Heilbrigðismál - 01.06.1985, Page 17

í tímaritinu, sem Alan Blum rit-
stýrir, hefur hann bent á þá kald-
hæðni, að vegna sóttvarna-ástæðna
fóru menn á síðustu öld að reykja
sígarettur í stað þess að tyggja tó-
bak. Framleiðendur töldu fólki trú
um, að enginn væri maður með
mönnum, sem ekki reykti sígarettur.
Slíkar auglýsingar voru jafnvel í
bandarískum læknablöðum allt fram
til ársins 1955. Tóbaksauglýsingar
birtast enn í víðlesnum tímaritum,
bæði austan hafs og vestan. Stund-
um kemur fyrir að á forsíðu er fjall-
að um eitthvert heilbrigðisvanda-
mál, en á baksíðu sama blaðs er stór
tóbaksauglýsing. Mörg lönd hafa nú
bannað tóbaksauglýsingar, en reynt
er að komast fram hjá því banni á
ýmsan hátt, m.a. í sjónvarpsútsend-
ingum frá íþróttaviðburðum í öðrum
löndum, þar sem við blasa stór
auglýsingaspjöld umhverfis Ieik-
vanginn.
„Svonefndar léttar sígarettur eru
ein af auglýsingabrellum tóbaks-
framleiðenda“, sagði Alan. „Ávinn-
ingurinn af því að reykja tjörulitlar
sígarettur í stað tjöruríkra er lítill
eða enginn. Pað er sama hvort mað-
ur dettur af svölum á tíundu hæð eða
fimmtándu hæð.“
Alan Blum var einn af stofnend-
um samtakanna DOC (Doctors
Ought to Care), sem beita sér fyrir
fræðslu til ungs fólks uni bætta
heilsu. Eitt af viðfangsefnum DOC
er að benda á það hve tóbaksauglýs-
ingar eru fáránlegar. „Fað er undar-
legt að sígarettur eru sagðar vera
kaldar og hressandi, þegar það er
haft í huga, að glóðin er um 800°
heit“, segir Alan. Slagorðið á auglýs-
ingum vinsællar sígarettutegundar
er: „Eg reyki vegna bragðsins."
Samtökin gáfu út veggspjald þar sem
snúið er út úr þessu og sagt: „Ég
reyki vegna lyktarinnar." Og auðvit-
að var myndin af manni, hetju-
ímynd, með sígarettu í nefinu! Þessu
veggspjaldi var dreift á læknastofur
og víðar, og vakti það mikla athygli
og umtal.
Áströlsku samtökin BUGA-UP
(Billbord-Utilizing Graffitists Agai-
nst Unhealthy Promotions) hafa
beitt sér gegn tóbaksauglýsingum
þar í landi. Þau hafa m.a. komist
upp með að mála ýmiss konar
ábendingar á veggskreytingar tó-
baksseljenda. Alan Blum taldi þessi
samtök, sem margir læknar eru í,
hafa náð miklum árangri gegn tó-
baksauglýsingum.
Leggja verður áherslu á það að
reykingavarnir eru barátta fyrir betri
heilsu og færri dauðsföllum af völd-
um krabbameina og hjartasjúk-
dóma. Alan sagði að fólk yrði að
gera sér grein fyrir því að manninum
er ekki eðlilegt að reykja.
"Islensku viðvörunarmerkingarn-
ar eru merkasta framtak á sviði tó-
baksvarna í heiminum á þessu ári“,
sagði Alan Blum. „Eftir að hafa
kynnt mér þann árangur sem náðst
hefur í baráttunni gegn reykingum
ungs fólks á íslandi, ástandið hér og
aðstæður tel ég að þið ættuð að geta
gert Reykjavík að fyrstu reyklausu
borginni í heiminum, og það fyrr en
seinna. En til þess verðið þið að
halda baráttunni áfram af fullum
krafti.“ -jr.
Meðan leyft var að auglýsa tóbak
var höfðað til lækna, sem og ann-
arra. Forsiða fyrsta tölublaðs
fyrsta árgangs af Læknablaðinu, í
janúar 1915, ber merki um þekk-
ingarleysið á þeim tíma.
LOKIBLIfllfi
GEFIÐ ÚT AF
LÆKNAFJELAGI REYKJAVIKUR
RITSTJÓRN:
G. HANNESSON, MATTH. EINARSSON, M. JÚL. MAGNÚS
i. árg.
Janúarblaðið
1915
EFNI:
Læknablaðið. — lslenzkt læknafélag eftir G. Hannesson. — Nokkur orð um mænu-
sótt eftir Jón Hj. Sigurðsson. — Opið bréf til héraðslækna cftir G. Björnsson land-
lækni. — Læknablaðsmál eftir G. Hannesson. — Heilsufar. Hclztu fréttir úr héruðum
eftir G. B. — Ritdómar eftir G. H. og G. Claessen. — Utanfcrðir héraðslækna eftir
G. B. — Laus læknahéruð eftir G. B. — Læknapróf í Febrúar 1915.
Enginn læknir
býr svo heima fyrir, eða fer i ferðalag, að
hann ekki hafi eitthvað af neðantöldum tó-
bakstegundum úr t
Tóbaksverzlnn E. F. Leví,
sem hlotið hafa allra lof.
CIGARETTUR. VINDLAR.
REYKTÓBAK. MUNNTÓBAK.
NEFTÓBAK.
Pantanir utan af landi afgreiddar með
fyrstu ferð.
HEILBRIGÐISMÁL 2/1985 17