Heimir : söngmálablað - 01.04.1924, Side 13

1924
HEIMIR
21
hverju verki hæfir og- hverjum ein-
stakling er eiginlegur, — þá getur öll
vinna orðið að leik.
Eitt af því, sem hinn alkunni tón-
snillingur, Rób. Schumann í ritum sín-
um ráðleggur þeim, er tónlist iðka, er
það, að æfa sig daglega í takt og sam-
ræmilegu hljómfalli yfirleitt. Er enginn
efi á því, að slíkt hefir miki'l mentandi
og mótandi áhrif á sálarlífið. þau áhrif,
sem sjálfir tónarnir hafa, eru alment
viðurkend. En hitt verður aldrei um of
brýnt fyrir söngkennurum, að vanrækja
ekki að vekja skynbragð nemenda
sinna á rjettum takti og fögru hljóm-
falli.
Um söngínn í fornkirkj-
unni.
Á öllum öldum hefir tónlistin verið
iðkuð í einhverri mynd. það er varla sá
þjóðflokkur til, sem ekki iðkar söng eða
hljóðfæraslátt. þeir þjóðflokkar, sem
standa á mjög lágu menningarstigi, t. d.
negrar, stíga dans eftir bumbuslætti, og
sennilega er hljóðfallið byrjun tónlistar-
innar. Eins og nærri má geta, þá hefir
hljóðfallið út af fyrir sig ekkert músík-
gildi, og varla mun hljóðfærasláttur
frumþjóðanna hafa nokkurt listagildi.
En hann er engu að síður merkilegur
fyrir það, að hann gefur okkur hug-
mynd um, hvernig músíkin er í hinni
ófullkomnu byrjun sinni.
Hjá menningarþjóðunum fornu, svo
sem Grikkjum og Hebreum, er sönglífið
búið að ná miklum blóma. Söngurinn er
orðinn mjög mikilvægt atriði við guðs-
þjónustugerðina hjá Hebreum, og eru
þeir frægir fyrir kóra sína (sbr. Sálm.
137). En þó nær söngurinn enn meiri
þroska hjá Gi'ikkjum. Hann er ekki
lengur þerna, sem stendur í þjónustu
trúarinnar, eins og hj á Hebreum, heldur
er hann orðinn sjálfstæð list, afkvæmi
mannsandans, orðinn til vegna sjálfs
sín og hefir tilgang sinn í sjálfum sjer.
Svo kemur kirkjan og kristnin til
sögunnar. Kristindómurinn var ekki ný
trú, að skoðun hinna fyrstu kristinna
manna, heldur var hann uppfylling á
spádómum og fyrirheitum spámann-
anna. það var því eðlilegt, að hið gamla
guðsþjónustuform hjeldist í aðalatrið-
um hjá þeim, en auðvitað var Jesús
Kristur þungamiðjan í guðsþjónustu-
gerðinni. það var því engin ástæða til
að hætta að syngja gömlu musteris-
söngvana, og fyrir því tók kirkjan upp
gamla gyðinglega sálmasönginn svo að
segja í óbreyttri mynd. það er því eng-
inn vafi, að söngur fornkirkjunnar hef-
ir mótast af sálmasöng Gyðinga. En
hann verður einnig fyrir áhrifum úr
annari átt. þá er kristni tók að breiðast
út meðal heiðinna þjóða, þá voru ýmsir
heiðnir siðir, sem þóttu fallegir, teknir
upp í guðsþjónustugerð kristinna
manna, en um leið fengu þeir nýja
merkingu og nýtt innihald. Eins tóku
menn nú lofsöngva og önnur lög heið-
ingjanna og settu við þau kristilegan
texta. þannig hefir söngur heiðingjanna,
aðallega Grikkja, einnig mótað sönginn
í fornkirkjunni.
I kirkjunni var einkar góður jarðveg-
ur fyrir músíkgróðurinn. Jesús hafði
opinberað hið eilífa gildi mannssálar-
innar, og öll andastefna kristindómsins
beindist inn á við, sálarlífið varð dýpra