæðinni. Veggir
sprungnir, hurðir orpnar og útlit
ganganna annað en áöu’r.
Ýmsir stinga upp á því, þar sem
nú þarf að byggja upp rishæöina,
að einni stofuhæð sé bætt ofan á
hælið. Nóg. er þörfin fyrir meiri
vlstarverur, og að því rekur eftir
tiltölulegan skamman tíma, að stækka
þarf hælið. Blaðið hefir ekki náð
tali af hælislækni og veit því ekki
tillögur hans í þessu máli.
Goöafoss og Dettifoss eiga að
vera hér 18, og 19. þ. m., Goðafoss
að austan, frá útlöndum, en Detti-
foss hraðferð frá Rvík.