Vesturland - 30.09.1949, Blaðsíða 2
2
VESTURLAND
Slæmar heimilisástæður
Armæða og andstreymi hafa
löngum verið förunautar Al-
þýðuflokksins íslenzka, en
aldrei munu þó heimilisástæð-
ur þess flokks hafa verið með
jafn hörmulegum hætti og nú.
Margt kemur þar til. Öánægðir
og vonsviknir flokksmenn
mögla. Þeir hafa séð flokksliug
sjónir sínar renna út í sandinn
í höndum dáðlítilla og eigin-
gjama foringja, sem brugðizt
hafa öllum skyldum sínum við
flokkinn af eiginhagsmuna á-
stæðum.
Þeir hafa séð foringjana láta
alþýðuna lyfta sér upp í þægi-
leg og feit embætti, þar sem
þeir gátu veitt sér öll þau lúx-
us þægindi, sem lífið hefur
upp á að bjóða.
Mk Þegar óbreyttum alþýðu-
flokkksmönnum fannst að ær-
in nóg pólitísk viðfangsefni
væru fyrir hendi hér heima,
skaut Stefáni Jóhann upp í
fjallahóteli einhvers staðar í
Sviss, Finni Jónssyni hrá fyrir
í næturklúbbi í. París, Ásgeiri
í Harlem, til Jónasar Guð-
mundssonar fréttist, einhvers
staðar í nágrenni Stefáns Jóh.
Hvað eru þessir menn að
gera þarna, hafa óhreyttir al-
-- þýðuflokksmenn spurt og það
ekki að ástæðulausu. Og svo
oft hafa þeir spurt, og aldrei
fengið neitt svar, að nú eru
þeir reiðir.
Reiðir við Stefán Jóhann,
reiðir við Finn, reiðir og sár-
ir við alla flokksforustuna. En
Stefán Jóhann, Finnur og Ás-
* geir eru hræddir, hræddir við
sín eigin brigðmál við flokk-
inn, hræddir við lúxuslifnað
sinn, en þó hræddastir af öllu
við dóm kjósendanna í kom-
andi kosningum.
Reiðir kjósendur og
lafhrædd flokksforusta
er sannarlega óglæsilegur
heimilisbragur.
Fallandi fokksforusta.
Hræðslu Stefáns Jóhanns og
Finns er engan veginn ástæðu-
laus. öllum skynbærum mönn-
um innan Alþýðuflokksins er
það löngu ljóst, að á þessu síð-
asta kjörtímabili hefir fylgið
hrunið af Alþýðuflokknum.
Gamlir Al])ýðufIokksmenn
þekkja ekki lengur sinn gamla
flokk, enda ekki að furða, því
Alþýðuflokkurinn er ekki leng
ur til.
pínulitla
Leið núverandi foringja
flokksins upp í forstjórastól-
ana, ráðherrastólana og banka
stjórastólana lá yfir valköst
fyrir flokkssamherj a og svo
margir helltust úr lestinni á
þeirri helgöngu, að þeir fáu
flokksmenn sem nú eru eftir,
hafa nú fyrst skilið þau ein-
földu sannindi að flokkur, sem
alltaf er að minnka, hlýtur
fyrr eða síðar að verða að
engu.
Vonlaust framboð.
Hversvegna eru ísfirzkir al-
þingiskjósendur reiðir við
Finn Jónsson, er spuming, sem
vert er að athuga.
Er það vegna þess, að þeir
geti ekki unnt honum þess, að
njóta lífsins út í löndum. Sjá
þeir ofsjónum yfir því þótt
hann njóti sólar og sumars á
ströndum Miðj arðarhaf sins,
jafnvel þótt það sé á kostnað
íslenzka ríkisins, eða þótt vel
fari um hann í dúnmjúkum
forstj órastól Innkaupastofnun-
ar ríkisins yfir tómum skrif-
borðum ?
Nei, það er ekki þetta sem
vegur réttmæta reiði ísfirð-
inga, heldur hitt að Finnur
Jónsson er ekki lengur starf-
andi þingmaður þeirra. Allir
Isfirðingar hæði AlþýðuiTokks-
menn og aðrir viðurkenna að
Finnur Jónsson hefur hókstaf-
lega ekkert gert fyrir Isafjarð-
arkaupstað síðan stríðinu lauk.
Hann hefur ekki einungis sýnt
málefnum Isafjarðar fullkom-
ið tómlæti, heldur hlátt áfram
algerðan fjandskap. Þetta vita
allir, sem opin hafa augu og
eyru, og það er af þessum á-
stæðum, sem Isfirðingar eru
reiðir við Finn, bæði andstæð-
ingar hans og flokksmenn.
Hér verður ekki farið út í,
að rekja skemmdarstarfsferil
Finns Jónssonar, það verður
gert síðar, jafnvel þótt sú saga
sé svo Ijót, að varla er prent-
hæf. Aðeins er hægt að segja
Finni Jónssyni til afsökunar.
ILaun blygðast sín fyrir að láta
Isfirðinga sjá sig, og er það vel
farið. Þó mun Finnur birtast
hér, berja sér á brjóst og
segja: „Isfirðingar þekkja
mig, mínir gömlu flokksmenn
vita, að ég einn vil hag Isa-
f j arðar“.
Fyrverandi flokksmenn Finns
Jónssonar munu dæma hann
flokksins.
eftir verkunum. Þessvegna er
framboð hans vonlaust.
Stefáns Jóhanns
vandamálið.
Sennilega hefur Alþýðu-
flokksklikan af fáu haft meiri
og stærri áhyggjur, en því,
hvað gera skyldi við núverandi
forsætisráðherra Islands og for
mann Alþýðuflokksins, Stefán
Jóhann Stefánsson. Honum
varð að koma á þing, hvað sem
það kostaði. Þeir bjartsýnustu
í Alþýðuflokknum létu sér
detta í hug efsta sæti á lista
flokksins í Reykjavik.
Alþ.bl. reið á vaðið, og jós í
dálkum sínum látlausu hóli yf-
ir þennan mikla mann, eins og
það vildi vera láta, í þeirri
veiku von að það hefði ein-
hver áhrif á hug Reykvíkinga.
En það fór á annan veg. Þeir
bara hlógu, hristu sín virðu-
legu höfuð og sögðu ákveðið:
„Nei taklc ekki Stefán Jóh.
hér“.
En eittlivað varð að gera.
Alþýðuflokksklíkan lokaði því
augunum og ákvað að hafa að
engu mótmæli Eyfirðinga, en
senda Stefán heim i sína sveit,
setja hann þar efstan á lista,
en freista að tryggja honum
þingsæti með röðuðum lands-
lista.
Þannig var þetta vandamál
leyst. Hér er ekki frá þessu
sagt, til þess að auka á raunir
Stefáns Jóli., þær munu vera
nógar, heldur til þess að allir
megi sjá að flokkur, sem velur
sér slíka forustu, hlýtur að
vera dauðadæmdur.
Tveir nýir þingmenn.
Við síðustu alþ.kosningar
komust tveir nýir Alþýðu-
flokksmenn á þing, Þeir Gylfi
Þ. Gíslason og Hannibal Valdi-
marsson. öbreyttir flokksmenn
Alþ.flokksins munu hafa hugs-
að gott til þingsetu þessara
manna. En svo fór að hvorug-
ur þeirra reyndist flokki sín-
um eða þjóð til gagns. Þeir
urðu brátt einangraðir og á-
hrifalausir innan þingsins, og
hrökkluðust, er svo var komið,
yfir til fínu kommúnistanna,
þar sem þeim var tekið opnum
örmum.
Annars er þingsaga þessara
tveggja manna, þótt stutt sé,
býsna athyglisverð. Hvað er
eðlilegra er ungur og vel gef-
inn maður eins og Gylfi Þ.
Gíslason nær þingsetu, þá
hyggi menn yfii’leitt gott til. En
hver mun treysta sér nú til
þess að segja, að þingseta
þessa rnanns hafi orðið honum,
Alþýðuflokknum eða því síður
menntamönnum yfirleitt til
sóma? Hvað veldur þessu? Eng
inn dregur í efa að góður efni-
viður var í Gylfa. En honum
skaust yfir þá einföldu stað-
i’eynd, að það er ekki hægt að
vera nýtur og heiðarlegur
stjórmxiálamaður í rotnum
stjómmálaflokki. En það sá
Gylfi of seint. Eftir að hann
hafði látið Alþýðuflokkinn
fleyta sér inn á Alþingi, vai’ð
hann að sjálfsögðu að tileinka
honum þar starfskrafta sína.
En þar nxætti honum óvænt
hindrun.
Fyi’ir í þingsölunum voru
menn, sem hétu Stefán Jó-
hann, Finnur og Emil. Þessir
menn fluttu hinum unga þing-
nxanni þega.r í stað þaixn boð-
skap, að innan veggja þings-
ins væru það þeir sem réðu,
og honunx sem hyrjandi þing-
manni bæri að hafa það fyrir
satt og rétt, senx ]xeir ákvæðu.
Þegar svo ])essir leiðtogar
flokksforustunnar í ])inginu
opinberuðu Gylfa Alþýðu-
flokksréttlætið í afstöðu lil
hinna ýmsu þingmála, fannst
honum það koma illa heim við
þaxi fögnx lofoi’ð, sem hann
hafði í góðx’i trú gefið kjósend-
um sínurn, svo og sína eigin
samvizku. En hlýða varð hann.
I þessum vanda greip þing-
maðurinn til þess vandi'æða úr
ræðis, að móta. afstöðu sína, til
þingmálanna að hálfu leyti,
eftir sinni cigin sannfæringu,
en að hálfu Ieyti eftir vilja
flokksleiðtoganna. En úr þess-
um tvískinnungi vai'ð öll mál-
efnaafstaða ])essa annai’s vel
gefna þingmanns, svo sorgleg,
að hann mun vart eiga sér -
uppreisnarvon. Ungir menn,
sem látið hafa glepjast til fylg-
is við Alþýðuflokkinn, ættu að
kynna sér vandlega rauna-
sögu Gylfa Þ/ Gíslasonar. Af
henni sézt, að ungir og vel
gefnir menn ]xrífast ekki í
þeim stj órnmálaflokki, og það
af þeirri einföldu ástæðu, að
Alþýðuflokkurinn er ekki leng-
ur til sem heilsteyptur stjóm-
málaflokkur. Hann er oi’ðiixn,