Dýraverndarinn - 01.09.1957, Qupperneq 3

Skógarþrösturinn í Skrúð
Margir kannast við gróðrarreitinn Skrúð á Núpi
í Dýrafirði, reit, er séra Sigtryggur Guðlaugsson
hefur gert þar í hlíðinni undir núpnum. Hann
hefur gróðursett þar: Reyni, björk, ribs o. fl.,
bæði trjátegundir og runna. Gosbrunnur er í garð-
inum, og var plantað lævirkjatré sitt hvorum meg-
in við hann. Þau hafa þrifizt mjög misjafnlega.
Það innra hefur vaxið meira, en orðið fyrir áföll-
um og slysum af stormi. En út í ytra og efra
horni garðsins er lævirkjatré, sem staðið hefur
alla storma og er stórt og fallegt.
Lengi lét séra Sigtryggur sauma utan um trén
til þess að hlífa þeim við að brotna í snjóþung-
anum, sem á þau lagðist. Hann byrjaði á garð-
inum sumarið 1905, en telur hann frá 1909, er
búið var að ganga frá girðingu hans að fullu leyti.
alls óvanir slíkum sláturstörfum, og höfðu að
vopni ljái og slíðrahnífa eða breddur. Greip suma
hreinasta æði, þegar þeir sáu grindina, og þutu
þeir í sjóinn, óðu eða fleygðu sér til sunds í þeim
fötum, sem þeir stóðu í, þegar þá bar að, og gáfu
sér jafnvel ekki tíma til að taka úr vösum sér
peningaveski, vasabækur eða annað slíkt, sem
ekki þykir æskilegt að vökni. Var stungið og
skorið af miklum móði, sjórinn litaðist blóði á
stóru svæði og særðir hvalir börðust um á grunn-
sævinu og þeyttu blóðugum sjóstrókum í loft
upp. Einn af sjónarvottum sá ungan mann synda,
afmyndaðan af áfergju, með hníf á milli tann-
anna, að einum hvalnum, grípa í bægslið og
keyra síðan hnífinn aftur og aftur í skrokk skepn-
unnar. Minna slíkar aðfarir mjög á lýsingar á
bardögum sjóræningja, þá er í óefni var komið
og menn höfðu neyðzt til að hlaupa fyrir borð
úr sökkvandi skipum, en létu sér endast vígamóð-
inn, þrátt fyrir hættu á tiltölulega bráðum sjó-
dauða.
Nú hefði allur þessi atgangur verið, ef ekki af-
sakanlegur, þá að minnsta kosti vorkunnarmál,
ef þarna syðra væri erfitt ástand, lítil atvinna,
Ég kom að Núpi vorið 1918 og hef unnið við
garðinn síðan á hverju sumri, ásamt manni mín-
um, séra Sigtryggi Guðlaugssyni. Lengi var saum-
að utan um trén á haustin, eftir að ég kom.
Ég tók fljótlega eftir því, að mikið safnaðist
af smáfuglum að garðinum á vorin. Það voru
helzt: Skógarþrestir, maríuerlur, steindeplar og
þúfutittlingar. Þrestirnir verptu alltaf inni í garð-
inum, en steindepill og maríuerla í grjótveggjun-
um að utan.
Þrösturinn býr hjá okkur inni í garðinum og
verpir þrisvar á hverju sumri. Fyrst veitti ég
því varpi hans athygli á þann hátt, að ég sá, að
alltaf komu nýir og nýir ungar. Þeir eru heimsk-
ir og nærgöngulir, fyrst er þeir koma út úr hreiðr-
inu, og stélið ósköp stutt. Oft eru þeir ekki lengra
lágt kaup og léleg afkoma, hálfgildings sultur og
klæðleysi. En slíku mundi hvergi til að dreifa á
landi hér eins og nú standa sakir, og sízt í því
Gósenlandi, sem Suðurnesin eru. Og hvað sem
öðru líður, verður að gera þá kröfu til íslenzkra
blaða, að þau segi ekki frá slíkum aðgerðum sem
þessum ekki aðeins athugasemdalaust, heldur
jafnvel sem væru þeir vitnisburður um frábæran
dugnað og sérstaka atorku, vitandi, að þarna eru
brotin tvenn lög, lög mannúðarinnar og lög lands-
ins. Hvernig var það í vetur, þegar sagt var frá
hagleysinu á Austuröræfum? Þá loguðu blaða-
mennirnir af áhuga fyrir því, að brugðið væri
við til bjargar hreindýrunum. En grindhvelin eru
sannarlega dýr með heitu blóði og ekki síður
næmri tilfinningu en hreindýrin! Þá verður og
að krefjast þess af yfirvöldunum, að þau láti
ekki blóðbað eins og það, sem fram fór í Njarð-
víkunum, vera vitalaust. Til hvers mundu ann-
ars lög sett? Menn verða að komast tilfinnanlega
að raun um, að ef þeir vilja endilega svala sér
og telja sér nauðsynlegt að auka efni sín á hvala-
drápi, þá verði þeir að nota skotvopn, en ekki
ljái, breddur og slíðrahnífa.
DÝRAVERNDARINN
51