Víðir - 08.09.1951, Blaðsíða 1

XXIII.
23. tölublað.
Reykjavík, laugardaginn 8. sept. 1951.
Breyll viðhorf f útgerð.
Mófmæli gegn
íslandsfiski.
47 fiskifélög í Norðvestur-
Þýzkalandi mótmæltu, að
sambandsstjórnin í Bonn og
ísland semdu um innflutning
á ísfiski fyrir sem svarar 9
milj. króna og frosnum fiski
fyrir sem svarar 1 milj. króna,
á meðan fiskur af þýzkum
skipum verður að fara í fiski-
mjölsverksmiðjur, vegna þess
að ekki er hægt að selja hann.
Fyrir næstu áramót verður
komið nýrri skipan á fisk-
markaðsmálin í Þýzkalandi,
og á hún að stuðla að stöð'-
ngra verði á fiskmarkaðinum,
þar sem sérstakur verðjöfnun-
arsjóður á að koma í veg fyr-
ir miklar verðsveiflur.
Þýzk vél fil að
slógdraga síld.
Liibeck-verkene í Liibeck
hafa nýlega smíðað vél, sem
slógdregur síld og hægt er að
koma fyrir um borð' í veiði-
skipunum.
Þýzki eimtogarinn „Halt-
enbank“ fór nýlega í jómfrú-
ferð sína í Norðursjóinn og
var með þessa vél. Reyndist
liún vel. Tveir af skipshöfn-
inni voru 15 mínútur að
magadraga 2 körfur af sild, á
meðan vélin afkastaði 8 körf-
um á sama tíma.
Togarinn kom heim 6. ág.
með 200 lestir af fiski og
fyrstu tunnurnar af maga-
dreginni og saltaðri síld af
Fladengrunninu.
Félagið, sem átti togarann,
sannfærðist um ágæti vélar-
innar og ætlar að setja hana
í nokkra af togurum sínum
núna á síldveiðitímanum.
Danir fara ekki
í enskar kolanámur, en það
hafði komið til greina, að'
10.000 Danir færu til Bret-
lands til þess að vinna þar í
kolanámum, sem ekki er full-
skipað í. Ástæðan til þess, að
ekki verður af þessu, er sú,
að Bretar vilja ekki skuld-
binda sig til þess að láta Dön-
um meiri kol í té, þó að þeir
fengju þessa menn.
60 ítalir koma nú vikulega
til Englands til þess að vinna
í kolanámum, en þessi inn-
flutningur mætir mikilli and-
úð brezkra námumanna.
Undanfarið hafa árlega
veiðzt við Grænland milli
100.000 og 125.000 lestir af
fiski. Þetta er ekki mikið,
þegar það er borið saman við
veið'ina hér við land, þar sem
aflamagn Islendinga einna er
um þrisvar sinnum meira en
þetta að síldinni meðtalinni,
eða álíka magn og veiðist í
einni verstöð Norðmanna, að
vísu þeirri stærstu, Lofoten.
Svo sem kunnugt er, hefur
fiskur farið þverrandi við Is-
land og á svæðinu þar fyrir
austan, við Bjarnarey, í
Hvítahafinu og í Barentshafi.
En fiskgengdin hefur verið
svo mikil við Grænland, að
'hún hefur jafnvel staðið fisk-
inum fyrir þrifum. Það er á-
litið, að þar sé fiskinum ekki
hætta búin, þótt veiðamar
þar aukist til mikilla muna
frá því, sem nú er, og það
geti jafnvel verið erfitt fyrir
þorskinn að ná sér í fæðu, ef
ekki verður veitt meira af
honum í framtíðinni en nú er
gert.
Margar þjóðir eru þegar
fyrir nokkrum áruin farnar
að sækja vestur á bóginn
vegna þverrandi aflabragða
austan til í Atlantshafinu. Þó
að ekki sé fengin mikil
reynsla fyrir fiskveið'um Is-
lendinga við Grænland, enn
sem komið er, benda aflabrögð
togaranna nú upp á síðkastið
til þess, að þar geti verið um
mok að ræða. Það er því
næsta líklegt, að Islendingar
leiti meira á Grænlandsmið
en áður, og það geti farið' svo,
að álitlegur hluti af flotan-
um verði þar við veiðar, þeg-
ar bezt eru skilyrðin, ekki að-
eins botnvörpungarnir, held-
ur og stærri vélbátar.
Á n ýsköpuna rtogur u nu m
tekur siglingin til Grænlands
rúma tvo daga, og er það út
af fyrir sig ekki svo ýkja lang-
ur tími, t. d. borið saman við
veiðar í Hvítahafinu. En þeg-
ar skipin sigla með aflann til
Danmerkur, eins og sumir
togararnir hafa gert, og þurfa
að koma við' á íslandi til þess
að taka olíu, fer þetta að
verða langt á ekki stærri skip-
um. Það sama er að segja, ef
togararnir færu að sigla til
Portúgal eða Spánar, tveggja
helztu markaðslandanna fyrir
saltfiski.
Eðlilegast væri, að skipin
gætu haft birgðastöðvar á
Grænlandi, þar sem þau gætu
íengið olíu og vistir og losn-
að' við saltfiskinn. En sé því
ekki að heilsa, væri athug-
andi, hvort ekki væri hægt
að hafa þar birgðaskip. Hær-
ingur ætti t. d. að geta verið
þar með olíu, svo mikla
geyma hefur hann, svo að
skipin þvrftu ekki að sigla
til íslands til þess að fá olíu
til þess að komast til mark-
aðslandanna, ef áframhald
yrði á, að skipin sigldu beint
þangað. Annars gætu verið'
fleiri möguleikar fyrir Hær-
ing við Grænland, t. d. að
fiska í hann og láta hann
vinna mjöl, einkum gæti það
sjálfsagt átt við um vélbát-
ana. Það er svo sem ekki
meira en gert hefur verið hér
heima, þótt það sé ekki til
neinnar fyrirmyndar að fara
þannig með fiskistöfninn. Það
er einnig órannsakað, hvort
síld er ekki við Grænland, og
er það sannarlega þess vert,
að það væri gert.
Það gæti lílca komið til
mála að hlaða stór flutninga-
skip með saltfiski úr veiði-
skipunum og láta þau sigla
með hann til markaðsland-
anna. Þó kann að vera, að
allt þetta sé nokkuð erfitt, ef
ekki fæst. viðlega í höfn í
Grænlandi. Það stafar af því,
hve erfitt er að' eiga við allt
slíkt fyrir opnu hafi. Þó er
ekki ósennilegt að leysa mætti
þá erfiðleika tæknilega. Þetta
hafa aðrar þjóðir móðurskip
hér við land.
En næst því að geta um-
hlaðið fiskinum í stór flutn-
ingaskip við Grænland, væri
það að' sigla með hann hingað
og ferma skipin hér. En sú er
reynslan hér, að' allt verður
svo óstjórnlega dýrt, þegar
komið er nálægt því, sem
heitir landvinna. En eðlileg-
ast væri, að fiskurinn væri
verkaður hér, hvernig sem á
þáð mál er litið. Það myndi
veita mikla atvinnu í land-
inu, og útgerðarfélögin eiga
nú orðið flest þurrkhús eða
hafa greiðan aðgang að þeim.
Við' það fengist líka mestur
gjaldeyrir. Það er hætt við,
að mikil blautfisksala til
markaðslandanna myndi
eyðileggja þurrf isksöluna.
Þetta er að verða uppi á ten-
ingnum í Ttalíu og Portúgal,
og svo kynni einnig að fara
á Spáni.
En veiðar við Grænland og
á öðrum jafnfjarlægum mið-
um eru líklegar til þess að
hafa í för með sér kröfur um
stærri veið'iskip, t. d. 1000
lesta togara, þar sem hægt
væri að vinna aflann til fulln-
ustu, frysta, salta og vinna
fiskimjöl og gera langa túra,
ef ekki tekst að leysa vel
flutningavandamálið. Slíkt
getur riðið baggamuninn, þeg-
ar afkoman er erfið hjá út-
gerðinni, eins og oft vill verða.
Nú eru í raun og veru vel-
gengnistímar, þegar allt selst,
og þó berst allt í bökkum, sem
útgerð heitir. Hvernig væri af-
koman á tímum eins og voru
oftast á milli styrjaldanna?
Horsku veiðarnar við
Yestur - Grænland.
62 norsk skip tóku þátt í
veiðunum við Grænland í ár.'
Auk þess voru mörg skip frá
Færeyjum, auk Portúgala og
Frakka.
Eigin veiðar Grænlendinga
jukust mikið. Norsku skipin
höfðu Asgrikohavn sem bæki-
stöð, sem er orðin góð ver-
stöð. AUs hafa verið 1200—
1300 Norðmenn við Græn-
land á vertíðinni. Aflinn var
ágætur í júní, en lélegur í júlí,
og hefur þetta endurtekið sig
árlega.
Það veiðist þó nokkuð af
gömlum þorski 150 sm. löng-
um. Slíkur fiskur getur verið
25—30 ára gamall. En það
eru einnig stórir árgangar af
ungum fiski, sem munu yfir-
gnæfa aflann næstu árin.
Dregst færeysk fogara-
úfgerð saman!
Færeyskt atvinnulíf hefur
átt við nokkra erfiðleika að
stríða undanfarið. Til þess að
ráða fram úr erfiðleikunum
hefur m. a. verið send nefnd
til Danmerkur til þess að
ræða þar við ábyrga aðila.
Síðan kom til tals, að nefnd
færi til Færeyja. Ein af fyrstu
tillögunum, sem fram kornu,
var að draga saman togara-
flota Færeyinga, sem hefur
borið sig illa.
Síldarsöllun 1. sepl.
Vestmannaeyjar 4208 tn.:
Hraðfrystistöðin 1248
ísfél. Vestm.eyja h.f. 556
Vinnslustöðin 2404
Þorlákshöfn 737 tn.:
Meitillinn h.f. 737
Grindavík 4332 tn.: Hraðfrystihús
Þórkötlustaða 1272
Hraðfrystihús
Grindavíkur 1295
Júl. & Sigfús 860
Karl K. Karlsson 513
Hafsíld 246
Söltunarst. K. Þ. G. 146
Sandgerði 4685 tn.:
Miðnes h.f. 1605
Oskar Halldórsson 1381
Garður h.f. 1544
Barðinn h.f. 9
Söltunarst. Víkings 146
Keflavík og nágr. 8845 tn.:
Albert Bjarnason 188
Jóhs. Jónsson 26
Sveinbjörn Árnason 34
Margeir & Björn 1421
Félagssöltun F. E. B. 1242
Geir goði h.f. 1392
Steingr. Árnason 1941
Keflavík h.f. 548
Samvinnufél. ísf. 75
Tvarvel Ogmundsson 534
Félagssöltun J. H. G. 591
Egill Jónsson 409
Vogar h.f. 397
Ivári h.f. 47
Hafnarfjörður 3211 tn.
Bátafél. Hafnarfj. 410
Beint. Bjarnason 138
Fiskur h.f. 773
Jón Gíslason 1751
Isberg 149
Reykjavílc 275 tn.:
Björn Gottskálksson 235
Isbjörninn h.f. 16
Söltunarfél. Síldin 24
Akranes 2879 tn.:
Har. Böðv. & Co. 1204
Fiskiver h.f. 764
Heimaskagi 911
Samtals 29184 tn.
148 þýzldr togarar
Jiöfðu fram að 7. ágúst
komið með í land 281.259
kassa af Fladen-síld. Mestur
afli hjá einu skipi var 5433
kassar á 12 dögum.
ÍSFISKSÖLUR:
Dagar milli
Söludagur: Skipsnajn: sölu: Sölust.: Lestir: Meðalv. kg.:
5. sept. Skúli Magnússon, ltvk. Grinisby 138 £ 7175 kr. 2.36
6. — Geir, Reykjavík Grimsby 164 £ 7008 — 1.94