Skutull - 16.06.1928, Blaðsíða 2

3
SKUTŒIjL
launung á því, að eg ætla mér
ekbi að setja þenna styrk á reikn-
inga Djúpbátsins.
Nú geta menn borið frásagnir
Skutuls og Vesturlands saman TÍð
skýrslu framkvæmdarstjórans.
Vesturland heftr dæmt frásögn
Skutuls svívirðingar um fundar-
mennina. Verður ritstjórinn nú að
standa við þann dóm sinn, eða
eta hann ofan í sig aftur, því að
ofanritað viðtjjl mun alment talið
eanna til fuilnustu það, sem Skutull
hefir um mál þetta sagt.
Ólafur Pálsson er ekki kunnur
að því að segja annað en það, sem
hann getur staðið við. Og vottar
eru að því, að rétt sé eftir honum
haft.
Neyðarlegast fer ritstjóri Vest-
urlands með sýslunefndarmennina,
er hann talar um ^styrk veitingu“
nefndarinnar til djúpbátsferðarinn-
ar, þessa „aðal framfara og nauð-
eynjamáls eýsiunnar11. „Ósæmilegt
væri“, segir hann, „fyrir sýsiuna,
sem hefir bátsins mest not, að láta
ekkert til hans af hendi rakna,
þegar bæði rikissjóður og Vestur-
ísafjarðarsý»la leggja honum fé.“
Og styrkurinn er fólginn í þvi, að
hafðar eru af Djúphátnum 50 lcr.
með því að greiða að eins 300 kr.
af 350 kr. kostnaði, sem hann hefir
haft af sýslunefndarmönnunum
sjálfum og nokkrum þeirra nótum.
Er fornkveðið, að hver sé sínum
gjöfum likastur, og er naglaskap-
urinn meiri en Skutull gerði ráð
fyrir.
Vesturlandi þykir Skutull hafa
ofmælt, er hann kallaði Ögurfund-
inn klíkufund. En af heimsku
sinni gerir það Skutli þann greiða
að birta skrá yfir fundarmennina.
Má hver maður sjá, að hjörðin
er einlit. Verður ekki sagt að
neinn hafi tilfinnanlega vantað
nema Hálfdán í Búð. Hefði hann
og að sjálfsögðu verið þarna full-
trúi, ef hann hefði verið heima.
Að hjörðin só mislitari i sýsl-
unni skal sýnt við næstu kosn-
ingar.
Nú er Skutli spurn: Er það
í samráði við sýslunefndarmenn-
ina, fleiri eða færri, að ritstjóri
Vesturlands ver þá, með því að
neita blygðunarlaust staðreyndum,
sem þeim sjálfum er svo kunnugt,
um?
Eða þykist ritstjórinn þekkja þá
Atvinnuhorfur
1 Bandaríkjunum.
[Ihaldið kennir að auðsöfnun land-
anna tryggi velmegun almonnings, og
skifti það engu máli, á hvers höndum
auðurinn sé. Jafnaðarmenn viðurkenna
það, að auðurinn sé afl þeirra hluta^
sem gera skal, en halda því fram, að
þvi að eins sé oinhver trygging fyrir
því, að auðurinn verði almenningi til
blessunar, að sjálfur almenningur eigi
auðinn og ráði fyrir honum. Ef kenn-
ing íhaldsmanna væri rétt, ætti ekki
að vora^undan miklu að kvarta i Banda-
ríkjunum nú á dögum. Slíkur auður
hofir aldrei verið saman kominn í
nokkru landi og þar er nú. Og slíkum
ókynstrum af gæðum þessa heims hefir
aldrei verið hrúgað upp með jafnlítilli
fyrirhöfn og þar er gert. En hlessunin,
sem fellur í skaut hins vinnandi lýðs,
sést á eftirfarandi grein, sem or eftir
verkamann í Detroit.
Merkilegustu lönd heimsins oru nú
Bandarikin og Rússland.
Bandaríkin fyrir það, hvernig þau
með vélum, visindum og skipulagn-
ingu, hafa gort auðsuppsprettur náttúr-
unnar arðberandi með lítilli fyrirhöfn.
En Bússland fyrir það, að hafa sett í
öndvegi þá hugsjón, að allur arðurinn
af striti hins vinnandi lýðs, skuli falla
honum einum í hendur til utnráða og
afnota.
Rússarnir megna Htið raeð hugsjón
sína, ef þeir læra ekki vinnubrögðin
af Bandaríkjamönnum. En dauflegt er
framundan fyrir verkalýð Bandaríkj-
anna, þrátt fyrir allan auðinn, ef þar á
endalaust að ríkja kenning íhaldsins
um, að hver eigi að hugsa um sig og
djöfullinn megi taka þann aftasta,
Þeir, sem nú ráða fyrir Rússlandi,
eru staðráðnir i því, að læra alt sem
læra má af Bandaríkjamönnum. Halda
þeir þeim fram sem hinni miklu fyrir-
mynd fyrir Rússa í hverskonar vinnu-
brögðum og skipulagningu iðnaðar og
framleiðslu.
Hinsvegar eru kenningar Rússanna
bannfærðar af valdhöfum Bandaríkjanna.
Skilur þar með feigum og ófeigum.]
Horfurnar eru hræðilegar! Menn
bera ástandið nú saman við ástand-
ið 1921, þegar miljónir verka-
manna stóðu i röðum framan við
opinberu matstaðina, sem bæjar-
stjórnirnar settu á atofn, til þess að
svo vel, • að þeir hljóti að kunna
vel slikri vörn?
Og þekkir hann þá rétt?
Er enginn sá í sýslunefnd
Norður-ísafjarðarsýslu, að hann
kunni illa við sig á bak við lyga-
skjöld Sigurðar Kristjánssonar?
atvinnuleysingjarnir gætu fengið
þar súpuslettu einn sinni á dag.
Eg var þá ekki í Bandaríkjunum
og get ekki staðfest þenna saman-
burð. En eg er vottur að því, sem
gerist fyrir augum mínum í dag:
100 þúsundir atvinnuleysingja í
Detroit-borg einni staulast um göt-
urnar daga og nætur, með veik-
um burðum, til þess að leita sór
að vinnu, sem hvergi er fáanleg.
Eftir því sem blöðin segja (ekki
íhaldsblöðin, þau þegja) er ástandið
hið sama í öllu landinu, auðug-
asta landinu í heiminum.
Eins og kunnugt er, er Detroit-
borg miðstöð bifreiðaiðnaðarins og
aðsetursstaður bifreiðalionungsins,
Fords. Nú er rótt ár liðið síðau
hann sagði tveira þriðjungum
verkamanna sinna upp vinnu og
rak þá úr verksraiðjum sínum.
Var talið, að það yrði að eins
nokkurra vikna hvíld. I dag og
á morgun kallar hann þá aftur.
Þriðjungurinn, sem ekki var lát-
inn fara, hefir að eins haft vinnu
tvo eða þrjá daga í viku.
A þessu ári hafa nýjar vólar
verið settar upp í verksmiðjunum,
til þess að korna í staðinn fyrir
mikinn hluta af þeim-verkamönn-
um, sem til þessa hefir þurft til
stóriðjnnnar og til þess að herða
á þeim, sera enn vinna með hönd-
um sínum, þ. e. gera úr þeim
vélar. En alt miðar þetta til þess
að standast samkepnina ó markað-
inum. Hefir nú einnig verið fundin
upp ný og fullkomnari gerð af
bifreiðum, sem búist er við að
veiti nýjum gullstraumum í sjóð
eigendanna.
Hin langa bið verkamannanna
er á enda — Pord er farinn að
ráða þá tíma og tíma i senn. En
gömlu verkamönnunum til mikillar
„undrnnar“ ræður hann þá ekki
alla og tæplega helming þeirra.
Nýjar vólar hafa g«rt helminginn
óþarfan.
Byrjunarlaunin bjá Ford eru 5
dalir, og hækka þau upp í 8
dali. Nú þf’gar verkamennirnir eru
ráðnir að uýju tapa margir þeirra
hækkuninni, sem þeir böfðu nóð
á liðnu ári og byrja aftur með 5
dölum. „Sá, sem vill vinnu á ný,
fær hana því aðeins, að hann
sætti sig við 6 dala daglaun“,
80gir „g»ðamaðurinn“ Ford við
gömlu verkamennina, sem hann
ræður á ný. Og af því að 4—6000
verkamenn bíða daglega fyrir