Dagblað - 30.09.1925, Side 1
Miðvikudag flrTl jT JÍ* I. árgangur
30. september J j/M # 200.
1925. fó/UZ>/að.
YRST er alt frægast hefir
nokkuð oft sannast á okkur
Islendingum. Er um flest
svo, sem við tökum okkur fyrir
hendur, að við hryndum því af
stað með dugnaði og áhuga, en
svo vill úthaldið þrjóta áður en
langt um líður, og lítið verða ,
úr öllum áformunum, sem stefnt
var til í upphafi.
Þetta á eins við um framtak
einstaklingsins og starfsemi fé-
lagsbundinnar heildar, og er
þetta sá þjóðargalli, sem mun
vera einna verstur viðureignar,
en jafnframt mest nauðsyn á að
hann breytist til betra viðhorfs.
Áhugi starfandans fýkur venju-
lega út í veður og vind strax
eftir fyrstu átök og þó einkum
ef einhverjir óvæntir erfiðleik-
ar mæta honum þegar í fyrstu
byrjun. Einbeiting viljans og ó-
livikult úthald er það, sem flesta
vantar mest, og því verður svo
lítið úr mörgu, sem mikils hefði
mótt vænta af, hefði framhaldið
orðið eftir upphafinu.
Orsakir þessa ófarnaðar munu
að mestu liggja i skapgerð manna
ng þjóðareðli. Marglyndið og
rótleysið er það, sem einkennir
okkur mjög um of. Allir þykj-
ast svo að segja hafa vit á öll-
um hlutum milli himins og jarð-
ar, þótt þekking þeirra og starfs-
hæfni sé mjög takmörkuð. Of-
mikill fjöldi festir ekki yndi við
neitt ákveðið starf, heldur fara
úr einu í annað og ná hvergi
þeirri leikni og verkhæfni, sem
nauðsynlegust eru til fullkomn-
unar og góðs árangurs.
Um hugsjónamál og hugðar-
efni verður sama uppi á ten-
ingnum. Með eldmóði áhugans
er unnið að þeim i upphafi, en
furðu fljótt kulnar í þeim kol-
um, sem upphaflega glóðu og
alt lijaðnar niður í afskiftaleysi
áhugalausa hversdagslífinu.
Einhver vænlegasti fyrirboði
batnandi þjóðlífs til mikilla at-
hafna og enn betri árangurs, var
stofnun Eimskipafélags íslands.
Væntu margir að úthaldið yrði
þar eftir fyrstu átökum, en furðu
fljótt hefir dregið úr öllum á-
huga fyrir þessu þjóðnýta fyrir-
tæki, og verður ekki séð að menn
beri nú neina sérstaka umhyggju
fyrir vexti þess og viðgangi.
Stofnun Ungmennafélaganna
var sá vorboði, sem margir
væntu að væri fyrirboði mikils
nýgróðurs í þjóðlífi voru. Sú hug-
sjónaalda, sem þá greip föstum
hugtökum meginþorra hins vax-
andi lýðs, gaf miklar vonir um
haldgóðan áhuga og miklar at-
hafnir til balnandi framtíðar.
En nú eru þau ekki orðin nema
svipur hjá fyrri sjón, flest öll,
og allar glæsivonirnar komnar
langleiðina niður í vonleysi og
örþrot. — Þannig er einnig um
flest annað, sem mikils hefði
mátt vænta af, ef framhaldið
hefði orðið eftir vongjöfum fyrstn
átaka. Jafnvel stúdentarnir,
merkisberar framtímans, virðast
vera farnir að linast í sókninni
að því áhugamáli þeirra, sem
vænta hefði mátt um, að þeir
þefðu fylgt sér um af þrotlausu
kappi, unz takmarkinu var náð.
Einkis þurfum fremur en að
breyta viðhorfi þess þjóðargalla,
sem lýsir sér í úthaldsleysinu
um áhugamálin, svo vænta megi
batnandi framtfðar.
—m.-n.
íslensk glíma í Noregi. Ung-
mennafélögin í Björgvin hafa
allstórt íþróttafélag innan vé-
banda sinna og er það nú að
búa sig undir vetrarstarf sitt.
íþróttafélag þetta hefir haít í
ráði að taka til að æfa íslenzka
glímu nú í vetur, og er þegar
hafinn undirbúningur í þá átl.
Vonandi koma þeir þessu í fram-
kvæmd, og hefir Jón Eyþórsson
lofað að leiðbeina þeim. Er þetta
árangur af Noregsför glimu-
mannanna í sumar.
Landfunda-þrætan.
Sendiherrann og ritstjórinn.
Mörgum er enn í fersku minni,
að snemma í þessum mánuði var
deila nokkur milli h. í Dagblað-
inu og sendiherra Dana. Lauk
henni á þann hátt, að annar rii-
stjóri Morgunbl. réðist á mig með
persónufegum skömmum, alger-
lega að tilefnislausu, að því er
frekast varð séð.
Mál þetta var þó eigi útrætt
til hlítar. M. a. höfðu þeir háttv.
sendiherra Dana og Valtýr rit-
stjóri Stefánsson farið þar með
fullyrðingar, sem erfitt var að
sanna, enda gerðu þeir enga
sæmilega tilraun til þess, hvor-
ugur þeirra. Fullyrðingin ein
var þeim nóg, en hæpið er að
aðrir sætti sig við það. Þykist
ég vita, að almenningur vilji
gjarnan vita nánari deili á því
sanna í þessu máli í viðbót við
það, sem kom í ljós í áður-
nefndri blaðadeilu. Skal ég nú
skýra frá því, er ég veit sann-
ast, þótt ég telji enga sannana-
skyldu mín megin,. eins og eðli-
legt er, þar eð ég hefi alls engar
fullyrðingar borið fram í eða
um deilu þessa.
Til skýringar máli þessu og
viðauka minum er það nauð-
synlegt að ryfja upp aðalatriðin
í fullyrðingum hinna tveggja
áðurnefndu landfræðinga:
I. Sendiherrann:
»í landfræðislegum ferðabókum
og lýsingum um ísland finst ekki
nokkur maður, sem heíir ferðast
um eða lýst bygðunum milli 111-
ugavers, Vonarskarðs og Bolnavers«
(Dagbl. 174. tbl. Leturbrej'tingar
sendiherrans).
Sendiherrann segir einnig í sama
tbl., að Holtamenn hafi áður leitað
fjár síns austur yfir Köldukvísl á
haustum, »en hafa nú liætt þvi, af
pvi að pað hefir komíð i Ijós, að
kindur liafa aldrei leitað inn á ör-
æfin —«. (Leturbr. mín).
»í öðru lagi, að Porv. Thorodd-
sen, og aðeins hann etc.