Alþýðumaðurinn - 21.08.1945, Blaðsíða 4

4
ALÞYÐUMAÐURINN
Þriðjudaginn 21. Ágúst 1945

I I
y Frá barnaskólanum |
ývi
Barnaskóli Akureyrar tekur til starfa laugardaginn 1. sept- 1
y ember n. k. kl. 10 árd. Mæti þá öll 7, 8 og 9 ára börn
I (fædd 1936, 1937 og 1938). |
rir I
Foreldrar, sem þurfa að fá undanþágu um tíma fyr
börn, sem eru í sveit, hafi tal af skólastjóranum dagana i
30. og 31. ágúst kl. 1-—3 s. d.
Skólastjórinn. á
1
iiniiiiiiiiiiiii
■ 11 ■ ■ i ■ 1111 ■ .....
11111111111111111111111111111
Jan Karski:
i
Glóðu Ijáir, geirar sungu
Saga leynistarfseminnar í Póllandi
Þetta er fyrsta frásagan, sem rituð hefir verið af
sjónarvotti og þátttakanda um leynistarfsemina í
Póllandi. lan Karski starfaði í fjögur ár sem leyni-
legur erindreki og hraðboði leynistarfseminnar og
kynntist af eigin raun handtökum og pyndingum
Gestapo — Bókin er lcomin í bókaverzlanir og
kostar aðeins kr. 18.00.
iiiiiiiiiiiiiiiiii
Stetna óreska
stjórnarinnar
Breska þingið kom saman til
fundar Miðvikudaginn 15. Ág.
í fyrsta sinni eftir kosningar. —
Georg 6. Bretakonungur setti
þingið. í hásætisræðu sinni lýsti
kpnungur að vanda stefnu stjórn
arinnar og skýrði frá lielstu fyr-
irætlunuru, er hún hefir^á prjón-
unum. Af ræðu konungs verður
það ljóst, að breska stjórnin hef-
ir ekki hugsað sér að sitja auð-
um höndum. Vandamálin, sem
leysa þarf, eru fjölmörg. Stjórn-
in er kosin til þess að koma á
nýrri skipan í ensku þjóðlífi, og
af ræðu konungs má marka, að
hún hefir fullan hug á því.
Stefna stjórnarinnar er í aðalat-
riðum: aukið ríkiseftirlit og rík
isrekstur. Kolanámurnar, sem
mikill styr hefir jafnan staðið
um, verða þjóðnýttar. Kolafram
leiðsluna verður að auka gífur-
lega í vetur, og er búist við, að
verkamennirnir muni fúsir að
leggja á sig aukið erfiði, þegar
þeir eiga í vændum, að breytt
verði til batnaðar um rekstur
námanna. Englandsbanki verð-
ur þjóðnýttur. Sett verða lög um
ríkiseftirlit með iðnaði landsins
Ný félagsmálalöggjöf (sennilega
í líku gervi og Beveridge-tillög-
urnar) verður samin. Ráðstaf-
anir verða gerðar til þess að
auka húsasmíði og bæta á ann-
an hátt úr húsnæðisvandræðun-
um. Heimflutningi hermanna úr
Asíu verður hraðað, Indlands-
málin verða tekin nýjum tökum
og San-Fransisco-sáttmálinn
lagður fyrir þingið til samþykkt
ar.
Af þessu er ljóst, að stjórnin
hyggst mikið fyrir, og væntan-
lega tekst henni vel að ráða
fram úr vandamálum þeim, senr
að bresku þjóðinni steðja.
Stjórn breska Verkamanna-
flokksins hefir sterka aðstöðu.
Hún lagði stefnu sína undir
dóm þjóðarinnar, og þjóðin lét
ekki standa á svarinu, og svar
á Akranesi og á hann að vera
tilbúinn fyrir vertíð og auk hans
hefir verið samið um smíði á
öðrum bát þar, þegar hinum
fyrri er lokið.
Yfirleitt má segja að mikill
stórhugur sé í Akranesingum
almennt á sviði útgerðarmál-
anna, eins og viðleitni þeirra til
hinna miklu bátakaupa bendir
til.“
Það er hréssandi að fá íréttir
eins og þessar, en sjáifsagt kom-
ast þær ekki inn um lokuð eyru
bæjarstjórnaríhaldsins á Akur-
eyri.
hennar var skýrt og ótvírætt,
enda þótt miklum áróðri væri
beitt af andstöðuflokkunum og
atiðjöfrunum bresku. Aðstaða
stjórnarinnar er enn sterkari fyr
ir þá sök, að aðeins einn flokk-
ur stendur 'að henni. Verka-
mannaflokkurinn þarf engin
hrossakaup að gera við aðra
flokka. Hann þarf ekki -— af til-
litssemi til rniður heiðarlegra
samstarfsmanna — að hvlma yf
ir lögbrot og önnur óhæfuverk
óknyttasams braskaralýðs. Hún
mun ekki lyfta gömlurn (og ef
til vill splunkunýjum) nasistum
lil æðstu valda við þá nýsköpun,
er hún hyggst að koma á. Hún
lítur ekki á það sem hlutverk
sitt að bjarga stríðsgróðanum
fyrir breska auðvaldið og gera
það öruggt í sessi. Breski Verka
mannaflokkurinn gerir yfirleitt
enga samninga við rotinn lýð rot
ins þjóðfélags. Hann einn ræð-
ur stefnunni í Bretlandi. Gætum
vér íslendingar ekki eitthvað af
þeim lært?
Ég iíka
„Allir vilja piltarnir eig’
ana“ má segja um bresku Al-
þýðuflokksstjórnina. Menn kann
ast við hve mikla áherslu komm-
únistar hafa lagt á það, að eigna
sér hluta af fylgi Alþýðufiokks-
ins í síðustu kosningunum og
hve fjálglega þeir hafa núið
sér upp við nýju stjórnina. Nú
koma Framsóknarmenn, engu
minna áfjáðir í að þakka bresk-
um samvinnumönnum um kosn-
ingasigurinn, og „Dagur“ er
stórhneykslaður yfir því van-
þakklæti, sem fram hefir komið
í skrifum blaða hér á landi um
kosningarnar, að samvinnumann
anna skuli að engu getið. Marg-
ir mundu nú geta bent á, að ef
að kommar og Framsókn geta
gert sig breið á þessum vett-
vangi, myndi íhaldið, með góðri
samvisku, geta bent á sig, sem
eitt í hópnum. Ekki voru þeir
svo fáir, fyrrv. kjósendur íhalds
flokksins, sem fóru yfir til Al-
þýðuflokksins í kosningunum.
Fer líklega svo að þessir hátt-
virtu þrír flokkar hagræði mál-
um þannig, að reyndar hafi það
nú verið þeir, sem komu Al-
þýðuflokknum að í Englandi!
—O—
,,Verkamanns“- fjólur
Verkamaðurinn fyrra Laug-
ardag var einn af þeim
skrautlegri, sem út hefir komið
nýlega.
I fyrsta lagi segir hann frá
því, að konnnúnistaflokkurinn í
Englandi hafi stutt Verkamanna
flokkinn af alefli í kosningun-
um um daginn. Því til sönnunar
getur hann þess, að eina þing-
sætið, sem kommúnistaflokkur-
inn vann til viðbótar því, sem
hann átti áður, hafi hann unnið
af Verkamannaflokknum. Rök-
fastur, Rósberg!
Þá segir „Verkam.“ að úti-
lokunarákvæðið í samningum
verklýðsfélaganna og atvinnu-
relcenda, sé „hyrningarsteinn“
verklýðshreyfingarinnar. Hann
er vel að sér í þróunar og vaxtar
sögu verklýðshreyfingarinnar,
Rósberg!
í þriðja lagi segir hið heiðr-
aða blað, „Verkam.“, að hann
ætli ekki að fara að „skemmta
skrattanum“ með því að fara að
reyna að verja Félagsdóm fyrir
meðferð hans á máli því, sem
rætt hefir verið í undanfarandi
blöðum Alþýðumannsins. Jæja
— innan um og saman við — er
honum þó ekki alls varnað, Rós-
berg!
MARY O’HARA:
Trygg ertu Toppa
Þýðandi Friðgeir H. Berg.
Bókaútgáfan Norðri h.f.
Hér er sérstæð saga á ferð.
320 blaðsíða bók, þar sem höf-
uð persónurnar eru drengur og
tryppi. Ástarsaga á sína vísu og
fjallar um þann eðlisþátt manna
og dýra, sem ekki er verið að
hampa framan í mann daglega.
Túlkunin á söguefninu er held-
ur ekki hversdagsleg þó hún sé
sönn og hispulslaus. Að öðru
leyti verður söguþráðurinn elcki
rakinn hér. Meðferð höf. á hon-
um er meginþáttur sögunnar en
ekki efnið sjálft. Það kemur þá
líka af sjálfu sér, að það verður
aðeins sérstakur hópur lesenda,
sem íinnur unun í að lesa þessa
bók, og maður freistast til að
halda, að henni sé varpað á ís-
lenska tungu og hún gefin út til
að fylla upp tilfinnanlegt skarð
í íslenskar bókmenntir. Islensk-
•
ir sagnaritarar og skáld hafa lít-
ið-áð því gert að gera sér yrkis-
efni úr viðskiptum manna og
hesta og er það því undarlegra,
þar sem hesturinn hefir frá ó-
munatíð verið tryggur förunaut-
ur mannsins, og ekki all sjaldan
verið innilegt og náið samband
sálarlegs eðlis milli þessara
förunauta.
Fer ekki hjá því að hestavin-
um — og reyndar öllum dýra-
vinum — þyki fengur að þessari
bók, sem hefir þessi mál í æðra
veldi, ef svo mætti að orði kom-
ast. Þýðandanum virðist hafa
tekist mæta vel að halda aðal-
gildi sögunnar og málfar lians
og stíll er engin handahófs eða
hundavaðs framleiðsla. Bókin
er rituð á kjarngóðu, hispurs-
lausu máli, sem er kostur hverr-
ar bókar.
Von er á framhaldi sanrskon-
ar útgáfu hjá bókaforlaginu. —
Sýnir það trú útgefenda á smekk
fólksins* og löngun til að bjóða
íslenskum lesendum annað og
meira en værnið sagnarugl, þar
sem kynórar lágmenningarfólks
er uppistaðan og list í stíl og
málfari engu göfugri tegundar.
Bókin er prentuð í Prentverki
Odds Björnssonar og sá þáttur
útgáíunnar leystur af hendi með
prýði.
A. B. C.
★