Samtíðin - 01.07.1962, Qupperneq 7

6. blað 29
arg
l\lr. 284
Júlí 1962
SAMTÍÐIIM
HEIIVIILISBLAÐ TIL SKEIVHUTUIXIAR OG FRÓDLEIKS
SAMTIÐIN kemur út mánaðarlega nema í janúar og ágúst. Ritstjóri og útgefandi: SigurSui
^kúlason, Reykjavík, sími 12526, pósthólf 472. Afgreiðslusími 18985. Árgjaldið 75 kr. (erlendis 85
kr-), greiðist fyrirfram. Áskril'tir miðast við áramót. Áskriftum og áskriftargjöldum veitt mót-
taka í Bókaverzlun ísafoldar, Austurstræti 8. — Félagsprentsmiðjan lif.
I
dag er engin borg rétt skipulögð
segir arkítektinn Constantine Doxiadis
VÖXTUR borga urn heim allan er eitt af
menningarfyrirbrigðurn 20. aldarinnar. Víða,
^ar sem fyrir fáum áruni stóð lítið þorp, er
risinn myndarlegur bær, og í ýmsar borg-
lr er hlaupinn þvílíkur ofvöxtur, að þegar
þeim hefur verið leyft að þenjast út í allar átt-
Ir> stundum næsta fyrirhyggjulítið, er stungið
'■ð fótum og farið að reisa háhýsi.
Þrátt fyrir fámennið hér á landi verður
þessarar þróunar vart, og er Reykjavík þar
n*rtækasta dæmið. Því má ætla, að ýmsa les-
endur SAMTÍÐARINNAR fýsi að kynnast því,
sem einn frægasti arkitekt og skipulagsfræð-
Ingur heimsins í dag, Grikkinn C o n s t a n-
1 n e Doxiadis, leggur til þessara mála.
ann hefur á síðasta áratug unnið sér meira
a3*t °g gerzt meiri áhrifamaður í sérgreinum
Slnum en áður eru dæmi til í Evrópu.
Doxiadis hefur bækistöð í Aþenu. Þar
ð^ottnar hann yfir 400 manna starfsliði arki-
tfikta, verkfræðinga, félagsmálafræðinga, land-
r*ðinga og fornfræðinga og stjórnar bygg-
^a' og skipulagsframkvæmdum víðsvegar um
eiminn. Nú er hann að reisa Islamabad,
ina nýju 2 millj. íbúa höfuðborg Pakistans,
Jggja 10.000 alúminíumhús í Fíladelfíu og
0.000 steinsteypuhús í Karachi. Auk þess seg-
b^ ^3nn fVrir um stórkostlegar skipulagningar
orga í Bandaríkjunum, Venezúela, Sýrlandi,
^jbanon, Persíu og Eþíópíu. Störf hans taka
1 alls, sem viðkemur skipulágningu húsa og
borga.
Doxiadis er brautryðjandi. Athafnir hans
boða tímamót. Hann hefur valið hinni nýstár-
legu stefnu sinni nafnið ekistics. Þessi
mikilhæfi Grikki er ekki myrkur í máli. Hann
sp(áir borgum nútímans dapurlegri framtíð,
svo framarlega sem vanþróun þeirra verði ekki
þegar í stað stöðvuð með róttækum aðgerðum.
Hann segir:
„í dag er engin borg rétt skipulögð, og enn-
þá verra mun ástandið í skipulagsmálunum
verða á næstu 100 árum. Við lok þessarar aldar
munu 6 milljarðar manna byggja þennan heim
eða helmingi fleiri en þar búa nú, og árið 2060
verða íbúar jarðarinnar orðnir 45 milljarðar!
Fólksstraumurinn úr sveitunum til borg-
anna á eftir að aukast, og við munum verða
að horfast í augu við þá staðreynd, að eftir
100 ár mun íbúatala borganna hafa hundrað-
faldazt. Þar verða þá 2—300 sinnum fleiri bíl-
ar en í dag. Þessi þróun mun sprengja allar
borgir, cnda mun núverandi skipulagning
þeirra alls ekki reynast þess megnug að hafa
nokkurt taumhald á henni. Dagar kyrrstöðu-
borganna eru taldir. Því verðum við að hefjast
handa og skipulaggja hinar hraðvaxandi borg-
ir. Það er óhugsandi, að borgirnar verði látnar
vaxa í hringjum kringum gamla miðbæi. Eng-
inn miðbær, sem upphaflega var reistur handa
500.000 íbúum, getur nægt 10 milljónum!
Við sjáum þetta í amerísku borgunum, þar
sem bílar, sem eiga að aka 100 mílur á klukku-
stund, sniglast áfram með aðeins 9—12 mílna