Fríu Føroyar - 31.10.1942, Blaðsíða 3
1 árg,
FRÍU FØROYAR
Nr. 19
grindirnar, fari eg at lialda at tað má heldur vera teir stýr-
andi sum hetta gera. Eisini grind áttl at fingið maximalprís.
Ein maður, ið siglur vandasjógv hevur ærliga tippiborið tað
løn hann fær. Embætismenn hava besta katis at keypa, tí
løn teirra er sikkur og ikki lág. Men hvørjar kansir hava at-
beiðarar fingið tll at keypa? Stýrið hevur skorið arbeiðsløn-
irnar niður, hóast I'øroya arbeiðarar og fiskarar altíð hava
fingið hungursløn.
Tá prístalið var útroknað av fyrstan tíð, varð sum grund-
arlag ársfortjenastan hjá einari arbeiðsfamilju sett til ca 2200
kr. Hví settu teir talið so stórt? Vit vita, at tað hevði einki
við verunleikan at gera. í »Fríu Føroyum« nr. 6 í greinini
»Føroyar frítt land« verður víst a, at, gjøgnumsnittliga skatta-
inntøka fyri Føroya arbeiðarafjøld í 1931 var 380 kr. og hon
var ikki blivin stórvegis hægri tá piístalið kom. fletta tal var
fyri teir liøgu harrar so l'agt, at teir ikki dugdu at fáa tað til
at røkka til, og hvussu kundu føroyskar húsmøður fáa henda
pening til at røkka? Slíkum kvinnum geva tygum ráð við
hesum órðum : »So er tað eitt, ið mest umræður, og tað er,
at kyinnan sjálv, serliga í hesum tíðum, rationerar dúgliga í
sínum egna heimi o.s.fr.« Tápuligt! Hvat skal ein rationera
av, tá ein ikki hevur og ongantíð hevur havt nógnógv fyri
tað neyðturvuliga?
I »Fríu Føroy.um« var av Anton Kragesteen ávíst, at
vøruprísirnir yvirhøvur eru meir enn trífaldaðir, meðan lønin
samstundis er minni erin tvífaldað. Hví er tað so? Eru tað
ikki hesir somu menn ið útroknað prístalið, sum eisini seta
maximalprísirnar? Átti ikki tann rnaður, ið einki annað hevur
at selja uttan sína arbeiðskraft, at fingið líka r.ógv í príshækkan
fvri arbeiðskraft sína, sum bóndin t. d. fvri síni kríatúr, ella
arbeiðsgevarin, ið keypir arbeiðskraft, fær fyri at selja hana
aftur. »At rationera kjøt, er at ganga bóndunúm ov nærc,
segði ein teirra á tingi, men har halda teir nakað Iieilt annað
um arbeiðararnar, tá teir skera arbeiðslønirnar enn meira niður
hjá teimum, hóast hon er ov lág frammanundan.
»Gev børnunum livur og spikc siga tygum, .»Susanna«,
ja, fegin vilja arbeiðsfólk geva børnum liv/.ir og spik, tá tey
eiga tað, men spik fæst ikki av ongari grind, og livur ikki úr
kruvđum handilsfiski av vektini. Tórshavn er blivin so stórur
býur, at bara nakrir fáir menn kunnu eiga bát her og yvir-
høvur kunna tí húsmenn ikki fara á sjógv at fáa sær fiskamat.
Teir mega tí keypa fiskin fyri nógvan pening.
Prístalið var sett so her, at fyri hvørja kr. vit áttu, fingu
vit bara 85 oyr. Soleiðis var dømt við dómara. Prístalskunn-
gerð kemur ov seint í manað, tí arbeiðarin fær ikki løngjald tá
afturumvirkandi frá einum ista t. d. Hann verður soleiðis
snýttur fyri ta farnu tíð av mánaðnum. Hartil kemur, at prís-
talið eigur at verða sent hvónn ársfjórðing, men kemur nú
bara hvørt hálvár. Aftur har missur tí arbeiðarin vegna tess,
at vøruprísirnir so at siga hækka dag frá degi
Dunnur er laga manna at hava hjá flest øllum siga tygum
Súsatina. Tær krevja bara røkt og ríviligt fóður, væl av meis,
so geva tær væl aftur fyri, siga tygúm. Ja, gaman í. Um
tygum eiga nógva meis, so vil eg fegin keypa nakað frá tygum,
tí hvørki meis ella korn er at fáa í landshandlinum, sum teir
liava sett at líva okkum við. So tað vera ikki nógv egg ella
kjøt til okkum av teirra ávum.
Kraftfóður til neytini manglar eisini. Mjólkaneyðin verður
tí alt størri og størri. Stýrið hevur rationerað mjólk, men
hvussu virkar rationering teirra. At eitt barn undir i ár ikki
kann liva av siórt øðrum uttan mjólk vita øll, um hóast hús
hava fleiri smábørn fær ein '/2 litur, við hvørt kannska eitt
sindur meir, men ofta fæst eingin mjólk. Eg vil fegin vita,
um »spídsarnir« drekka svart til dagligt, serliga tá stórveitslur
teirra vera hildnar. Ilar krevst nógv vanligar tíðir, bæði sukiir,
te, kafifi, margarin o- a. Har verður kosturin, kæra »Súsanna«,
nej’van bara spik og livur. Jú sanniliga, onkunstaðni er yvir-
flóð, Gævi øll tey lurtaðu eftir tygara ráðum og rationeraðu
til okkum eisini úr slíkum spísikamarum, har harrin Ghristmas
Møller.var borðreiddur úr. Har"jmanglaði einki, um eg skilti
hann rætt, Asbjørn Poulsen.
CRAVEN „AU
FOUR ACES
PICCADILLY
‘ GOLD FLAKE
WAWERLEY
CAPSTAN
PLAYERS
PILOT' - BRAUN BIRDS EYE
SNÚS og SKRÁ-TWIST
OSCAR F. ARGE
TUBBAKSHANDIL, TÓRSHAVN
HEILDSØLA Telef. 231. SMÁSØLA
GOTT ÚRVAL AV MANCHETSKJÚRTUM
ULLVØRUHÚSIÐ
TLF. 60
ímóti vøru keypa vit
ull og tvíbundnar troyggjur
(skipstroyggjur og betri troyggjur).
Katrine Christiansen
í Bringsnagøtu. Telf. 24.
Ymisk amboð og pakkningar er ný-
liga heimkomið.
Iiillebert Andreasen.
Telefon 60.
Allir keypmenn í Føroyum biðjast
mínnast til, at
Sc&faus Gfavisiiunsen
í Tóv&gjølu
umboðar førandi firmair i klædna-
vørum og skótoyi.
„Fpíu Føroyup“ verður HsiB um ullav
cyrjtjjarnetr cg ex> ti sera gofl ltf&intfublu&