Dýraverndarinn - 01.02.1960, Page 2

Sjðtíu og fimm ðra merkisafmæli
Sjötíu og fimm ár liöin síöan
Tryggvi Gunnarsson hóf baráttu fyrir
dýravernd á íslandi með útgáfu
„Dýravinarins"
Tryggui Gunnarsson, bankastjóri
og ritstjóri Dýravinarins.
„DÝRAYINURINN“
RIÐ 1885 kom út allsérstæð bók á íslenzkri
tungu. Hún heitir Dýravinurinn og var lielg-
uð dýravernd. Á titilblaðinu stendur, að útgeíandi
sé Dýraverndunarfélag danskra kvenna. Formála fyr-
ir bókinni skrifaði hinn merki atorku- athafna- og
hugsjónamaður Tryggvi Gunnarsson. Formálinn er
dagsettur í Kaupmannahöfn 25. marz 1885. Verður
sá dagur að teljast afmælisdagur íslenzkrar dýra-
verndar.
Tryggvi skýrir frá félaginu, sem gaf út bókina, og
tilgangi þess, sem hann segir vera að „vekja hjá
mönnum andstyggð á illri meðferð á dýrum og enn-
fremur að vekja velvild til þeirra og tilfinningu
fyrir því, að menn hafi siðferðislegar skyldur gagn-
vart dýrunum." Hann segir einnig, að félagið vilji
„koma sínum mannúðarfullu tilraunum til íslands,"
og skýrir hann svo frá, að þannig hafi samizt með
honum og félaginu, að það gefi Þjóðvinafélaginu
bókina gegn því, „að það leggi lítið eitt til útgáf-
unnar og hafi kostnað og umsjón fyrir útsendingu
bókarinnar."
í bók þessari er efnið eingöngu eftir erlenda höf-
unda, en þýðandinn var enginn ómerkingur. Það
var Páll Briem, síðar amtmaður og mikill áhuga-
maður um íslenzk umbótamál.
Síðan kom Dýravinurinn út annað hvert ár, unz
komin voru 16 liefti árið 1916, og var Þjóðvinafélag-
ið útgefandinn.
Tryggvi lét sér ekki nægja að fá þýtt efni í Dýra-
vininn. Hann leitaði til fanga hjá ritfærum mönn-
um íslenzkum, og var það enginn aukvisi, sem fyrst-
ur reið á vaðið. Það var Grírnur Thomsen skáld.
Hann ritaði í 2. liefti Dýravinarins grein, sem heitir
Hestar og liundar, og þar með var ísinn brotinn.
Af höfundum efnisins í 3. hefti má nefna Jónas
Jónasson, sem síðar varð merkisprestur, sagnaskáld
og ritdómari, sjálfan biskup landsins, Pétur Péturs-
son, Þórhall Bjarnason, síðar biskup, og Eggert
Ó. Briem, prest og rithöfund. í næstu árgöng-
um bætast síðan við skáldin Matthías Jochumsson,
Páll Ólafsson, Valdimar Briem, Þorsteinn Erlings-
son, Þorgils gjallandi, dr. Jón Þorkelsson, Brynjólf-
ur frá Minna-Núpi, Guðmundur Friðjónsson, Guð-
mundur Guðmundsson, Guðmundur Magnússon og
Þorsteinn Gíslason — og auk ýmissa annarra mætra
manna skörungar úr ýmsum stéttum, svo sem séra
Ólafur Ólafsson, síðar fríkirkjuprestur, séra Magnús
Helgason, séra Jón Jónsson á Stafafelli, Ingunn
Jónsdóttir, Jón Þórarinsson fræðslumálastjóri, Böðv-
ar Magnússon og Jón H. Þorbergsson. Má geta
nærri, að miklar bréfaskriftir og mörg viðtöl hafi
það kostað, að fá efni frá sumum þessara manna,
en Tryggvi taldi það ekki eftir sér, og ekki heldur
hitt, að skrifa sjálfur íjölda greina, umvandanir,
ávítanir og oft heitar og magnþrungnar eggjunar-
greinar. Hann prýddi og blaðið fjölda af myndum
og vandaði útgáfu þess sem bezt, og Jaess er vert að
minnast, að þetta var maður, sem var störfum
hlaðinn í þágu atvinnumála, fjármála og stjórn-
2
DÝRAVERNDARINN