Sameiningin - 01.03.1904, Page 11

7
Hugvekja frá X á bandalagsfundi.
Varla líðr sú vika, að ekki sjáist þess getiö í blöSum eða
tímaritum hér, að sá eða sá hafi annaðhvort í lifanda lífi eða
eftir sig látinn ánafnað kirkju sinni svo eða svo mikið af eig-
um sínum til þess aö koma upp skólum, sjúkrahúsum, heim-
ilum fyrir börn eða gamalmenni,eöa til þess að styðja eitthvert
annað nauðsynja-fyrirtœki þess félagskapar. Mörgum skól-
um hafa þannig verið veitt hundruS þúsunda og jafnvel milí-
ónir. Þá er vér heyrum um eitthvað þvílíkt, sjáum vér þvf
betr frumbýlingsskap vorn, íslendinga. Vér erum ekki komn-
ir svo langt enn, að neinir af voru fólki hafi á þennan hátt
minnzt kirkju sinnar. ÞaS stafar ekki eingöngu af fátœkt,
því ýmsir eru farnir aS komast í dágóð efni; en líklega hefir
engum dottið þetta í hug. Kirkjan íslenzka hér hefir þó þeg-
ar eignazt marga einlæga vini. Eftir því sem tímar líða
mun velgjörðasemi við kirkjuna og störf hennar einnig ná inn
í hugi og hjörtu Vestr-íslendinga, ef nógu oft er vakið máls á
þessu efni og nógu ljóslega sýnt, hve miklu meira gagn og
blessan oft og tíðum getr oröið af því að gefa eigur sínar til
almennra stofnana en af því að láta þær í hendr misjöfnum
erfingjum. Hugsum oss, ef hinir stöndugu bœndr vorir eSa
aðrir, sem láta eftir sig einn eða tvo tugi þúsunda og þaðan
af meira, ánöfnuðu til einhverra slíkra stofnana eins og þeirra,
sem áðr voru nefndar, eSa til einhvers annars góSs og þarf-
legs félagsfyrirtœkis, helming, fjórSung, tíunda part eigna
sinna, eSa enn þá minna part, eftir sinn dag. Hversu mikils
góös myndi þá óbornar kynslóðir njóta fyrir hugsunarsemi og
velvilja þeirra, sem nú eru uppi!
Það kemr aS því fyrir þjóðflokki vorum, að hann þarf á
slíkum stofnunum að halda, eins og allir aðrir þjóðflokkar
hér í Vestrheimi. það er víst enginn þjóöflokkr, sem telr sig
menn meS mönnum, að ekki eigi hann sinn œöri skóla. Þetta
er lífsnauösynlegt, þótt margir sé innan safnaöanna íslenzku
hér, sem ekki enn sjá þaö. Hinir þjóöflokkarnir hafa, eink-
um í Bandaríkjunum, sín eigin sjúkrahús. 'Myndi ekki sjúk-
lingar vorir kunna því betr, ef þeir gæti lagzt í sjúkrahús, þar
sem læknar og hjúkrunarkonur væri sama þjóðernis sem þeir?