Víðir - 15.09.1934, Blaðsíða 2
V í Ð I R
/
Ávarp
til nýju sfjórnarinnar.
.... vondur, verri, vestur
voru aftur teknir.
Kemur út einu sinni í viku.
Ritstjóri:
MAGNÚS JÓNSSON
Afgreiðslumaður:
JÓN MAGNÚSSON
Sólvangi.
Sími 58. Pósthólf 4.
hór, á að vera auðvelt að koma
hér upp bræðslustöð — og gæt-
um við með tiliíti til þeirra tekna
sem ríkissjóður hnflr haft héðan
og hefir enn í dag, vænst þess að
ríkið legði þessu bæjarféiagi styrk
til svo nauðsynlegs bjargræðis sem
hér um ræðir.
Eins og áður áminst er það,
óumflýjanleg þörf að bæta úr hin-
um tilfinnanlega atvinnuskorti hér
sumarmánuðina, og tel ég ekki
skorta á annað en samtök Vest-
mannaeyinga til að hrynda þessu
máli í framkvæmd, — og þar
með bæta úr hinni sihrörnandi
fjárhagslegu afkomu. — Möguleik-
arnir eru fyrir hendi, það mun
reynsian sanna þegar til kemur.
Páll Oddgeirsson.
Uppblástur
jarðargróðurs í Vcstm.eyjum.
í síðasta tbl. Víðis var mjög
hugnæm grein jjm þetta mál,
mál, sem því miður hefir aldrei
náð svo sterkum tökum á mönn-
um, að í blaðaumræður kæmist
fyr en nú.
f*að er þó víst að öllum þeim
íbúum Vestmannaeyja, sem alið
hafa aldur sinn hér, þó ekki sé
nema um nokkurra ára skeið, er
Eyjan hjartfólgin, og þola ekki að
sjá það, að fegursti bletturinn
máist út af tímans sterku tönn.
Þeim, sem með völdin fara hór
ber að hafa opin augu fyrii' þessu,
því það er skylda þeirra sem með
völdin fara, á hvaða tíma sem er,
að. varðveita fegurð landsins, fyrir
eýðandi öflum náttúrunnar.
Það, sem óg vil bæta við hina
ágætu grein höfundarins um upp-
blásturinn, er krafa til bæjarstjórn-
ar um það, að vaiðveita rofin á
Skansinum, og stríða á móti upp-
blástri og eyðileggingu á þehn
fagra stað, sem aðkomumenn, eða
gestir eru mest hriíuir af.
Eyjabúi.
Tck prjón fyrst um sinn
Aðalbjörg Jónsdóttir Nýborg.
0TBREIÐIÐ VÍÐI
Eftirmæli þeirrar stjórnar, er nú
lætur af völdum, eru í rauninni
hvorki góð nó ill. Hún var að-
gerðarsmá, sem bæði muo hafa
stafað frá þeirri aðstöðu, sem hún
hafði, og ef til vill líka að nokkru
leyti frá lundavfari og eiginleik-
um þeirra manna er í henni sátu.
Þrð voiu friðsamir menn, hóg-
værir og góðgjarnir, en engir
skörungar.
Stórvandræðalítið hefir því ver-
ið mesta þeirra stjórnartíð, sœmi-
legur friður í landi, eftir því sem
vænta má á þessari Sturlungaöld
oí afkoma alls almennings ekki
verri’ en efni stóðu til. Út á við
mun landið talsvert hafa náð sór
í áliti, því að í skilum hefir ver-
ið staðið með greiðslur allar og
hinn prúði forsætisráðherra vor,
Ásgeir Ásgeirsson, hefir sýnt, að
hór eru a. m. k. til hreynlátir
menn, sem kunna að greiða sér
og snyrta neglur sínar. Hefir í
þessum efnum orðið mikil breyt-
ing til bóta, því að í stjörnariíð
tlriflu-Jónasar vai svo komið, að
álit landsins var alveg á föium
hjá eriendum fjármálamönnum og
lánsstofnunum, vegna hinnar skefja*
lausu fjársógunar- og stjórnarfars-
spillingar. — Viðskiftasamningar
við erlend ríki munu og hafa
teki8t eins vel og vænta mátti
eftir aðstöðu vorri allri.
II.
Nú hafa þau undur gerst —
því að undur mega það kalíast og
ekkert annað — að sá maður, er
myndaði stjórn og varð forsætis-
og dómsmálaráðherra, sem? áreið-
ánlega fullur helmingur þjóðarinn-
innar telur vitgrannann, ofstopa-
fullan og hefnigjarnan. Má óhætt
fullyrða, að í andstöðuflokkum
stjórnarinnar nýtur enginn maður
minna trausts og álits en Her-
mann Jónasson. — Er hér Jónas
Jónsson ekki einu sinni undanskil-
irm, því að þótt hann sé vand-
ræðamaður og flest illt um hann,
það sem honum er sjálfráft, þá
eru honum þó sumir hlutir ósjálf-
ráðir vel gefnir og allir vita að
vitómunir hans eru margfaldir á
við glóru Hermanns. — fcitjórn-
málareynsla hans er iíka orðin
löng þótt vera megi, að hann hafi
lítið af henni lært, sem gert hafi
hann að betra manni en hann áð-
ur var.
Það má þvi heita alveg stór-
furðulngt, að úr því að Framsókn-
arflokkurinn vildi ekki feia þeim
manni eða mönnum stjórnarmynd-
unifia, sem mests trausts nutu,
að þeir skyldu þá ekki heldur
fdla Jónasi hana, en Hermanni.
Hafa þeir sýnt Jónasi með þessu
þá lítilsvii ðingu og smán, sem
einsdæmi er, að nokkur flokkur
hafi sýnt foringja sínum.
Um hinn Framsóknarmanninn
í stjórninni, Eystein Jónsson, er
það að segja, að vitsmunirnir eru
sennilega heldur meiri en hjá
hermanni, en á móti þeirn vits-
munum vegur þab, að maðurinn
er allur hinn ótútlegasti í öllu
útliti og sannnefndur Rinddi.
Stjórnmálareynslu hefir hann biiga
aðra en þá, að hafa skrifað nokkr-
ar blekkinga- og lygagreinar í
Timann og Nýja Dagbiaðið, og
hefir auðkent sig í þeim með þvi
að vara einn af þeim ófyrirleitn-
ustu, sem i þau blöð hafa skrifað
— og er þó nokkuð mikið sagt.
Rindill þessi mun aðeins vera 27
ára gamall, og hefir litillar upp-
fiæðslu notið og þó illrar, því að
hann er lærisveinn Jónasar aí
Samvinnuskólanum.
Má alveg furðu gegna sú ósvífni,
að 25 þingmenn tveggja flokka,
skuli leyfa sér að bióða hann
þenna mann fyrir fjármálaráð-
heria, einmitt á þeim tímum, sem
nauðsynlegast, er allra hluta vegna,
og bæði inn á við og út á við,
að í þessu sæti sitji maður, sem
reyndur er að þekkingu og viti á
fjármálum.
Rriðji maður stjórnarinnar, full-
trúi jafnaðarmanna, Haraldur
Guðmundsson, tekur þessum stór-
lega fram, þót.t ertginn sé hann
atkvæða- eða yftiburðamaður. Er
hann liðlega greindur maður, sæmi-
lega mentaður, vel máli farinn,
og kemur fremur vel fyrir, þótt
hann sé ekki tilkomumikill eða
fríður sínum. -- Er helst sá ijóð-
ur á framkomu hans, að maður-
inn er talsvert upp með sér og
drýldinn. Vinnumaður hefir Har-
aldur altaf þótt lítill, er hann lat-
ur maður og hneygður til þess að
sitja á kaffihúsum, reykja þar
cigarettur og segja brandara. —
Af honum mun slst mega vænta
glópskuverka eða hermdar þessum
þriggja, því að hann er gæfur mað-
ur í lund og sagður góðmenni.
Um verkaskiftinguna millum
ráðheri anna er í raun og veru lít-
ið að segja, þar sem að minsta
kosti tveir þeirra væru ófærir eða
a. m. k. lítt fæiir til þess að
gegna hvaða stavfl sem væri í
stjórninni. — Nokkur bót má það
kallast að Haraldur skuli þó fara
með utanríkismál, því að vafalaust
verður hann minst til hneysu af
þessum þremur, en vafasamt er
þó, hversu vel hann er fallinn til
þess að búa oss undir skilnaðinn
við Dani, a. m. k. ef jafnaðar-
mannastjórn fer með völdin í
Danmörku til 1938 og Haraldur
situr þann tíma. En þótt utan-
ríkismálaráðherrann komi ef til
vill mest fram fyrir landsins hönd
út á við, þá kemur þó altaf mik-
ið. til kasta foisætisráðhen ans að
„repræsentera" þjóðina, því að
hann tekur að jafnaði á móti
tignnm erlendum gestum. Veið-
ur það því glímumaðurinn og æð-
aikolluskyt.tan, sem líka kemur
til þess að „repræsentera" okkur.
— Vill sá, er þetta rit.ar, leggja
honum það heiiræði, að hann tali
sem minst við gesti þessa, en
glími í staðinn fyrir þá, og fari
með þeim ut í Öifirisey og skjóti
þar.
Þá er það og hið mesta hneyksli
að Hermann skuli hafa dómsmál-
in með höndum. — Maður, sem
var alkurinur að því, að farahlut-
drægnislega og illa með vald aitt,
sem dómari og lögreglustjóri og
er auk þess dæmdur fyrir brot,
sem að vísu mun ekki vera sví-
virðilegt i almenningsáliti, en var
þó mjög óviðurkvæmilegt, þegar
litið er til þeirrar stöðu, sem af-
bi otamaðurinn gegndi. — Hefði
manni, með sæmilegri sómatil-
flnningu aldrei komið til hugar
að veiða dómsmálaráðhen a áður
•n æðöti dómstóll hefði skorið úr
sök hans, ef eins stóð á fyrir hon-
um og Hermanni nú.
Að nafninu til á það að heita
svo að Hermann fari með nokk-
urn hluta alvinnumálanna, en það
er heldur ekkert annað, og aðeins
gert til þess að láta það ekki að
forminu fcjást, bændaflokksmenn-
irnir hafi haft rétt fyrir sór, er
þeir sögðu, að Framsoknaiflokkur-
inn hefði ætlað sér í fyrra að fá
socialistum öll atvinnumálin í hend-
ur.
Er öllum vitanlegt, að í raun
og veru ráða socialistar yfir öll-
um atvinnumálunum og að buið
er með leynisamningum að skipa
þeim málum, sem að nafninu til
hníga undir Hermann.
Frásögn bændaflokksmannanna
hefir því reynst hér í alla staði
Jétt.
Um hverjar framkvæmdir þess-
arar stjórnar verða, skal ekkeit
spáð nú, en þótt loforðin séu mik-
il og oiðagljáfrið, þá verða þó
líklega þær einar efndirnar á því
fyrst um sinn að 20 — 30 menn
fá nýjar stöður og bitlinga —
verða skipaðar í nefndir og ráð o.
s. frv., en sauðsvartur almúginn
— kjósendur þessara manna, og
umbjóðendur, fá ekkert.
Skal svo þessu ávarpi til hinn-
ar nýju stjórnar lokið með því að
fullytða, að þetta sé ekki aðeins