Dagblað - 24.12.1925, Page 1
ÁNDLEGT líf íslendinga hefir
tekið miklum stakkaskift-
um á síðustu árum, og ber
þar mest á ringulreiðinni sem
orðin er á mönnum í trúmálum
yfirleitt. Virðingin fyrir guðdóm-
inum hefir farið þverrandi, og
það sem flestum hefir áður ver-
ið heilagt, er nú dregið niður í
dægurþrasið og jafnvel sýnd
litilsvirðing opinberlega. Er það
ýmist að menn láta sig eilífðar-
rnálin engu varða, eða fara bein-
um óvirðingarorðum um guð-
dóminn, og sýna honum ákveðna
andstöðu. Ekkert væri við því
að segja, ef þessi breyting or-
sakaðist af því, að fundin væri
ný sannindi, sem kollvörpuðu
öllutn eldri átrúnaði og hug-
tnyndum um guðdóminn, en
slíku er hér ekki til að dreifa.
ÍReyndar fer þekking manna alt-
af vaxandi og ný sannindi eru
leidd i Ijós, sem koma í bág
við eldri hugmyndir. En á trú-
málasviðinu hefir engin slík
»opinberun« komið fram, sem
réttlæli upplausnina og virðing-
arleysið fyrir hinum eldgamla
átrúnaði. t*að skal samt íúslega
viðurkent, að bókstafstrú gamla
timans er mjög óaðgengiieg
hugsandi mönnum og sæmilega
upplýstum, og er jafnvel I surn-
um aðalatriðum algerlega röng.
En þótt menn hafni gagnrýnis-
lausri bókstafstrú og leiti úr-
tausnar eilítðarmálanna á ann-
an hátt en tiðkast hefir, þarf
það ekki að leiða til fordæm-
ingar á eldri trúaratriðum, og
enn síður til lítilsvirðingar um
sjálfan guðdóminn, eða það sem
flestuin er helgast.
Það er nú einu sinni svo, að
'trúarsannfæringin er einn meg-
inþáttur í andlegu lífi fjölda
manna og ef henni er skyndi-
lega kipt í burtu vill oft verða
þar kalsár eftir sem erfitt reyn-
ist að græða. Hefir margur tapað
Þar hyrningarsteinum þeim sem
hans var grundvallað á og
atdrei náð jafnvægi síðan.
Mannsandinn er altaf að
nema ný !önd og opna ný sjón-
arsvið sem okkur voru áður
óþekt. Og það er eðli flestra að
reyna að skilja það Jsem ekki
er nægilega Ijósl við fyrsta yfir-
lit, svo komist verði innfyrir
umbúðir efnisins. Þannig er
með trúarbrögðin og ætti þvi
enginn að lá öðrura ólíkar skoð-
anir í þeim málum, aðeins ef
menn halda sig innan ákveð-
inna takmarka velsæmisins.
Pekkingarþrá mannanna og
leitin að sannleikanum er ein-
hver besta guðsdýrkunin.
Dansinn í Hruna.
Síðast og mesta leikrit Indriða
Einarssonar er Dansinn í Hruna.
Er hann bygður á þjóðsöguleg-
um grundvelli, heilstej'plari og
fyllri en eldri leikrit þessa höf-
undar. Leikfélag Reykjavikur
hefir ekki treyst sér til að taka
leikinn til sýningar fyr, en nú
hefir það ráðist í það og valið
Dansinn í Hruna til hátíðaleiks.
Verður hann sýndur í fyrsta
sinn á 2. í jólum og siðan 3
næstu daga eins og auglýst
hefir verið hér í blaðinu og
annarstaðar.
Dagblaðið hefir fengið að
hnýsast í hvernig undirbún-
ingnum liði og má segja að
hann sé vel á veg kominn.
Félagið hefir Iagt sig í fram-
krók um að gera leikinn sem
bezt úr garði og þjóðlegastan.
Alt er íslenzkt: leikritið sjálft,
lögin sem sungin eru (eftir
Sigvalda Kaldalóns) forspilið að
leiknum, (eflir Einil Thoroddsen
og loks eru leiktjöldin gerð af
tveimur innl. leiktjaldamálurum.
Fað er alment viðurkent af
öllum, sem kynt haf sér leikrita-
gerð Indriða Einarssonar —
bæði innlendir menn og útlend-
ingar — að Dansinn í Hruna
sé bezta leikrit höfundar og það
veigamesta. Og það mun verða
alniannamál að loka söugurinn:
Ave Maria undir iagi Sigvalda
Kaldalóns sé einna áhrifamest af
því sem hér hefir heyrst á
leiksviði. — Er þess að vænta
að bæjarbúar fjölmenni a. m. k.
á fyrstu sýningar leiksins og er
nú að sjá hversu þeir rneta
íslenzka leikritagerð og merki-
legt verk.
+
Jónas Þóroddsson,
> blikksmiður,
andaðist í nótt að heimili sínu,
Lanfásveg 2, eftir stutta legu í
lungnabólgu. Jónas var vel gef-
inn maður og vinsæll, og líkleg-
ur til meiri frama. Hann hafði
lengi unnið í Álmaþór og var
meðeigandi verksiniðjunnar. —
Lætur hann eftir sig konu og
tvö börn ung.
Utan úr heimi.
Khöfn 22. des, 1925.
Tsehetseherin kominn til
í’ýzkalands.
Símað er frá Berlín, Tschet-
scherin sé þar staddur og hafi
Stresemann boðið honum til
morgunverðar, til þess að ræða
um þýðingarmikil pólitísk mál,
einkanlega þau, er hafa fjárhags-
lega þýðingu fyrir Rússland og
Þýzkaland. Tschetscherin sagði í
viðtali við blaðamenn, að hann
áliti úrskurðinn í Mosulmáiinu
hættulegan og Locarnosamning-
inn lítils virði.
Ítalía keisaradærai.
Símað er frá London, að mörg
blöð birti fregnir um það, að
Mussolini ætli að gera Ítalíu að