Alþýðumaðurinn - 02.10.1951, Blaðsíða 2

2
ALÞÝÐUMAÐURINN
Þriðjudagur 2. október 1951
NMdcmus, Pílfltn op HerMcs
---------------------------
ÁLÞÝÐUMÁÐURINN
Útgef&ndi:
Alþýðuflokksfélag Akureyrar.
Ritstjóri:
Bragi Sigurjónsson, Bjarkarstíg 7.
Simi 1604
Verð kr. 20.00 á ári.
Prentsmi3ja Björns Jónssonar h.j.
-------------------------------
Fer Frðmsóknarflokkuriim
dð iieríd viðtfllsluefar?
Af síðustu blöðum Tímans má
ráða, að ýmsum forystumönnum
flokksins sé ekki að verða rótt
innan brjósts vegna sívaxandi
gremju almennings út af síhækk-
andi dýrtíð. Fréttirnar um hina
svívirðilegu okurálagningu á
ýmsar vörur í skjóli bátagjaldeyr-
is og eftirlitsleysis með verðlagi
hafa enn aukið á reiði fólks. Á
ekki að refsa okrurunum? spyr
fólk. Hvar hefir gætt áhrifa SÍS
i að halda heildsöluálagningu
niðri? spyr það einnig.
Gremja fólksins beinist nú í
vaxandi mæli að Frapisóknar-
flokknum og það er eðlilegt. Al-
tnenningur segir sem svo: Sjálf-
stæðisflokkurinn er og hefir verið
kapitaliskur flokkur. Af honum
höfum við aldrei vænzt ráðstaf-
ana gegn ofsagróða og okri. En
Framsókn þykist flokkur bænda,
flokkur samvinnuntanna, flokkur
miðstétta. Hví þá að beita
sér fyrir gullvagn ofsagróða-
manna og okrara? Hví tekur
flokkurinn ekki höndum saman
við Alþfl. og reynir að láta sam-
vinnustefnuna koma landsmönn-
um að sem fyllstum notum með
hjálp jafnaðarstefnunnar og í
samstarfi við hana?
Þessar spurningar óttast for-
ystumenn Framsóknarflokksins.
Þeir óttast sívaxandi skilning al-
mennings á íhaldsþjónkun þeirra.
Þess vegna æpa þeir að Alþýðufl.,
ef takast mætti að telja fólki trú
um, að hann sé sá, sem ekki vill
samstarf. En þetta er nú að verða
svo slitin plata, að þeim fjölgar
óðum, sem alls ekki hlusta á hana.
Fólk sér, að Alþýðufl. hafði rétt
fyrir sér um setningu Almanna-
tryggingalaganna, Framsóknar-
flokkurinn rangt fyrir sér að
berjast gegn þeim. Fólk sér, að
Alþýðufl. hafði rétt fyrir sér að
berjast fyrir aukinni togaraút-
gerð, Framsóknrflokkurinn rangt
fyrir sér að berjast gegn henni.
Fólk sér, að Alþýðufl. hafði rétt
fyrir sér að berjast gegn gengis-
lækkun, Framsóknarfl. rangt fyr-
ir sér að berjast fyrir henni. Fólk
sér, að Alþýðufl. hafði rétt fyrir
sér að berjast gegn afnámi raun-
hæfs verðlagseftirlits, Framsókn
rangt fyrir sér að xylgja íhaldinu
þar að málum.
Og svona mætti lengi telja.
Hræðslan við þennan skilning
fólksins hefir nú orskað það, að
ráðamenn Fratnsóknar eru farnir
að spyrja sjálfa sig:
Þrír riddarar.
Þá Pílatus og Heródes þarf
ekki að kynna fyrir neinum les-
anda, en persónan Nikódemus er
ekki eins biblíufræg. Hins vegar
hefir skáldið Stephan G. Step-
hansson gert hana ódauðlega í
íslenzkum bókmenntum með
kvæði sínu Nikódemus, þar sem
hann lætur þennan skriftlærða
Gyðing vera ímynd gáfumanns-
ins, sem skortir manndóm til að
fylgja því, setn hann undir niðri
veit að er rétt, kjark til að vera
það, sem hann finnur að hann
ætti að vera, mannkærleik til að
gleyma sjálfum sér af áhuga fyrir
velferð meðbræðra sinna: Hann
kunni þær flækjur og fræði upp
á staf, sem Farísa hyggjan var
belgtroðin af, eins og St. G. St.
orðar það.
Mikið vatn hefir runnið til
sjávar á Skattstofu Akureyrar,
síðan ég birti í Alþm. grein mína
Utsvarsálagningin. Réttara mun
raunar að segja, að mikill sviti
hafi runnið, því að blóðhiti langt
yfir 37 stig virðist hafa orsakað
Jtau fallvötn, en að útsvarsgreið-
endur hafi orðið nokkru nær af
þeirn vatnagangi um álagningu
útsvara, er mér eiður sær.
Nú hafa þau tíðindi gerzt, að
Nikódemusi hefir bætzt liðstyrk-
ur Pílatusar (ísl. síðasta tbl.), og
jafnvel Heródes vill gelta með
(Vra.), þótt lungnaþrek þess
blaðs hafi ekki verið meira ann-
ars í sumar en svo, að rétt hefir
verið hægt að gefa því það nafn,
að það teldist hfa.
„Útsvarsólagningin.
Þar sein nú er mánuður síðan,
að fyrrnefnd grein birtist og bæði
ritstjóri ísl. og skattstjórinn hafa
lagt sig fram um að rangtúlka
sum atriði í henni, þykir mér rétt
að fá birt á ný nokkur atriði úr
henni, almenningi til glöggvunar.
I greininni sagði ég m. a.:
„.... Það virðist heldur ekki
Hvernig fáum við bjargað okk-
ur úr helgreipum íhaldsins án
þess að eta ofan í okkur allt last
okkar um Alþýðufl.? Við höfum
ekki getað skammað hann til
samstarfs. Það er sýnt, að við
getum ekki hrætt hann til sam-
starfs, en við þurfum að ná sam-
starfi við hann til að glata ekki
flokki okkar með öUu.
Svo Iangt eru þá Framsóknar-
forkólfarnir komnir í ályktunum
sínum. En þá vantar að komast
að Iausn vandamálsins:
Hún er einfaldlega sú að bjóða
samstarf af heilum hug, án fals
og undirferlis. Bjóða samstarf á
grundvelli samvinnustefnunnar
og jafnaðarstefnunnar, samstarf
til heilla alþýðustéttum landsins.
Slíkt samstarf vill hinn óbreytti
kjósendahópur Framsóknar og
slíku samstarfi er Alþýðufl. alltaf
reiðubúinn að taka þátt í.
Hví ekki að ljúka 15 ára eyði-
merkurgöngu Framsóknar um
afturhaldsslóðir strax í dag?
örgrannt um við nána athugun á
útsvarsskránni, að sumir niður-
jöfnunarmennirnir hafi ríka til-
hneigingu til að gæta þar vel hags-
muna sinna eða sinna nánustu,
þótt greinilegast sé þetta hjá for-
manni nefndarinnar, sem hefir
engan ómaga á framfæri, kr.
4620,00 i tekjuskatt, en ekki
nema kr. 7.400.00 í útsvar. Til
samanburðar má t. d. geta þess,
að trésmíðameistari einn, sem
hefir kr. 1853,00 í tekjuskatt,
verður hins vegar að greiða kr.
7.040.00 í útsvar. Báðir þessir
menn eru kvæntir, en ómagalaus-
ir. Þeir eiga sinn soninn hvor í
háskóla. Munurinn á útsvari er
því óskiljanlegur.
.... Nú skulum við virða fyrir
okkur nokkur dæmi úr útsvars-
skránni, sem virðast þurfa skýr-
inga við frá niðurjöfnunarnefnd
og skattstjóra:
Einhleypingur einn vinnur i
bókaverzlun. Hann hefir kr.
1088.00 í tekjuskatt, en kr.
1600.00 í útsvar. Kvæntur iðn-
verkamaður með 3 eða 4 börn(?)
í ómegð hefir sama tekjuskatt, en
útsvarið er 3070.00 kr. Báðir eru
eignaskattslausir. Kvæntur fram-
kvæmdarstjóri útgerðarfyrirtækis,
barnlaus, hefir kr. 442,00 í tekju-
skatt, en kr. 1800.00 í útsvar.
Kvæntur verkamaður með 4 börn
í ómegð hefir kr. 132.00 í tekju-
skatt, 48 kr. i eignaskatt og kr.
1810.00 í úlsvar! Skrifstofustjóri
stórs fyrirtækis hér, kvæntur með
1 barn á framfæri, hefir kr.
880.00 í tekjuskatt og 16 kr. í
eignaskatt, en 2000 kr. í útsvar.
Útvarpsvirki með sömu fjöl-
skyldustærð og sama tekjuskatt,
en engan eignaskatt, hefir kr.
3740.00 í útsvar! Geta má þess
líka, að verkamaður einn með
sömu fjölskyldustærð, en 501.00
kr. tekjuskatt og 61 kr. eigna-
skatt, hefir 2110.00 kr. í út-
svar! . .. . “
Píslarþvottur
ritstjóra íslendings.
Þannig hljóða þá aðalatriðin í
grein þeirri, er hinn mikli hljóða-
gangur hefir staðið af. Reiði-
skrifum skattstjórans tel ég þarf-
laust að svara frekar en orðið er,
en hins vegar vil ég gera nokkrar
athugasemdir við grein Jakobs O.
Péturssonar í íslendingi, bæði af
því, að þar er þó reynt að tala
með rökurn, og eins kann að vera,
að dæmi mín í framanvitnaðri
grein séu ekki fullljós, nema nöfn
séu líka nefnd, og skal það því
gert:
Formaður niðurjöfnunarnefnd-
ar er bæjarstjóri, til samanburðar
við hann tók ég Sigurð Sölvason,
trésmíðameistara. Einhleypingur-
inn í bókaverzluninni er Jakob
Árnason, ritstjóri Verkamanns-
ins, til samanburðar við hann tók
ég Frede Jensen, Gleráreyrum 7.
Framkvæmdarstjóri útgerðarfyr-
irtækisins er Tryggvi Helgason,
Eyrarvegi, samanburðarmaður
hans er Björn Jónsson, formaður
Verkamannafél. Ak. Skrifstofu-
stjórinn er Arngrímur Bjarnason,
KEA, samanburðarmenn hans
eru Grímur Sigurðsson, Þrastar-
lundi, og Frímann Friðriksson.
Strandgötu 9.
Jakob Ó. Pétursson, ritstjóri
ísl. mun vera í niðurjöfnunar-
nefnd. Hann þykist lesa út úr á-
deilu minni á vinnubrögð nefnd-
arinnar, að ég telji skakkt að
jafna niður „eftir efnum og á-
stæðum.“ Dæmin, sem ég nefndi,
benda þó í alveg öfuga átt: Ég
bið nú þá, sem kunnugir eru hin-
um nafngreindu mönnum að at-
huga,hvort þeir þekki til einhverra
sérstakra ástæðna hjá þeim, er
skýri lækkunina á þeim, sem hlíft
er á kostnað annarra. Finni þeir
þær ekki fremur en ég, hygg ég,
að þeir verði mér sammála um,
að hér er einmitt ekki jafnað nið-
ur „eftir efnum og ástæðum“,
heldur öðrum sjónarmiðum. Og
ég vil biðja niðurjöfnunarnefnd
að skýra þetta' fyrirbæri fyrir
okkur, svo og heiðraðan skatt-
stjóra, ella liggja áfram undir á-
burði um hroðvirk og ósanngjörn
vinnubrögð.
Dæmin, sem ritstjóri ísl. nefnir
um réttmæti niðurjöfnunar „eftir
efnum og ástæðuin“, eru rétt, það
sem þau ná, en þau hrinda í engu
mínum dæmum. Og ég vil alveg
sérstaklega benda á, að sú niður-
jöfnunarnefnd, sem lýkur því á
örfáum fundum að „bókfæra“
útsvör allra útsvarsgreiðenda hér
í bænum, hefir enga aðstöðu til
að jafna af nokkurri sanngirni
niður „eftir efnum og ástæðum“,
neina því aðeins að Skattstofan
hafi áður fært tæmandi upplýs-
ingar inn á framtöl hvers og eins,
en hinar sífelldu beiðnir til bæj-
arstjórnarinnar um niðurfellingu
útsvara eða lækkun vegna sjúk-
leika, námskostnaðar eða annarra
ástæðna sýna vel, að á það skort-
ir í mörgum tilfellum.
Þar sem Nikódemus og
Pílatus eru,
vantar ekki Heródes.
Ég sé á síðasta Vm. að hann
þykist í einhverju þurfa að hefna
sín á ritstjóra Alþm. og vegur
fagnandi úr launsátri að honum
með dylgjurýting skaltstjórans.
Hér verður það lag ekki borið af,
enda laginu af svo deigri hendi
fylgt, að það mun engan saka.
Hitt er nokkuð augljóst, að hér
er þótzt hefnt uppljóstrana Alþm.
um skattsvik Steingríms Aðal-
steinssonar, alþingismanns. og má
að vísu segja, að skattsvikin og
hefndin fyrir uppljóstrunina um
þau beri álíka mikilmennsku
vitni.
Úfför um vefurnætur.
Skattstjóri Akureyrar boðar í
síðasta Degi slefnu á hendur rit-
stjóra Alþm. fyrir að hafa birt
greinar mínar. Vitnar hann í því
sambandi í 108. gr. hinna alm.
hegningarlaga, en sleppir þó ein-
hverra hluta vegna úr greininni
orðunum: Aðdróttun, þótt sönn-
uð sé, varðar sektum. Mig kallar
hann hinn óþekkta hermann og
kveður mig munu dáinn og graf-
inn um veturnætur. Hjá erlendum
ÍSLENDINGÁR
sigruðu með yfirburðum
í samnorrænu
sundkeppninni
36037 manns luku sundinu eða um
25% þjóðarinnar, en það veitir 540.555
stig. — Nœstir urðu Finnar. Þar syntu
6% þjóðarinnar.
Ilæsta hlutfallstölu af kaupstöðum
hlaut Ólafsfjörður 41,2%, en af sýslum
S.-Þing. 29,1%.
Akureyri hlaut hlutfallstöluna 23,9%.
Elzli þátttakandi karla var 84 ára,
en kvenna 67 ára, hvort tveggja í Rvík.
Yngsti þátttakandinn var skagfirzk
telpa fædd 29. nóv. ’45 og næstyngstur
drengur fæddur 13. okt. ’45.
þjóðum, sem orðið hafa að sjá
mörgum vöskum sonum á bak í
gin styrjalda, er hin dýpsta virð-
ing og þökk tengd nafni hins ó-
þekkta hermanns. En sleppum
því, þótt skattstjóranum mistæk-
ist í skapfuna sínum að finna sér
heppilega samlíkingu. í versta til-
felli hafa æði margir brosað að
honum, en því ætti hann að vera
farinn að venjast.
Loks gerir skattstjórinn þá
fyrirspurn, hví ég hafi ekki kært
hann fyrir embættisafglöp. Hví
spyr hann ekki heldur sjálfan sig,
hvers vegna hann segi ekki af
sér? Ærukærir menn grípa til
þeirra ráða, ef þeir finna, að þeim
hefir orðið á í messunni. Ofsinn
í svörum skattstjórans virðist
benda til sektarkenndar. En til
afsagnar þarf manndóm, og Nikó-
demusarnir gera slíkt ekki, því
lýsir St. G. St. snilldarlega:
Hann sagði ekki af sér — og var það
nú von,
svo vel látinn maður og höfðingja son
og úrval í öldungaráði?
En hann gekk í líkfylgd sem hinn
eða þú,
er hafin og enduð var krossgangan sú
til merkis um virðing og vinsemdar yl
og vogaði að leggja þá smyrslin sín til,
svo útförin öll væri að ráði.
Skattgreiðandi.
fATH.: Út af ummælum dr. Kristins
Guðmundssonar í síðasta Degi varð-
i andi laun mín, gef ég honum hér með
leyfi til að birla í næsta tbl. Dags franv
tal mitt frá s. 1. vetri, enda birti hann
þá einnig framtal sitt, svo að bæjar-
búum gefist kostur á að bera nákvæm-
lega saman tekjur „kjarabótakrata“,
sem Kr. G. kallar, og „kjarabótafrant-
sóknarmanns". Verður þá um leið von-
andi svarað forvitni Verkamannsins,
hvernig ég afli 8 manna fjölskyld'* 1 * * * * * *
„lifibrauðs".
Álit dr. Kr. G. á persónu minni
ég ekki að komi deilu hans og Skatt-
greiðanda við um niðurjöfnun útsvaf8
á Akureyri 1951. Svara ég því að sinn*
engu meiðyrðum hans í minn garð.
Rétt mun þó að vekja athygli á,
dr. Kr. G. hefir enga aðstöðu l'l al'
vita, hvort starf mitt sem trygB’063
fulltrúi hjá bæjarfógeta er mánaðar
eða 12 mán. starf. Ilann er af skiljan
legum ástæðum mjög fáfróður um Þa
hlið Almannatrygginganna, sem
starfa að, þar sem slíkt jaðrar ekki '■
hans vcrkahring. — Br. S.l