Skutull - 11.11.1949, Qupperneq 1
STÚLKA
óskast í vist frá 1. des.
Uppl. í síma 135.
STULKA
óskast til að ræsta Prent-
stofuna ISRtJN.
36. tölublað.
Smátt og stórt.
XXVII. árg. Isafjörður, 11. nóvember 1949.
Niðurrifsstefna íhaldsins.
Hin pólitísku aðskotadýr, sem náðu völdum í bæjar-
félaginu undir nafninu Sjálfstæðismenn í síðustu bæjar-
stjórnarkosningum, eru nú búin að brjóta niður hag bæj-
arfélagsins, þannig að það verður varla betur gert. Nú
undirbúa þau áhlaup á atvinnutæki bæjarins, og heimta í
blaði sínu að Samvinnufélagið sé gert upp, og skip þess
jafnvel gerð út úr öðrum heimsálfum. Hvað ætla bæjar-
búar að þola lengi þessa skemmdarvarga?
Blaðið Vesturland liefir að und-
anförnu gert sér líðrætt ura Sara-
vinnufélag Isfirðinga og starfsemi
þess með þeira hætti, að vakið hef-
ir furðu bæjarbúa, livar í flokki,
sera þeir standa. Það var að vísu
einu sinni sú tíðin, að pólitískur
styrr stóð um þetta félag, bátar
þess voru af illgjörnum ílialds-
mönnum sagðir ónýtir manndráps-
bollar, og uppnefndir ,,Rússar“. En
rösklega tuttugu ára starf félagsins
í bænum, og ágæt reynsla af skipum
þess, hefir fyrir löngu kveðið nið-
ur þennan róg, og bæjarbúar al-
mennt viðurkenna, að starfsemi fé-
lagsins liefir haft ómetanlega þýð-
ingu fyrir atvinnulíf bæjarins fyrr
og síðar, eins og fram kemur í
fundarsamþykkt v.l.f. Baldurs á
öðrum stað hér í blaðinu. Þetta á
ekki sízl við nú á síðustu árum,
eftir að S. 1. og li.f. Njörður, urðu
einu aðilarnir hér i bæ, sem halda
uppi vélbátaútgerð, svo að nokkru
nemi.
Ég liafði þessvegna hugsað mér,
að láta ósvarað árásum Vesturlands
á S. I. fyrir nýafstaðnar Alþingis-
kosningar, gerandi ráð fyrir, að
þar væri aðeins um að ræða skæru-
hernað í kosningastríði, sem að öllu
leyti væri á ábyrgð ófyrirleitinna
skriffinna blaðsins og myndi stöðv-
ast eftir kosningar, en með því að
ég sé, að cnn er haldið uppteknum
hætti, og jafnvel gengið lengra en
fyrr í rógi og árásum, þá kemst ég
ekki hjá því að álykta, að það sé
orðin markviss stefna Sjálfstæðis-
flokksins, að koma Samvinnufélag-
inu á kné. Og þegar sá flokkur, sem
nú ræður öllu um gang bæjarmál-
anna, hefir sett sér slíkt takmark,
þá tel ég, að ekki verði hjá því
komist, að vara bæjarbúa við þeirri
hættu, sem á ferðinni er, ef íhald-
inu tekzt, að koma bessari stefnu
sinni í framkvæmd.
f’að væri að vísu ekki tiltökumál,
að ræða erfiðleika ísfirzkra bátaflot
ans við íliadið og málgagn þcss,
blaðið Vesturland, ef fram kæmu
hjá þessum aðiluin skynsamlegar
tillögur, sem miðuðust við að
tryggja það, að hægt væri að halda
bátunum í bænuin, og auka við út-
gerðina. En í skrifum Veslurlands
hefir ekkert fram koinið, sem mið-
aðist við þetta, hedur hefir ein-
göngu verið stefnt að niðurrifi
Samvinnufélagsins, og beinlínis ver
ið hvatt til þess, að skip þess yrðu
flutt til annarra landa, þar sem
engir Isfirðingar inundu geta stund
að á þeiin atvinnu, eftir þá reynslu,
sein fengist hefir af slíkum veið-
um. Skal ég ekki fara frekar út
í það, því Vesturland hefir sjálf-
sagt eins og aðrir fengið fréttir af
Grænlandsútgerð Björgvins Bjarna-
sonar, og æfintýrum hans í íshaf-
inu, en undarlegur hlýtur sá lög-
fræðingur að vera, sem hvetur ó-
breytta og löghlýðna borgara, til að
feta í fótspor Björgvins Bjarnason-
ar.
I annan stað gefnr Vesturland
það ráð, að fá báta S.l. í hendur
skipstjórum og sjómönnum. Þetta
gerir blaðið í leiðara, sem nefnist
„Framtak einstaklinganna eykur
framleiðsluna“, og er þar drótt-
að að skipstjórum og sjómönnum,
sem ekki eru á eigin útgerð,
að þeir vinni sviksamlega þau
störf, sem þeim er trúað fyrir. Ef
þeir ynnu hjá sjálfum sér, þá yrði
útkoman allt önnur, en nú er. Ég
tel þessa aðdróttun með öllu ómak-
lega og tilefnislausa. Síðan ég tók
við framkvæmdastjórn S. I., hefi
ég kynnst bæði eldri skipstjórum
og sjómönnum félagsins, og eins átt
hlut að því að ráða nýja og lítt
reynda menn, og fullyrði ég, að
þeir hafa undantekningarlaust lagl
sig alla fram í störfum sínum, og
léleg lieildarafkoma útgerðarinnar
stafar eingöngu af dýrtíð í landinu
og aflaleysi, sem þessir menn eiga
enga sök á. Hitt er svo annað mál,
að þeir liafa elcki allir reynst jafn-
góðum hæfileikum búnir til skip-
stjórnarinnar, og kemur það vitan-
léga fram í mismunandi afkomu
einstakra báta, en þann annmarka
er ógerningur að útiloka með eig-
endaskiptum á bátunum. Að hugsa
sér slíkt, er ekkert annað en fíflska.
Ég vil þó ekki scgja, að það mundi
engu breyta, ef einstakir skipstjór-
ar og vélstjórar eignuðust bátana.
Slík eigendaskipti nmndu hafa þær
afleiðingar, að hætt yrði að gera
bátana út héðan á vetrarvertíð, og
þeim öllum haldiS út frá Faxaflóa,
og afli þeirra lagðnr á land sunnan-
lands, og hinir nýju eigendur
myndu innan tíöur vera horfnir
héðan með fjölskyldur og fyrirtæki.
Fyrir alþýðu manna þarf varla að
útskýra þetta nánar, en vegna rit-
liöfunda Vesturlands skal á það
bent, að inörg undanfarin ár hefir
þorskafli við Faxaflóa verið marg-
faldur á við aflann liér, og hinir
„framtakssömu einstaklingar“
mundu ekki telja sig þeim skyldum
bundna við þetta bæjarfélag, að
þeir luigsuðu fyrst og fremst um
það, að færa afla sinn á land hér.
Þeir myndu hiklaust gera út það-
an, sem þeir teldu útgerðina áhættu
minnsta.
Ef Vesturland vill gera sér nán-
ari gein fyrir þessu, kal því bent
á skýrslu, er Reikningaskrifst. Sjáv-
Framhald á 2. síðu.
(----------------------------—
Verkafólk svarar
Vesturlandi.
Sama dag og blaðið Vest-
urland birti síðustu árás
sína á Samvinnufélag Isfirð-
inga og sjómenn þessa bæj-
ar, sem blaðið brigslar um
sviksamlega sjósókn í sam-
anburði við sjómenn í nær-
liggjandi verstöðvum, var
haldinn fjölmennur fundur
i v.l.f. Baldri, og par sam-
þykkt samhljóða eftirfaradi
ályktun:
„Fundur haldinn í Verka-
lýðsfélaginu Baldur mánu-
daginn 7. nóv. 1949 fordæm-
ir harðlega óiuaklegar árás-
•ir blaðsins Vesturlands á
Samvinnuféla'g Isfirðinga,
sem, allt frá stofnun sinni til
þessa dags, hefir reynt af
fremsta megni, þrátt -fyrir
mörg aflaleysisár og fjár-
hagslega örðugleika, er afla-
leysið hefir skapað, að halda
uppi atvinnulifinu í bænum
á sama tíma og flestir bátar
í eigu einstaklinga hafa leg-
ið bundnir í höfn eða verið
fluttir úr landi“.
-__________________________
Fylgisaukning flokkanna.
1 alþingiskosningunum 1942 og
nú við síðustu kosningar fengu
flokkarnir atkvæðamagn eins og
hér segir:
Alþ.fl. 14,0% 10,5% + 2,5%
Frams.fl. 26,2% 24,5% -*- 1,7%
Sósíal.fl. 18,3% 39,5% +1,2%
Sjálfst. fl. 38,0% 39,5% + 1,5%
Þjvm. óg. atkv. 3,5%
Á þessari skýrslu liér að ofan
sést, að Alþýðuflokkurinn hefir
aukið fylgi sitt meira en nokkur
liinna flokkanna á síðastliðnum 7
árum, þrátt fyrir það að fylgi
flokksins liefir við þessar kosning-
ar lækkað um 1,3% frá 1946.
Sagði af sér.
Eins og við var að búast eftir
kosningaúrslitin, sagði Stefán Jó-
liann Stefánsson af sér fyrir hönd
ráðuneytis síns. Stjórn hans gegn-
ir þó störfum enn þá, að beiðni for-
seta, en hann hefir brýnt það fyrir
leiðlogum flokkanna, að hraða
stjórnarmyndun.
Alþingi hefir verið kvatt saman
til fundar þann 14. þ.m., og er ekki
gert ráð fyrir, að neitt fréttist um
tilraunir til stjórnarmyndunar fyrr
en þing hefir komið saman.
Þriiugl blað.
Þann 29. okt. s.l. voru liðin 30
ár frá því að Alþýðublaðið lióf
göngu sína. Fyrsti ritstjóri þess var
Ölafur Friðriksson, næstur honum
var Hallbjörn Halldórsson, þá Har-
aldur Guðmundsson, Einar Magnús-
son, Vilhjálmur S. Vilhjálmsson,
Finnbogi Rútur Valdimarsson og
nú siðast í mörg ár Stefán Péturs-
son.
Alþýðublaðið hefir jafnan barizt
ótrauðlega fyrir þeiin mörgu á-
gætu raálum, sem Alþýðuflokkurinn
hefir komið í framkvæmd, og fyr-
verandi og núverandi starfsmenn
þess verðskulda því heillaóskir ís-
lenzkrar alþýðu á þessum tímamót-
um í sögu blaðsins.
Þjóðleikhúsið.
Þjóðleikhús Reykvíkinga, sem
hýggt hefir verið fyrir margra ára
skemmtanaskatt utan af landi, á að
taka til starfa um næstu áramót.
Fastráðnir hafa verið 14 leikarar.
Þann 1. febr. n. k. á að leika Nýjárs
nóttina eftir Einar Hjörleifsson, 2.
febr. á að léika Fjalla-Eyvind eftir
Jóhann ■Sigurjónssön og þ. 3. febr.
verður 3ja leikritið, en ekki er full-
ráðið hvert það verður. Þjóðleik-
hússtjóri er Guðlaugur Rósinkranz.
Klaklilraun.
Danir hafa s.l. sumar flutt 1 milj.
rauðsprcttuhrogna á Dogger’s bank
lil þess að reyna að fjölga þar rauð-
Framhald á 4. síðu.