Sameiningin - 01.12.1890, Blaðsíða 4

—148
kirkjulega ástand", en í fyrirlestri séra Stefáns hefir hann
svaraS upp á spurninguna: „Eru ameríksku dómarnir um
prestana á Islandi réttir ?“ Hinn fyrri fyrirlestrinn hetír
líka átt við það, sem vér hér höfum sagt um íslenzku
kirkjuna. Báðir hafa iundið hjá sér hvöt til að mötmæla
því, en sá er munrinn, að svo miklu leyti sem séð verðr
af hinu ákaflega óljósa fundarhalds-ágripi, að séra Hjörleifr
hefir sterklega skorað á prestana, að „sameina krafta sína
og leitast af aletii við að ráða bót á meinsemd kirkjunn-
ar“, þar sem séra Stefán ekki sýnist hafa viljað viðrkenna,
að nein slík meinsemd, eins og vér höfum bent á, væid
til í kirkju íslands. Og sá, er fundarhalds-ágripið hefir í
letr fœrt, eflaust einn af prestunum, B. P., segir, að hann
hafi sýnt fram á „með ljósum rökum“, að ákærurnar héð-
an gegn ísl. prestunum væri „sumpart með öllu ósannar",
en að sumu leyti feykilega ýktar. Hin „ljósu rök“ koma
nd hvergi frarn, engin tilraun gjörð til að koma með nein
rök, hvorki ljós eða óijós, frá séra Stefáni þessári staðhœf-
ing hans til sönnunar. — Bót er nú samt dálítil í þessu
máli, því þegar umrœðurnar byrja á eftir út • af fyrirlestr-
unum, þá er það þó viðrkennt af öllum, að kirkjulítíð á
íslandi sé mjög clauft, en þar með fylgir sd einkennilega
athugasemd, sem augsýnilega á að vera íslenzku kirkjunni
til afsökunar, að „líkar umkvartanir heyrist frá öðrum
löndum“. Svo þessir ísl. prestar eru bdnir að láta van-
trdarinnar talsmenn þar heima, ef til vill „Fjallkonuna" tða
þá einhverja aðra svipaða burgeysa, telja sér trd um, að
sami kirkjulegi doðinn og drunginn, sami nihilismusinn, sé
líka ofan á í öðrum löndum, og þessari trd eru þeir bdnir
að koma inn í leikmannalýð ísl. kirkjunnar, — því allir á
fnndinum eiga að hafa verið á þessu máli. Skjddi nd ekki
þetta bera vott um fáfrœði kirkjumannanna á Islandi, þar
sem sannleikrinn einmitt er sá, að það ber miklu meira
nd á virkilegu lífi í kirkjum annarra landa heldr en fyrir
einum mannsaldri eða tveim, og að þrátt fyrir ákafar á-
rásir vantrdarinnar, er kristindómrinn einmitt nd í greini-
legasta framgangi í heiminum í heild sinni, svo miklum,
að aldrei hefir eins verið síðan í fyrstu kristni. A þetta