Tímin - 12.09.1946, Page 1

NUMMAR 35
HÓSDAQIN 12. SEPTEMBER 1946
4. ÁRGANGUR
Landsmenn
i Føroyum
Okkum stendur nú sjálvstýri
í boði, tað vit hava tráað eflir
og slarvasl fyri síðan Ijóðin visti
til sín.
Danir hava sagt stim sín vilja,
at annað hvørt tiggja vit teirra
stjórnaruppskot, ið, enn sum
áður, gevur Dønum hægsla vald
og stýri í okkara landi og okkum
hert heimaræði í ávísum smá-
málum undir danskari umsjón,
ella fara vit sjálvir at taka alt
ræði og alla ábyrgd í Føroyum.
Millumleið er eingin gongd.
Nú ræður um, at vit Føroy-
ingar ikki gloyma ella dylja,
men fremja okkara vilja, sum
ikki kann vera almar enn al vit
sjálvir liava stýrið og ábyrgdina
í landi okkara.
Tað má ikki spyrjast, at Før-
oyingar einsamallir av øllum
tjóðum kjósa at geva føðilandið
upp til eitl annað land, væl vit-
andi at slíkt verður kallað brots-
gerð um allan heim. Tað er
eisini hrotsgerð í Føroyum.
Eisini vil hava herl tey manna-
rættindi sum alt frá fronsku
hyltingini hava verió liviregla
tjóðanna, at tað er ikki berl
rættur men eisini skylđa hvørs
fólks at verja frælsi sítt og reisa
seg mót teim, ið tað vilja kúga.
Tí er í Føroyum talað og
sungið í hunđrað ár um frælsi
føðilandsins.
Stundin er komin, al frælsið
skal setast í verk, ella — so
tykist okkum — hvør frælsislala
og frælsissongur lagna.
Vera kann at ymsir okkara,
høvdu hugað okkum til, at
politiskt sjálvræði skuldi vinnast
f smáum í ríkisfelagsskapi vió
Danir; teir eru sviknir av teimum
treytum, ið settar eru fyri felags-
skapinum. So statt tykisl einki
í at velja, tí ikki kann lað gera,
at vil svíkja frælsishugsjónina,
men eyðvitað, al vit loysa okkum
úr felagsskapi, ið ikki loyvir
okkum frælsi.
Latúm okkum ikki himprast,
tí vit eru fáir, ló al Danir og
hjálparmenn teirra í Føroyum
royna at ræða okkum við húsa-
gangi, um Danir ikki veita okkum
hjálp. Slflc hjálp, ið skal gjaldast
við frælsi føðilandsins er ov
dýrgoldin, og eyðtøk er hon.
Aldrin hevur ófrælsi verið nak-
rari tjóð lilbata. Vit hava sannað
tað, sum hava tey neyðarkor í
Søndag 15. Septemb. Kt. 2,30
vil min kære Mand
Pastor POUL JOHANSENs Baare
blive ført fra Hjemmet og bisat
i Midvaag Kirke.
Begravelsen finder Sted i Kø-
benhavn.
Midvaag Præstegaard, d. 11. Sept. 1946.
Anna Johansen
huga, sum amtssløða átli til
okkara fyri stríðið. Vil hava all
at vinna einki al missa.
Latum oklcum ikki ræða av
leimum, ið iklci berl vænta tjóð-
ina at fara á húsagang, men at
andlig ómegd kemur í hana,
um hon skal seta føtur unđir
egið borð. Nær hevur frælsið
annað enn stimhrað tað andliga
lívið í nakrari tjóð? Eisini á
andans økjum hevur tjóð okk-
ara alt at vinna, einki at missa.
Skuldi mál okkara og mentan
ikki fingið vakstrarvón, tá ið
landsins stjórn og umsiting livílir
á teimum og virkar gjøgnum
tey, staðin fyri nú danskl mál
og donsk mentan gjøgnum
danskt stjórnarvald seyrar út í
hvørja æðr á tjóðini? Ella
vantar nakar, at vit verða úti-
stongdir frá heimsmentanini ?
Hví skulu vit tað heldur enn
onnur fræls lond? Tvørtur ímóli
verða vit tá al leita okkum
mentan um allan heimsins kring
staðin fyri nú, alt ljósið hevur
lyndi til at liggja í landsuðri.
Latum oklwim ikki lurta eftir
teimum, ið vilja ræða okkum
við, at vit eiga ikki menn sum
eru førir fyri at hava stjórnar-
vald í bondum f landi okkara.
Tað halda vit — føroysku stu-
dentar og akademikarar — vera
at spotta sjálvan seg, lí hvør
skuldi betur enn landsins børn
dugað at stýrt lanđinum?
Við hesum orðum loyvir
Hitt Føroyska Studentafelagið
í Keypmannahavn sær at ljrsa
sína støðu í hesi lagnustund
lands okkara og mæla lands-
monnnm heima á landi til við
fólkaatkvøðuna, at gera enda á
tí oyðandi tvídrátli, sum ikki
kann hæsa av fyrr enn landið
er frælst — at kjósa loysing.
Fyri H. F. S.
Ártii Olsert, formaður
Lastbilkoyring telf.
457.. 455
Sambandsmøsn
Mangt tvætlið sær dagsins ljós
í gomlu »Dimmu« hesar sein-
astu dagarnar. M.a. er ein greina-
stuhhi lej'gardagin við undirskrift
»Fiskari«. Hesin »fiskari« grem-
ur seg um lann dárskap, ið tað
er at tosa um loysing, tí at um
vit fáa loysing koma bert fiski-
menn at gjalda útreiðslurnar og
teir ríku sleppa undan. Hetta
úrslit kemur »Fiskari« til, tí at
hann við at kanna eftir hevur
sæð at ríkmenninir er tann
størsti flokkur í landinum. Her
man skilið hjá »Fiskara« tróta
nóg so nógv. lí eru »ríkmenn«
í so stórum tali her á landi, at
teir við sfnum alkvøðum kunna
avgera hvat teir vilja við van-
ligum fleirtali, so er jú einki at
stúra fyri hjá »Fiskara«, so er
hert at kvetta. Alt hetta tal
av ríkmonnum (eisini fiskarum)
man so vera komið til undir
hesum árunum tá vit hava verið
leysir frá Danmark, og er eitt
gott dømi at taka a'ftur ímóti
teirri tíðini tá ið Danmark hevði
fult vald her, og eingin fiski-
maður vann so mikið, at hann
kundi liva av lí, enn minni til
at gjalda skatt av.
Heldur tú mín kæri starvs-
bróður at tann tfðin er at leingj-
ast eftir? Eg. haldi ikki! Lat
okkum tí halda fast um tað
frælsið, sum vit hava fingið
rákan av seinastu árini og fara
í felag til atkvøðuna 14. septem-
ber og seta
X fyri loysing.
Ein annar fiskari
Unt hvalaveiði o. t.
Fyri kortum lýsti hálendingar
eftir fólki úr Føroyum til at
manna eill stórl hvalaveiðiskip
í Suðurhavinum. Móli hesum
mæla tveir ónevndir stjórnar-
limir úr F. F., tí at teir halda
vinnuna ikki vera serliga stóra,
og tí at vandi kann vera fyri at
norðmenn fara at verða firtnir,
um føtoyingar laka við hesum
tilboði.
Til alfinningar hjá stjórnar-
limum F. F.s er al siga, al lá
hálenđingar hava tingið eitt slíkl
veiðiskip, sum hetta týska skipið,
frá teim sigrandi sameindu, so
hava leir eisini fingið loyvi at
veiða hval sum hinar tjóðirnar.
Fyri tí at norðmenn eru so
ósmædnir, al teir ætla sær og
PERSÓNKOYRING
TELEFON 216
HUQO ØSTER
onglendingum einarætt til hvala-
veiði, eiga vit ikki at leggjast
uppi á landi. Her eru líkindi
hjá okkum, samstundis sum vit
læra hálendingar veiði og hag-
reiðing, at fáa skil á, hvussu
henda stórveiða fer frem í Suð-
urhavinum. Um korta tíð eiga
vit við hesum lag manning lil
stórveiði, so at vit, um vit ann-
ars hava ráð og hug til tað,
eisini kunna leggja í Suðurhavið
á hvalaveiði eins og aðrar tjóðir.
Al hugsa fyrst um, hvat aðrar
tjóðir halda um okkara gerðir,
man illa fara at løna seg. Um
vit í hesum føri skuldu forða
hugaðum ungfólki at fara í Suð-
urhavið, tí at norðmonnum ikki
dámdi tað, man ongan mun
gera fyri vinskapin tjóðanna
millum, tí'um føroyingar sjálvir
ætla sær á hvalaveiði í framtíð-
ini, og norðmenn, eins og nú,
halda seg føran fyri al sýta
teimum veiðiræll, so gera teir
tað, uttan at hugsa um vinskap
ella óvinskap. í handils- og
vinnulívskapping landanna mill-
um verður ikki spurt eftir skyld-
skapi og vinskapi. Har er hvør
sær sjálvum næstur.
Hvalaveiðari
„Bapmur“
trolarin hjá Klakksvíkar Fiski-
vinnufelag hevur verið 2. túrin
í íslandi. Hann hevði verið
burtur í 13 samdøgur, og kom
aftur mánadagin við 4500 kurv-
um av ísfiski, mesl toski og hýsu.
Lærið føroyskt!
Kvøldskúli í føroyskum hyrjar
1. oktober.
J. Davidsen. T. Evensen
HOTEL DJURHUUS
Telf. 62
Hoyriny við
vøruvogni og persónvogni