Vesturland - 16.06.1949, Síða 1
<3jsn® a/essrFmsxifm 83úBFssræs»smm(fi
XXVI. árgangur
Isafjörður, 16. júní 1949.
16. tölublað.
Stjórnmálaviðhorfið:
Framsókn krefst haustkosninga.
Aumleg stjórnarforysta Alþýðuflokksins.
Ný dýrtíðaralda hvolfist yfir þjóðina.
Tíminn. blað Framsóknarflokksins hefur nú hafið
harða baráttu fyrir því að kosningar til Alþingis fari
fram á komandi hausti og að núverandi stjórnarsamstarf
milli Sjálfstæðisflokksins, Alþýðuflokksins og Fram-
sóknarflokksins verði rofið.
Er það nú opinbert leyndarmál að ráðherrar Fram-
sóknar í ríkisstjórninni hafa krafist þess að þing verði
rofið, ef ekki hefur verið gengið að kröfum þeirra fyrir
fyrir miðjan næsta mánuð.
franr í október í haust.
Hvað vakir fyrir
Framsókn
Orsök þessarar aí'stöðu Fram-
sóknar er í f'yrsta lagi sú, að
hún sér að núverandi rikis-
stjórn hefur að mestu leyti
misheppnast að ná þeim höf-
uðtilgangi sínum að koma í
veg fyrir aukningu dýrtíðar-
innar. Framsókn hefur hins-
vegar alltaf lialdið því fram að
hún kynni örugg ráð gegn
verðbólgunni. Nú, þegar að öll
þjóðin sér, að engin ný úrræði
fundust í þessu vandamáli með
komu Framsóknar í ríkis-
stjórn, verða Tímaliðar smeyk-
ir um sig og freista þess að
hlaupa úr skiprúminu áður
en vertíðin, kjörtimabilið, er á
enda.
Þetta er liin karlmannlega
afstaða Tímamanna. Þeir þora
ekki að bíða eftir reglulegum
kosningum, sem fram eiga að
fara sumarið 1950. I staðinn
reyna þeir að hlaupa burtu frá
ábyrgðinni á getuleysi núver-
andi ríkisstjórnar i viðureign-
inni við dýrtíðina.
Hafa engar tillögur
lagt fram.
I þessu sambandi er það at-
hyglisvert að þótt Framsókn
krefjist kosninga, ef kröfum
hennar yrði ekki sinnt l>á hel'-
ur hún engar tillögur borið
fram um það, hvernig leysa
eigi vandamálin. Samt sem áð-
ur heldur Tíminn því fram að
Myndu þá kosningar fara
kjósa eigi um „tillögur“ Fram-
sóknarflokksins. Einu úrræðin,
sem frá Framsókn hafa komið
er frumvarp hennar um að
skömmtunarmiðarnir skuli
gilda sem innkaupaheimild
fyrir vörum. En hvernig á að
framkvæma þá tillögu þegar
búið er að aínema skömmtun-
ina eins og allir vona að verði
gert sem fyrst og þegar er
byrjað á með afnámi skönnnt-
unar á kornvöru, kaffi og
benzíni? Sannleikurinn er sá
að þessar tillögur Framsóknar
eru algerlega út í bláinn.
Krafa Framsóknar um kosn-
ingar byggist einnig á því, að
með henni er reynt að sam-
eina andstæðurnar innan
flokksins, þá sem alltaf hafa
verið á móti þátttöku í núver-
andi rikisstjórn og hina, sem
haí'a stutt. Hermann vildi að
stj órnarsamvinnunni væri slit-
ið fyrir lÖngu. Eysteinn hefur
streist á móti. Nú er reynt að
sameina liið tvistraða lið með
því að krefjast kosninga á
komandi hausti.
Almennt um stjórn-
málaviðhorfið.
Um stjórnmálaviðhorfið al-
mennt er það annars að segja,
að forystuflokkur ríkisstjórn-
arinnar, Alþýðuflokkurinn,
heí'nr gjörsamlega brugðist
hlutverki sínu. Forysta hans
hefur verið einhver hin aum-
asta, sem þekkst hefur í nokk-
urri islenzkri rikisstjórn. Er
nú líka svo komið að þjóðin
stendur frammi fyrir þeirri
staðreynd að stórfeld verð-
bólgualda er að hvolfa sér yfir
hana i gerfi almennrar hækk-
unar kaupgjalds og verðlags.
Fer vel á því, að kratarnir,
sem hældu sér af því að liafa
eyðilagt gerðardómslögin frá
1942, skuli nú, eftir að veldi
kommúnista hefur verið
lmekkt í Alþýðusambandi Is-
lands, hafa forystu um að
drekkja atvinnulífinu í nýju
dýrtiðarflóði. Má nú ekki á
milli sjá, hverjir séu áfjáðari
í að eyðileggja grundvöll at-
vinnulífsins, kratar eða komm-
únistar.
Tekst Stefáni Jóhann
að drepa þingræðið?
Alþingi það, sem ekki alls
fyrir löngu lauk störfum var
þriðja lengsta þing, sem hér
hefur verið háð. En lítil verk
lágu eftir það þegar að frá er
tekin hin merka samþykkt
þess í utanríkismálum, þátt-
taka Islands í varnarbanda-
lagi lýðræðisþjóðanna, Atlants
hafsbandalaginu svokallaða.
Undir forystu Sjálfstæðis-
flokksins var það mál sam-
þykkt með atkvæðum allra
þingmanna lýðræðisflokkanna
gegn atkvæðum kommúnista
og þriggja pólitískra viðrina
úr Alþýðuflokknum og Fram-
sókn. Höfðu Islendingar þann-
ig mjög svipaðan hátt á og
aðrar vestrænar lýðræðisþj óð-
ir. Há óhikað fullyrða að yfir-
gnæfandi meirihluti þjóðar-
innar sé eindregið flygjandi
þeirri afstöðu, sem Alþingi tók
í þessu máli.
En að öðru leyti var allt ráð
þessa þings á reiki. Það sat
mánuðum saman og gerði bók-
staflega ekki neitt nema að
hjala um einskisverð sýndar-
mál einstakra þingmanna. Er
óhætt að fullyrða að ef svo fer
fram um þinghald, sem nú
horfir, þá muni á næstu árum
verða gengið af islenzku þing-
ræði dauðu. Er alls ekki ólik-
legt að formanni Alþýðu-
flokksins muni takast það, ef
Alþingi lýtur enn um skeið
stj ómarforystu hans.
Kosningar.
Þegar á það er litið, hversu
núverandi ríkisstjórn hefur
mistekist höfuðmarkmið sitt,
að ráða niðurlögum dýrtíðar-
innar, má e. t. v. segja að
æskilegt væri að efna til stjórn
arslita og þingkosninga á kom-
andi hausti. Því verður hins-
vegar eklti neitað að litlar lík-
ur eru til þess að afleiðing
þeirra yrði skjót og ný úrræði
til lausnar höfuðvandamálum
þjóðfélagsins. Engar líkur eru
til mjög breyttra hlutfalla í
styrkleika flokkanna á þingi.
Kosningar hálfu ári fyrr eða
síðar væru þessvegna auka-
atriði fyrir þjóðarhag. Ault
þess má benda á það, að það
er miklum erfiðleikum bundið
fyrir fólk í sveitum landsins
að ganga til haustkosninga eft-
ir eindæma hart vor og sumar,
sem miklar lílcur eru til að
verði erfitt.
Óhætt er að fuilyrða að meg-
inþorri þjóðarinnar vilji sam-
vinnu og samstarf lýðræðis-
flokkanna, þriggja eða tveggja
Arangurinn af því hefur að
þessu sinni ekki verið góður.
I kjölfar samsteypustj órnanna
hefur siglt margskonar spill-
ing og samábyrgð á pólitízku
braski og hrossakaupum. En
meðan þjóðin hefur ekki
gefið neinum einum flokki
hreinan meirihluta verður hún
að sætta sig við slíkt stjórnar-
far, hvort sem henni líkar það
betur eða verr. En eru íslenzk
sjórnmál samt eltki óþarflega
meini blandin?
-------o------