Víðir - 19.10.1934, Blaðsíða 3

V 1 Ð X R
segir, en þvi miður verður mað-
ar að trúa þvi, að ýmsa þeirra
skorti vandvirkni eða þekkingu t l
þess að hafa matið í lagi.
Það mun sanni næst, að fyrir
nokkrum árum gátu íalendingar
verið stoltir af fiski sínum sem
verslunarvöiu, en nú eru keppi-
nautarnir að draga pálmann úr
hendi þeirra.
Hvalurinn.
f*egar olíuskipið Skeljungur kom
hingað frá Reykjavík, fyrir rúmri
viku síðan, hitti það á leið sinni
hval einn mikinn, nokkrar mílur
Dorðvestur frá Dröngum.
Hugsaði skipstjóri sór að nú
skyldi hann færa Eyjabúum ódýrt
kjöt í soðið- Lét hann því menn
sína setja sterka festi um sporð
skepnunnar og vildi draga hana
til Eyja. En það fór nú ver en
vildi, þvf eftÍr.lVs W. t- ögurlegt
erfiði hafði Skeijungur gengið fram
aðeins um fáa metra. Gafst hann
þá upp og sendi skeyti til Vest-
mannaeyja, um sínar farir eigi
slóttar.
Póru þá tveír bátar á vettvang
^.ð leita hvalsing, en hann faldi
sig fyrir þeim. Hefir honum lík- »
lega fundist skömm til koma, að
tvö bátkríli vildu reyna að fást
við hann, þar sem stórskipið var
frá gengið.
Næsla dag fór einn bátur, og
átti nú heldur en ekki að gera
hinum skömm til og færa Eyja-
mönnum vel í soðið. En alt fór
á sömu leið, hvalurinn lót ekki
sjá sig.
Vestmannaeyingar eíga vist
ekki að fá ódýrt kjöt í ár.
Annam er það vissara fyrir kjöt-
verðlagsnefnd að setja lágmarks-
verð á hvalkjöt, svo að ugglaust
só að enginn fái ,of ödýrt kjöt.
þrjú þúsund fet
undir y firborði sjávar
Dr. William Beebe, amerískur
haf- rannsóknamaður og Otis
Barton, sá er fann upp köfunar-
kúluna (bathysphere), settu nýt.t
met við Bermudaeyjar um miðjan
ágúst s. 1., er þeir komust niður
á 3.028 feta dýpi kúlunni.
Hún er smiðuð úr þykkum stál-
plötum og er 6 fet i þvermál og
á henni eru tveir gluggar úr
kvartz. Á 3000 feta dýpi var
þrýsting sjávar orðin 500 kiló á
hvern ferþumlung hennar og 19
tonu var þrýsting á gluggunum
einum. Kúian var ]átin"síga frá
skipi því, sem flutti vísindamenn-
ina og áhöld þeirra og gátu þeir
staðið i símasambandi við það,
allan þann tíma, sem þeir voru
inn í kúlunni.
Dr. Beebe er forstöðumaður hins
svo nefnda „Amwican Depaitment
of Tropical Research" (rannsóknir
í hitabeltinu) og hefur í mörg ár
rannsakað líf sjávardýra við Ber-
muda. „The bathysphere", kúlan
var smiðuð til þess hann gæti
rannsakað sjódýralif, sem öllum
er ókunnugt, þegar djúpt fer að
vejða. Hann sá í gegnum gluggana
þúsundir dýra, sem lifa í afar-
miklu dýpi og eftir því sem hann
sjálfur heldur, þá má likja þeim
hafrannsóknarmönnum, sem nú
eru við stöif, við náttúrufræðing
í Afríku, sem giunaði, en hefði
ekki sannað, að þar væru filar,
antilópar og ljön. Þegar kulan
vav komin niður fyrir 600 fet, þá
urðu hin sterku kastljós, sem í kúl-
unni voru, áhrifalítil. F*ar ersjórinn
enn dimmblár, en verður æ dekkri
eftir því sem neðar dregur.
Á 1200 feta dýpi sá dr. Beebe
óþektan fisk, sem kastaði frá sér
afavsterkri, grænleitii biitu. Lögun
hinna óteljandi fiska, sem á vegi
hans urðu, verður að eins greind
af ljósi því, sem kringum þá er
og frá þeim stieimir.
Fyrir tveim árum sá dr. Beebe
sjóinn sem heíðskýr himinn væri,
uppljómaðan af miljónum stjai na
en allt á iði. Það var á 1900
feta dýpi. Á hinni síðustu ferð
sinni niður í djúpin, sáu þeir
félagar óþekta stórfiska ekkilangt
frá yfirborði sjávar, en að öllu
jöfnu eru þeir fiskrr fremur litlir,
sem lifa á rniklu dýpi og sköpulag
þeirra oft furðulegt.
Lifa risavaxin dýr í sjónum þar
sem hann er dýpstur? Það er ein
af spurningum þeim, sem haf-
rannsóknanrenn, sem langt komast
niður í sjóinn, reyna að leysa
og hafa þeir þegar sóð 20 fet-a
langan fisk á 2500 feta dýpi.
Á 3028 feta dýpi var knlan
stöðvuð eftir fyrirskipun skipstjór-
ans á skipinu, með þvi hann
óttaðist., að vírarnir myndu slitna,
væri dýpra farið, en á því dýpi
var hún kyr í 5 mínútur áður en
byrjað var að draga hana upp.
Flest höfurn við heyit í útvarpi
og lesið um loftfarir, þar sem
reynt. er að seta met, hver hæst
komist upp f loftið og hefur
mönnum tekist að ná um 16
kilómetra hæð. Að dýpi í hafinu
verður vel að leita til þess að ná
þeirri tölu, því enn mun vait
þekkjast meira en 11 kílómetrar
frá yfiiborði sjávar til botns. Hve-
nær sú köfunarkúla verði srníðuð,
sem þolir þrýsting hafsins á því
dýpi, er óráðin gáta, sömuleiðis
hvort mönnum væri lfft inn í
þröngri kúlu á sliku dýpi, að við
pleppum nákvæmum rannsóknum.
Sumir halda að skip, sem sökkva
á miklu dýpi leggist saman af
þunga sjávar. Aðrir halda því
fram, að svo sé ekki og flestir
eru á sama máli að „Titanic"
hvíli á mararbotni á 5—6 þúsund
Eftir kröfu bæjarstjórans í Vestmannaeyjum
úrskurðast lögtak á ógreiddum útsvörum og
fasteignagjöldum frá þessu ári, og fara lög-
tökin fram þegar átta dagar eru liðnir frá birt~
ing þessa úrskurðar fvrir gjöldunum og kostm
aði við lögtökin og uppboð ef til kemur.
Bæjarfógetinn í Vestmannaeyjum, 19. okt, 1934.
Kr. Linneh
LíHð hus
til sölu, semjið sem fyrst við
M. Bergsson.
Kemur með „Goðafoss" 20. þ. m. í llz tunn-
um og x/t tunnum.
Ólafur H. Jensson.
metra dýpi, án þess lag skip-
4»
sins hafi raskast og haldi áfram
að vera eins, þar til tæring hefuv
unnið svo á böndum og bitum,
að öll byggingin hrynui og eftir
verður huíga, sem aldaraðir vinna
á að lokum, þar til ekkert er
eftir af hinu mikla skipi.
Hegar þiýstipg hafsins er Vs
tonn á hvern ferþumlung likama,
sem staddur er á 3000 feta dýpi,
hvílík mun hún þá vera þegar
komið er niður á 10 þúsund metra?
„Ægir“.
Vestmanna-
eyingamói
Nokkrir ungir menn, sem hér
eru fædciir og uppaldir, hafa komið
sér saman um að halda skemtun
fyrir innfædda Vestmannaeyinga á
aldrinum 16—30 ára.
Á nokkrum undanförnum árum
hafa verið haldin hér mót fyrir
menn fædda hér Ennfremur hafa
Skaftfellingar hér o. fl. haldið sllk
mót.
Hinir ungu Vestmannaeyingar
ætla nú að þessu sinni að koma
saman fyrsta vetrardag og sam-
eiginlega að fagna vetrinum', um
leið og þeir kveðja sumarið.
Það fer f alla staði vel á því
að slíkt mót sem þetta, sé haldið.
f að má að vísu ganga út frá því,
rð það verði margir sem koma
þarna eingöngu af því, að þarna
er sórstaklega góð skemtun í boði.
Et\ ef að með þessum mótum
mætti sameina þetta unga fólk til
átaka er vari til blessunar þessu
byggðarlági og skerpa ást unga
fólksins á Eyjunum okkar þá
mætti blátt áfrarn segja, að slík
möt sem þetta, væru sérstaklega
gagnleg.
Og það væri ekki úr vegi að
innfæddir Vestmannaeyingar tækju
það mál rækilega til athugunar, sem
nú er allstaðar efst á baugi: Að
búa að sbiu.
Innfæddir Vestmannaeyingar
hafa metnað til að bera. Ef sá
metnaður er heilbrigður, þá ætti
hann eigi að þola það lengur, að
fr: m hjá þeim sé gengið, én að-
komumönnum einhverjum og ein-
hverjum sé tranað upp og gerðir
að drottnurum hinna, sem tóku
staðinna í aif er þeir byggja og á
veltur framtíð þeirra og líf.
Að þessu skal þö ekki vikið
nánar hér, en annan laugardag