Dýraverndarinn - 01.02.1948, Blaðsíða 9

D T R A V E R N D A RI N N
3
haustin. En vegna slíkrar fyrirliyggju entust
þeim heyin, þeir komust aldrei i iiey]n-ot á
vorin og lijá þeim fór allt vel. Þeir liéldu hú-
um sínum óskertum, voru máttarstoðir sveitar
sinnar og skulduðu engum manni. Óku heilum
vagni lieim að lokum, þegar ég og mínir lik-
ar urðum að gefast upp, áttum engrar viðreisn-
arvon framar.
Þótt ég í'ifji jielta upp í þessu bréfi lil þín,
sem ef lil vill verður aldrei lokið við, þá máttu
ekki ætla, að eignatjónið eitt, efnin, sem gengu
til þurrðar, fvrr en varði, sé mér mesta og
þyngsta áhyggjuefnið nú að leiðarlokum. Eg
lief alltaf vitað og raunar á því þreifað, að
„auður er fallvallastur allra vina.“ Og ég veit,
að hann er enginn sá gjaldmiðill, sem tekinn
verður sérstaklega gildur við næstu hústaða-
skipti. Þó ber eigi svo á að líta, að hann sé
ekki í fullu gildi hérna megin landamæranna.
Og óneitanlega fann ég oft sárt lil þess, hversu
smárra úrkosta ég átti völ, er ég var kominn
hingað á mölina, eigna og atvinnulaus með
fullt hús af ungum börnum í lélega kjallarholu,
og engin tök að draga fram lífið á öðru en því,
sem fékkst fvrir þær fáu klukkustundir, sem
úthlutað var i atvinnubótavinnu, — ofl
við klakahögg, svo lífrænt slarf sem það er.
Og þegar þetta hrökk ekki fyrir allra frum-
stæðustu þörfum fjölskyldu minnar, þá varð
að leita til fátækrastjórnarinnar, flýja á náðir
Iiennar og biðja um það, sem á vantaði, lil
hess að verða ekki liungurmorða i höfuðstað
landsins.
Mér voru þctta oft erfiðir dagar, því máttu
trúa, hvað sem öðrum kann að hafa orðið. Og
óneitanlega lilýtur ]iað að reynast sárt að
hrapa i einu vetfangi frá því að vera góður
gjaldandi svcitar sinnar niður í það öngþveiti,
að gerast þurfamaður með konu og hóp ungra
harna. Þá átli ég enga ósk betri en þá, að bless-
uð litlu börnin mín væru horfin úr götusollin-
um og rykinu upp i indælu sveitina mína, —
inn í lífið sjálft, þar sem allt ómaði af vorfugla
kliði, lambajarmi og fossaniði.
Þrásinnis bef ég lifað þær upp, endurminn-
ingarnar frá æsku og blómadögum ævi minn-
ar í hugljúfu sveitinni minni. En skamma
stund fær hugurinn að njóta þeirra endur-
minninga.
Aðrar, sár-nistandi og ömurlegar læðast að
og gefa mér engan frið. Ég lief orðið að gjalda
þá skuld, sem ég átti skilið. Afleiðingarnar af
breytni minni, það eru þær, sem halda fyrir
mér vöku og krefjast reikningsskila.
Allar þær þjáningar, sem skepnur mínar
liðu i kvalafullum hordauða, það eru mynd-
irnar ömurlegu, er sífellt ónáða mig og leyfa
samvizku minni engan frið að fá.
Hugsaðu þér muninn á sauðunum í réttun-
um á haustin, hraustum og frjálsum sauða-
hjörðum í fjallahliðum, eða að sjá ]iá því
scm næst reisa, allsbera og liálf-króknaða í
vorhretunum. Eða blessaðar lambærnar, þeg-
ar þær strikuðu háleitar áfram, djarfar i fram-
göngu og stoltar, með eitt eða tvö lömb við
hlið sér, livort heldur sem var vorlangan dag-
inn eða að haustnóttum, eða að sjá þær liggja
afvelta af fóðurskorti, ósjálfbjarga með öllu,
og stundum ef til vill með lambið i burðar-
liðnum, kannske blindar eftir varginn, ef liinn
líknsami dauði hafði ekki heimsótt þær áð-
ur .... Eða hrossin, þessa Ijúfu og elskulegu
félaga, sem öllum eru til ánægju og yndis-
auka, sé vel með þau farið og þau liýst og
hirt vel, þegar harðnar á dalnum. En hver
er svo harðbrjósta, að eigi renni lionum til
rifja allar þær kvalir og hörmungar, sem úti-
gangshrossin svo nefndu, hafa mátt þola og
líða i vetrarhörkum fyrr og siðar. Og sennilega
verða þau enn um stund þvi miður að búa við
slíkt ófremdarástand a. m. k. i helztu hrossa-
sveitum landsins.
Allt þetta hef ég séð áður, þvi miður, en
aldrei jafn átakanlega og ljóslifandi eins og
nú við þessi nálægu leiðarlok ævi minnar. Og
þó finnst mér sárast til þess að hugsa, er ég
var kominn svo á nástrá, að litlu sem engu
var að miðla blessaðri kúnni, sem bezt bafði
lialdið lífinu i börnunum, en nú stóð stein-
geld á básnum og hrakaði dag frá degi.
Vafalaust hef ég fundið sárt til þess þá, er
svo var komið. En þau sárindi voru smámunir
einir samanborið við þær ásakanir og nag-
andi kvalir, sem sækja að mér nú öllum
stundum.