Dýraverndarinn - 01.02.1960, Blaðsíða 3
mála og sívökull hvatamaður að margvíslegum frarn-
förum.
Blaðið náði meiri og víðtækari vinsældum með
hverju árinu, sem leið, og víst er, að það ger-
breytti hugsunarhætti fjölmargra manna um land
ailt gagnvart dýrunum, enda var það á þeirrar tíðar
vísu allt í senn: vandað að efni, gagnsýrt af þeirri
hugsjón, sem það þjónaði, og rnjög vel og skemmti-
lega skrifað, auk þess sem ytri frágangur þess var
fágætlega góður, samanborið við önnur rit.
MIKLIR SIGRAR
RYGGVI hafði hugsað sér að vekja íslenzk-
ar konur til framkvæmda um dýravernd, og
mun fordæmi liinna dönsku kvenna, sem gáfu
Þjóðvinafélaginu fyrsta liefti Dýravinarins, hafa
valdið þar nokkru um, en þó trúlega meiru sú
sannfæring Tryggva Gunnarssonar, að ef málstaður
hans og annarra dýravina ætti að sigra hér á landi,
þá yrði að innræta dýravernd hinni uppvaxandi kyn-
slóð, og til þess voru engar líklegri en einmitt mæð-
ur og ömmur. Og það munu hafa orðið honum nokk-
ur vonbrigði, að íslenzkum konum auðnaðist ekki
að taka forystuna í dýraverndunarmálum á íslandi.
í formála Dýravinarins, sem út kom árið áður en
hinn mikli og einlægi forgöngumaður dýraverndar
á landi liér safnaðist til feðra sinna, veittist honum
sú ánægja að skýra frá því, að „nýtt Dýraverndunar-
félag fyrir allt landið var stofnað í Reykjavík næst-
liðið ár.“ „Félagið byrjaði bráðlega að gefa út dálítið
blað,“ segir hann, „nefnt „Dýraverndarinn“. Það
hefur mætt beztu viðtökum og vinsældum hjá lands-
mönnum, svo það hefur nú, eftir eitt ár, nálægt 1600
kaupendur. Vonandi er, að blaðið geti stækkað og
kaupendum fjölgað, þeim og skepnunum til gagns.
Því miður var það ekki kvenþjóðin, sem stofnaði
þetta félag. Ég hef oftar en einu sinni skorað á
konur að stofna dýraverndunarfélög, mér þótti það
standa nær eðlisfari þeirra en karlmanna. En þær
geta bætt úr drættinum með því að styðja þetta
nýja félag með ráð og dáð, og þó einkum með því
að innræta börnum sínum á unga aldri velvild til
dýranna."
Enn segir í formálanum:
„Fundur Dýraverndunarfélagsins samþykkti næst-
liðið sumar frumvarp til dýraverndunar og sendi
það Alþingi, sem tók málið til meðferðar með sér-
stakri velvild, svo að frumvarpið komst breytinga-
og umræðulítið í gegnum þingið, — og varð að
lögum þeirn, sem prentuð eru í þessu hefti bls. 60.
Þó eru ýmisleg ákvæði í þeim, sem dýraverndunar-
félög í Danmörk, Noregi og Svíaríki liafa reynt að
fá íramgengt við síns lands löggjafarþing og ekki
orðið ágengt. Það sýnir að velvild til dýranna er
kornin skemmra á leið hjá þeim, en hér á landi.“
„ÞRJÁTÍU ÁRA STRÍÐIГ
RIÐ 1915 hafði Tryggvi háð þrjátíu ára stríð
fyrir dýravernd á íslandi, og þarf ekki nein-
um getum að því að leiða, hver hjartans ánægja
honum hefur verið það að geta með skírskotun til
nýsamþykktra laga frá Alþingi fullyrt, að velvild til
dýranna sé komin lengra með íslendingum en með
frændþjóðum þeirra á Norðurlöndum. Þrátt fyr-
ir það, þótt sú ánægja hafi fyrst og frernst verið
sprottin af vitundinni unt stóra sigra góðs og hjart-
fólgins málefnis, getur varla hjá því farið, að hún
hafi verið blandin hlýrri gleði hins áttræða þjóð-
skörungs yfir þeirri vitneskju, að allt, sem unnizt
hafði, var fyrst og fremst honum sjálfum að þakka,
— að hann hafði i þrjátiu ár verið forseti lxins si-
vaxandi, en óskipulagða dýraverndunarfélags ís-
lands, sem hafði átt sér Dýravininn að málgagni og
Þjóðvinafélagið, sem Tryggvi liafði sjálfur stofnað,
að bakhjarli, hafði kvatt til sem erindreka dýra-
verndar flest fremstu skáld og rithöfunda þjóðar-
innar og fjölmarga aðra hjartahlýja skörunga af
ýmsum sviðum þjóðlífsins — og beinlínis verið hvata-
maður að því, ekki sakir bókmenntanna, heldur
þekkjandi mátt þeirra til góðs og ills, að ódauðlegur
skáldskapur varð til um dýrin hér á íslandi, svo sem
kvæði eftir Matthías Jochumsson og Þorstein Erlings-
son — og dýrasögur þeirra Þorsteins, Þorgils gjall-
anda og Guðmundar Friðjónssonar.
MINNING FRUMHERJANS
JXTÚ — þegar liðnir eru þrír aldarfjórðungar frá
því að 'I’ryggvi hóf baráttu sína fyrir dýra-
vernd á íslandi og hálfur fimmti áratugur síðan
Dýraverndunarfélag íslands var formlega stofnað,
lók að gefa út Dýraverndarann og fékk samþykkt
á Aljringi fyrstu heildarlögin um dýravernd — munu
allir góðir íslendingar blessa nafn frumherjans
DÝRAVERNDARINN
3