Fríu Føroyar - 20.06.1942, Blaðsíða 2

1 árg,
FRÍU FØROYAR
Nr. 7
landsins Tað er enn verri við hesi makt, sum tað er skipa
soleiðis har, at fremmandavaldið hevur 2 sessir, meðan løg-
tingið bara eigur ein sess innan »Valuta-Centralen«. Dult er
fyri fjøldini av Føroya fólki, hvussu peningurin er varðveittur,
men vit vita, at tað er bannað at flyta sterling til Føroyar.
Hvør maður, suin skal keypa uttanlanda, má tí fara við
bøn til sFærøernes Valuta-Central« um 'veksling og um loyvi
at innflytá til Føroyar, Ja, um tað so er Føroya løgting, so
hevur Valutacentralurin yvirvald yvir tinginum hesum viðvíkj-
andi. Hetta sigur uppskot teirra sjálvstýris- og javnaðarmanna
á seinastu tingsetu.
Teir settu tá fram uppskot um, at Løgtingið skal biða
vørunevndina ansa' eftir, at landshandilin í framtíðjni víðkar
sftt virkisumráði og hevur í hondum keyp og sølu av øllum
vanligum keypmannsvørum í so stórum nøgdum sum gjørligt.
Fyri at tær innfluttningsvørur, sum nú standa á bundnum
lista, kunna verða býttar so javnt út sum gjørligt, heitir tingið
á » Færøerncs Valula-CentraU, um at gtva landshandlinum
innfluttningsloývi til mest møguligt av hesum vørum.
Her er myndin opinber, og má tí einhvør Føroyingur
fata, at Løgtingið hevur gjørt seg undirbrotligt fremtnanda-
valdinum so nógv meira, enn nakar havur hugsaðsær.
Hetta er høpislej'st, serliga nú, tí tað eru Føroyingar og
ikki fremmandir, sum eiga peningin, eisini sterlingin gjøgnum
avreiðingina. Tað má tí-vera sjálvsagt, at Løgtingið, sum um-
boðar Føroya fólk, skuldi givið Valutacentralinum ordrar og
ikki sent inn umsókn. At bønarbræv verður sent frá
Løgtinginum til »Færøernes Valuta-Central* hesum viðvíkjandi,
er dømi um, at Føroya Løgling ger seg undirbrotligt.
Formaður Føroya løgtings sigur Føroyingum í seinasta
»Føroya Social-Demokratí«, at teir nú eiga um 40 milj. kr. í
Onglandi. Hesin peningur er ovstórur at vera soleiðis í fremm-
ayidahondum. Skulu Føroýingar nakrantíð fáa ræði í føðilandi
teirra, má tað gerast nú, meðan Føroyar eiga so nógvan
pening í Onglandi. Tá kann framtíðin fyri vinnu á sjógv og
á landi fj'rireikast.
Kæru landsmenn!
Føroyingar, lati okkum fylkjast, lati okkum nú
gera Føroyar til frítt land og fáa uttar.landapeningin
inn undir ein FØROYA SEÐIL-og VALUTABANKA
Lat okkum vóna!
Tvær greinir frá Løgtingsins formanni svara okkum í
seinasta »Føroya Social-Demokrati« viðvíkjandi spurninginum
um byggitilfar.
Vit takka tygum harra løgungsformaður, tí tygum gera
álvara av hesum, at kanna eftir og royna at reisa av nýggjum
henda landaspurning.
Tað er einki minni enn ein lívsspurningur fyri Føroy-
ingar at fáa skip og bátar skjótast møguligt. Ikki bara ti at
nógv skip eru farin hesi seinastu árini; men av tí at henda
nýggja fiskivinnan, feskfiskasiglingin, ikki hevur størri mann-
ing enn ’/3 fmóti tá skipini vóru til saltfiska-sigling. Munurin
er so ovurhonds stórur. Tá fiskaðu um 4000 manns, nú sigla
ikki 1000 manns. >Ovseint?«, heitur hin fyrra greinin í
»Føroya Social-Demokrati" 13. juni, og hon byrjar soleiðis:
»Einki kann verða meira dapurt og óhugnaligt at hoyra
ella lesa enn tánn yvirskrivt, ið stendur oman fyri hesa grein,
Tað er eisini við døprum huga, at vit noyðast at nýta hesa
yvirskrivt«.
Tað verður sagt f greinini, at- slik før sum »Vón«, ið
bygd er her á Tórshavnar Skipasmiðju, hava óivað góðan
møguleika at kunna bera seg, ífall tey kunna byggjast fyri ein
hóskandi pening; men álítandi bj'ggikønur maður sigur, at
eitt skip sum »Vón« kemur at kosta eina h.álva millión at
byggja nú, og tað er tf ikki væntandi, at nógvir privatmenn
vilja byggja skip nú.
Hin seinna greinin er vónríkari, tí hár standa hesi orð :
Men vit vilja ikkí sita hendur í hupp fyri tí.
Vilja hinir tingmenninir nú ganga saman við okkum, so
vóna vit, at byggitilfar kann fáast enn«.
Hann sigur eisini:
»Føroyingar eiga í dag í Onglandi kanska einar 40 milj.
krónur. h'j'ri taó kunnu byggjast 80 slík før sum »Vón«.
Hvat siga teir, sum peningin eiga? Vilja teir vera við at
byggja ?«
Hann sigur eisini frá: »at menn sum verið hava í ís-
landi siga, at har er almikið av øllum byggitilfari«. Hann
mælur til, »at landsnevndin sarnan við vørunevndini beinan
vegin nú sendur mann til íslands at kanna eftir, um vit ikki
saman við íslendingum kunna fáa byggitilfar úr Kanada ella
aðrastaðni í Amerika*.
Men, harra løgtingsformaður, hví ikki samstundis kanna
eftir, um skip kunna fáast til keyps í Onglandi ella Amerika.
Tað eru menn sum .siga, at í Onglandi kunna óivað finnast
skip, ið kunna vera hóskandi til feskfiskasigling, tá tey verða
innrættaði til hesa sigling, soleiðis sum tær føroysku sluppir-
nar nú eru umbygdar.
Tað vil vera skjótari at nøra um fiskiflotan, tá eisini
soleiðis verður roynt.
Lat okkum vóna, at hesin landaspurningur verður nú
tikin upp av nýggjum og at tað kann eydnast at fáa skip og
byggitilfar til skip, bátar og til húsabygging úr Kanada ella
Amerika, hóast at Føroyar eru í sterlingsblokkinum.
Stóvbvcyting.
fcin rtytjcjj, Ijósavi tvamtíO fyvi ung/fólkift
í Cngflándi.
Allur ungdómur Onglands skal nú fáa skúlagangin
ókeypis so langt sum evnini og viljin røkkur, heilt upp i hægsta
skúla landsins.
Ungdómurin upp til 18 ár, skal vera væl vardur mótt
kroppssliti, og hann skal hava varandi skúlagang upp til hcsi ár.
Fyrilestrar vera um trúarbót og trúgv (rehgión), og eingin
tvingsil skal longur vera i hesum.
Soleiðts skiltu vit London l kvøld /7.—6.
Hvussu stór broyting her er gjørd, vtta tey bcst, tð liva
hava millum fólkið i Onglandi
Hin stóri klassamunur har lievur verið, man fara at
vikna í frarntiðini.
Hjá A. ZISKA
kunnu seljarar og keyparar hittast
um keypslag av húsuni, traðum,
grundstykkjum, aktium o. a.
Telefon 337.
QóOiv Føvoyingav slyOja „Fi?£« Førcy«p“
við at gerast haldarar og lýsa í blaðnum.
TELF 337. tekur móti lýsingum.