Sameiningin - 01.03.1887, Page 17

—13
prentaðir eða ekki. „þessa sálma alla þykir ekki svara kostn-
aði að prenta hér í heild sinni", segir í innganginum til þessa
registrs. Sálmaverk séra Stefáns eru þó, þótt margt megi nú
að finna, það, sem ef til vill fremr en nokkuð annað hefir hald-
ið nafni hans uppi meðal hinnar íslenzku þjóöar.—])að voru
einu sinni menn á ferð með sjó fram ú Islandi, segir sagan.
þar var ófœrt nema með fjöru, því með flóði skall sjórinn upp
í hamrana þar á ströndinni, en nú flœddi óðum, nóttin fór í
hönd, og mennirnir sáu, að eigi mátti lengra haida fyr en að
morgni. Svo bjuggu þeir um sig í bás nokkrum um nóttina.
Til að hressa sig og stytta sér stundir tóku þeir að syngja
Passíusálma Hallgríms Pétrssonar; en annað veifið kváðu þeir
þó Andra-rímur. þá heyrðist sagt í berginu fyrir ofan þá:
„Andra-rímur þykja mér fínar, en Hallgríms sálma vil eg
ekki“. Eitthvað svipað tilfinning bergbúans virðist hafa vakað
fyrir útgefanda þessa Ijóðasafns eftir Stefán Ólafsson, þá erþað
verðr niðrstaðan að sleppa sálmunum, en taka sumt vísnarusl,
sem ekki er meira en Andra-rímna ígildi.
„Fjallkonan" er enn að rita um „alþýðumenntan"; það er fram-
hald af því, sem hún kom með síðast liðið sumar, og höfum vér
áðr („Sam.“ I. 6) skýrt frá, hvað hún þá hafði að athuga við
kristindómsfroeðsluna íslenzku. En nú lætr blaðið (11. Des.) ó-
nefndan mann, sem það segir sé einn merlcasti prestr
landsins, í sambandi við þetta alþýðumenntunarmál skýra
frá skoðan sinni á barnalærdóminum kristilega, og farast honum
svo orð: „Alþýðumenntan er víða hvar engin til,—víða ekki
vísir til alþýðumenntunar. Að sönnu er flestum kennt að lesa
og skrifa, en slíkir hlutir út af fyrir sig eru ekki menntandi.
það eru „mekaniskar“ íþróttir, anda mannsins og skynsemi ó-
viðkomandi, fólgnar í því að geta þekkt sundr og myndað á
blað rúma 20 bókstafi. Meðal alþýðumanna vorra er naumast
einn af hundraði sendibréfsfœr. Svo kemr barnalærdómrinn
með sína fyrirdœming, djöful og helvíti. Barnalærdómrinn er,
því miðr, helzt til þess fallinn, að drepa niðr námfýsi ungdóms-
ins, og er höfuðókostrinn sá, að hann bindr liugann við einskorð-
að ágrip, en gefr ekki manninum neinn forsmeklc sannrar
menntunar. Barnalærdómrinn og fermingareiðrinn er hvort öðru
samboðið,—tvö neyðarúrræði þeirrar kirkju, sem elcki hefir and-