Tímin - 26.09.1946, Blaðsíða 3

Nr. 37. 4. árg.
TIMIN
26. september 1946
legu íill fyri eill — minni enn
so. H;ir verða fleiri slig enn eill,
men seinnn ella seinasta stigið
verður tað nl fólkavnlđir menn
sluiva landinum frælsu stjórnar-
skrá, sum so verður løgd fyri
fólkið til samtyktar. Tó al nøkur
tfð man fara áður enn lietla
verður, eigur nú alt fyri eitt al
vera farið at hugsa um hetta og
tá fyrst og fremst umeftir hvørj-
um reglum menninir til stjórnar-
skráartingið skulu veljast.
Til less at koma inn á hesa
rás og til less at kunna fara
undir tingingar við Danir um
uppgerðinu, mugu Føroyingar á
einhvønn hált skupa sær óhefla
stjórn — umboð. Av lí at so væl
vildi til at lingið vil lýða fólka-
atkvøðuni eigur fólkið al líla lí
upp í hendi ut gera hetta. Eyð-
sæð er at hvørki av hesum —
al taka fyrstu sligini sum skulu
føra til endamálið frælsu føroyska
sljórnarskrá og at fara undir
uppgerðartingingar við Danir —
kann verða gjørl uttan al vit
fyrst liava hesa óheftu føroysku
stjórn — bundin av fólkavilja-
num og við ábyrgd mótvegis
honum.
Summi halda at vit mugu
hava nýtt (løglings-)val. Kanska
ynskir onkur aðrar tingmenn
enn teir sum nú sita, men helta
6r als ikki neyðugt soleingitingið
lýðirfólkaviljanum. Soleingi ting-
ið fremur fólkaviljan eigur fólkið
at góðtaka tingið. Tað sum gevur
tinginum rætt til at sila er jusl
helta, at tað fremúr fólkaviljan.
Skuldi tað hent, sum ikki er
væntandi — smb. fyrrnevndu
løgtingssamtykt — at tingið ikki
vil fremja fólkaviljan, so hevur
tað ongan rætt lil at sita. Tá
mátti fólkió velja sær aðrar um-
boðsmenn.
Fólkaatkvøðan hevur de faclo
skapt nýggjan ræll her á landi,
og undir henda rælt mugu allir
boyggja seg. Hvørki løgtings-
meun ella aðrir kunna ganga
móli hesum rætti. Gera leir
tað, so ganga teir ikki bert móti
tí og tí poliliska flokki, heldur
ganga teir eisini móti landi sín-
um og fólki. Slíkt verður nevnt
uppreisn. Nakað annað er at
onkur ikki aktivt vil taka lut í
at fremja fólkaviljan, men at
vilja kollvella hann er uppreisn,
rættarbrot.
Hetta vóru nøkur orð um
stjórnarviðurskiftini — nú í fyr-
stu syftu og so fram eftir. Stórn-
arlagið er grundarlagió fyri slarvi
okkara. Eftir er starvið sjálvt,-
tann politikkur, sum vil skulu
reka — *nú og ( næslu framtíð.
T,oluliga lætt inan vera l'ijá Før-
oyingnm al semjasl um slórnar-
lagið. Ørðugari verður al fáa í
lag haldgóða semju um polilikkin,
áskoðanir manna og flokka eru
so ymiskar ella ið hvnssu er
sýnast vera vmiskar. Hvør held-
ur sína áskoðan vera besta og
heldur henni fram.
Føroyingár vunnu frælsið 14.
sept. Tað stendur fust. Men liava
skulu vit í huga tey orðini, at
frælsið er ikki nakað lú hevur,
heldur nakað sum tú mást berj-
ast fyri hvønn einasta dag í lívi
líiuim. Slarv okkara, politikkur
okkara í komaudi tíðum, skal
vera at festa og Iryggja hetla
frælsi. Tað er vitleyst at halda,
at nú er alt vunnið og at nú
kann hvør leika í sum hann vil.
Tvørtur í móti. Tað er nú vit
skulu prógva fyri okkum sjálvum
og fyri úlheiminum* at vil eru
ikki 30.000 viljaleys klandurs-
vætli á nøkrum oyggjum í At-
lantshavi, heldur viljandi, sam-
starvandi tjóðarheild á Føroya-
landi. Hetta skulu vil gera. Vit
hava tá einki at óllast — tí landið
er golt og fólkið við.
Góðlekur landssljórn okkara
liesi sjónarmið og slendur fólkið
sum heild um hana, so hvílir
politikkur okkara á góðum botni.
Sum við stjórnarlagi okkara, so
við slarvi okkara. Tað verður
ikki alt fyri eitt lagl í fasta legu.
Fyrst er at gera tað, sum bráð-
neyðugl er á hinum ymsu økj-
um samfelagslívsins: peninga-
ligum, vinnulignm, sosialum,
menlunarligum o. s. fr. Sam-
stundis verður hugsað um og
lagt lil rættis starv okkara í
komandi tíðum. Landsstjórnin
má hava fastatøkur á samfelag-
inum og hvør einstakur má lýða
boðum hennara. Hava vit menn
sum fólkið hevur álit á, skulu
vil ikki aftra okkum al geva
teimum vald í hendi. Satt fólka-
ræði ej’ ikki lað, at allir eru við
í øllum avgerðum, heldur tað, al
fólkið gevur tí og tí manni vald
lil at fremja vilja fólksins, og
og al maðurin stendnr fólkinum
til svars fyri gerðir sínar. Einki
má verða gjørt upp á gjøl. Alt
eigur at vera væl fyriskipað
tjóðarheildini at gagni. Her velst
um menn við dugnaskapi, prak-
tiskum royndum og góðum vilja.
Hesir eginleikar og ikki politiskar
áskoðanirskulu vera avgerðandi
tá maður verður settur í starv
ella embæli. Tað er serliga um-
ráðanđi at leggja dent á hetta.
í hesum tfðum ræður um at
savna tjóðina—ikki spjaða. 011
teysum góðtaka fólkaviljan sum
landsins lóg — og tað munnu
vera tey fleslu — eiga fullan
borgarrætt her á landi—annað
hvørt tey so settu krossin har
ella har ella ongan kross settu.
Við hesum í huga fara vit at
byggja Føroyar.
Aflaná at lietta er skrivað
frættisl, at donsk stjórnarvøld
hava upployst lingið. Við fólka-
alkvøðuni 14. sept. og løglings-
samtyktini 23. sepl. hava donsk
sljórnarvøld onga slíka heimild,
so hella er okkum óviðkomandi.
lí r I e n d u r P a t u r s s o n.
Lærið føroyskt!
Kvøldskúli í føroyskum hyrjar
1. oklober.
J. Davidsen. T. Evensen
Ongland noktar
Danmark kreditt
Frá handilssamráðingunum
millum Ongland og Danmark
frætlist, at onglendingar hava
sagt danskarum frá, at teir ikki
longur kunna geva teimum vørur
uppá borg. Teir hava einki ímóti
at handla við Danmark, men so
mugu danskararnir gjalda tær
vørur teir keypa við at flyta
meira av malvøru til Onglands,
serliga smør og flesk.
Samstundis siga donsk bløð
frá, at Ongland krevur nú aftur-
goldnar tær útreiðslur, sum teir
hava haft av danskarunum í
frælsisstríðnum, lær eru 16,9 mill.
pd. sl. ella um 330 mill. krónur.
Danski radio,
og eftir honum taka aðrir upp-
aflur, sigur frá at danski kong-
urin, eftir áheitan frá statsminist-
aranum, hevur slitið Løgtingið
utlan ávaring 24. sept. Hesi tíð-
indi hava flogið so at siga um
allan heimin, men tann avvar-
andi, F'øroya løgting, hevði einki
orð hoyrt seinraparlin í gjár.
Stalin og atombumban
Ur Russlandi hoyrist um vax-
andi illgruna móti teim vestari
stórveldunum, sum verða løgd
undir at liggja Russlandi eftir
lívinum. Slaliu hell í fyrradagin
eina røðu, hvarí liann hevði
hvassar ábreiðslur móti Ong-
landi og Amerika fyri teirra
royndir til at skapa illvilja móli
Russunum bjá loudunum í Eu-
ropa. Hann segði t. d., at tíð-
indini, sum teir vestaru lótu
senda út um at Russland hevði
kommunistarnar í Vestureuropu
til amboð, vóru ikki annað enn
H0TEL DJURHDUS
Telf. 62
Koyring við
vøruvogni og persónvogni
Súreplir, gularøtur,
leykur, hvíttkál
C. C. JOHANSEN Teif. 30
lygnir tiknar upp eftir Hitler og
Goebbels.
Stalin kom síðan at tala um
atombumbuna og s.egði, at hann
óttaðist hana ikki. Hon var bert
nýtandi til at ræða tey nerva-
veiku við, og tað var prógvað,
at ov fáar vóru til til at kunna
gera nakrar skreytir í einum
komandi kríggj.
PoliM telving
í lí politisku telvingini gjøgn-
um árini Danmarkar—Føroya
millum hevur tað víst seg, at
danir lniva vunnið hvørt talv.
Men seinri árini hava teir tó
ikki vunnið við ein glans, og
nú seinast tá danir við sínum 4
milliónum og við hjálp liiðani
aftrat fordu sín óivað ætlaða
seinasta leik (fólkaatkvøðuna)
vísti tað seg, sum danir ikki
droymdu úm, al føroyingar
vóru komnir so væl á leið í
hesu lelving, at teir førdu ein
so meinan leik at danir
vórðu noyddir at flyta kongin.
Hvør veil um næsti leikur okk-
ara ikki verður at seta teir mát,
tí nú hava vit ikki bert finnar
til talvfólk, sjálvt um teir eru
nógvir enn.
Øklaknútur
Amerikanskir gnmmistivlar
Vrlangir og stuttir
C. C. JOHANSEN n/. :w
SeySaskinn
Styðjið føroyskt virkil
Vil keypa seyðaskinn til garvingar. Vit geva besta prís og
peningin í hondina. Sendið okkum skinnini.
SKINNVIRKIÐ, Tórshavn, telf. 326 og 583
N.B. Tað er av størsta týđningi at skinn, ið skulu garvast, eru væl
haggreitld, og vit loyva okkum tí at geva hesar leiðheiningar: Skinnið
má heingjast upp ella breiðast út til at kølna. Síðan skal skinnið salt-
ast væl, men skal tá heldur ikki ballast saman, fyrr enn einir 4 dagar
eru gingnir. Um fleiri skinn verða saltaði í senn, kunnu tey leggjast í
flógv við ullini niður eftir. Tað er neyðugt fyri góðskuna, at skinnið
verður saltað so skjótt sum gjørligt, tá tað cr kølnað, t. v. s. saltað
sama dagin.