Íslendingur - 23.07.1915, Síða 1

ISLENDINGUR.
I. árg. •
Ritstjórar: Ingimar Eydal og Sig. Einarsson- — Akureyri, föstudaginn 23. júlí 1915.

T16. tbl.
Bókasafnið opið þriðjudaga, fimtudaga
laugardaga 5—8, sunnudaga 4—8.
Bæjarfógetaskrifstofan opin virka .daga
10-2 og 4—7- ' . . ,
ftæjargjaldkerasknfstofan opin virka daga
6—7, nema laugardaga 6 — 8.
íslandsbankinn opinn virka daga 11—2.
Landsbankinn — — — u—
Landssíminn opinn daglangt (8—9) virka
daga, helga daga 10—12 og 4—7.
Pósthúsið opið virka daga 9—2 og 4—7
sunnudaga 10—11.
»Islendingur« kemur út einu sinni í
viku, Verð frá byrjun til áramóta 2.25
kr., er borgist fyrir 1. júlí. — Upp-
sögn (skrifleg) bundin við áramót, er
ógild nema komin sje til annars hvors
ritstjórans fyrir 1. okt., og sje kaup-
andi skuldlaus við blaðið.
Afgreiðslumaður blaðsins er hr. Hall-
grímur Valdemarsson, Hafnarstræti 39.
Nærsveitamenn eru beðnir að vitja
blaðsins í Kaupfjelagsverslun Eyfirð-
inga.
Frá y\lþingi.
Fjármálanefnd Neðri deildar hetir
skift verkum með sjer þannig, að
Sveinn Björnsson er formaður henn-
ar, en Pjetur Jónsson ritari og fram-
sögumaður. Er í ráöi að fjárlaga-
nefndir beggja deilda verði í sam-
vinnu til hægðar- og flýtisauka. Er
sú tilhögun alveg ný og má vel
vera að hún gefist vel.
Landbúnaðarnefnd: Jón Jónsson,
Sig. Sigurðsson Björn Hallsson,
Stefán Stefánsson (Eyjafj.) flytja
þingsályktunartillögu um, að Neðri
deild Alþingis skipi 5 manna nefnd,
til þess að athuga og gera tillögur
um þau mál, er snerta landbúnað.
Landhelgisvarnir. Skúli Thorodd-N
sen flytur svofelda þingsályktunar-
tillögu:
„Alþingi ályktar að skora á ráð-
herra íslands, að f?ra þess á Ieit
við dönsku ráðherrastjórnina, að 4
til 5 hraðskreiðir fallbyssubátar sjeu
eftirleiðis látnir hafa á hendi land-
helgisvörnina við strendur fslands,
í stað danska varðskipsins, sem nú
er, og sje hver þeirra, að stærð og
lögun, sem allra svipaðastur botn-
vörpungunum («trawlers"), er fiski-
veiðar stunda við strendur íslands,
og stærri meðalstærðar eru taldir.
Strandferðir: [ Efri deild er kom-
in frá ráðherra þessi þingsályktun-
artillaga:
„Efii deild Alþingis ályktar, að
skipa 5 manna nefnd til þess að
íhuga og koma fram með tillög-
ur um tilhögun strandferða."
Pingsköp: Ráðherra flytur þessa
þingsályktunartillögu í neðri deild:
«Neðri dejld Alþingis ályktar að
skipa 7 manna nefnd til þess að
íhuga og koma fram með til-
lögur um Iög um þingsköp handa
Alþingi."
Satnskonar tillögu flytur Ouðm.
Björnsson í Efri deild.
Landhelgissjóðarinn: Jón Jónsson og
Þorl. Jónsson flytja svofelt breytinga-
frv. á Landhelgissjóðslögunum:
1. gr.
3. gr. orðist svo:
Landssjóður leggur líka til sjóðs-
ins 30,000 kr. á ári, er teljast með
árstekjum lians.
2. gr.
4. gr. orðist svo:
Sjóðnum skal á sínum tíma var-
ið til að koma upp einu eða tveim-
ur nýjum strandgæ?Iuskipum, er
notuð verði til að verja landhelg-
ina fyrir ólöglegum veiðum, og á-
kveður löggjafarvaldið, hvenærsjóð-
urinn tekur til starfa og hve miklu
af fje hans skuli varið til þessarar
varnar.
3. gr.
7. gr. orðist svo:
Lög þessi öðlast gildi 1. janúar
1916.
Dýrtíðarnefnd: Sveinn Björnsson
flytur svofelda þingsályktunartillögu:
HNeðri deild Alþingis ályktar, að
skipa 5 manna nefnd til þess að
íhuga og gera tillögur til Alþingis
um það, hverjar ráðstafanir gera
megi til að draga úr afleiðingum af
fyrirsjáanlegri dýrtíð, sjerstaklega á
matvælum og eldiviði, á komandi
hausti, og meðan helst ástand það,
sem nú er í Norðurálfunni."
Nefndaskipanir f Neðri deild:
Vörutollslögin: Einar Jónsson, Matt-
hías Óláfsson, Björn Kristjánsson,
Sig. Ounnarsson, Björn Hallsson.
Verðlagsnefnd: Jóh. Eyjólfsson, Ben.
Sveinssop, Matth. Ólafsson, Þorl.
Jónsson, Sveinn Björnsson.
Ráðherralög: Hannes Hafstein, Sig.
Eggerz, Stefán Stefánsson, Sig.
Qunnarsson, Skúli Thoroddsen.
Kirkjugarðsnefnd: Matthías Ólafs-
son, Jón Magnússon, Hjörtur Snorra-
son, Guðm. Hannesson, Þórarinn
Benediktsson.
Sparisjóðsnefnd: Matth. Ólafsson,
Ouðm. Eggerz, Björn Hallsson,
Ouðm. Hannesson, Stefán Stefáns-
son.
Pingskapanefnd: f hana voru kosn-
ir: Guðm. Eggerz, Bjarni Jónsson
frá Vogi, Hannes Hafstein, Einar
Jónsson, Jón Magnússon, Þórarinn
Benediktsson, Ouðm. Hannesson.
Strandferðanefnd: í hana voru
kosnir: Sig. Eggerz, Hjörtur Snorra-
son, Magnús Kristjánsson, Eggert
Pálsson, Pjetur Jónsson, Jón Jóns-
son, Sveinn Björnsson.
Landhelgissjóðsnefnd: í hana voru
kosnir: Ben. Sveinsson, Magnús
Kristjánsson, Matth. Ólafsson, Jón
Jónsson, Sig. Qunnarsson.
Dýrtíðarnefnd: í hana hlutu kosn-
ingu: Ben. Sveinsson, Hannes Haf-
stein, Jón Magnússon, Þorl. Jóns-
son, Sveinn Björnsson.
Landbúnaðarnefnd: I hana hlutu
kosningu: Sig. Sigurðsson, Stefán
Stefánsson, Bjarni Jónsson, Björn
Hallsson, Guðm. Hannesson.
Forðagœslunefnd: Eggert Pálsson
(form.), Jóh. Eyjólfsson, Guðm. Egg-
erz, Þorl. Jónsson (skrifari), Sig.
Gunnarsson.
Frœðslunefnd: Björn Kristjánsson
(skrifari), Matth. Olafsson (form.),
Einar Jónsson, Jón Jónsson, Ouðm.
Hannesson.
Pegnskyldunefnd: Bjarni Jónsson
frá Vogi, Matth. Ólafsson (skrifari),
Jóh. Eyjólfsson, Þorl. Jónsson, Sveinn
Björnsson (formaður).
Nefndaskipanir í Efri deild:
Frumvarp til laga um mat á lóð-
um og löndum i Reykjavík: Guðm.
Björnsson, Karl Einarsson, Eiríkur
Briem.
Rafveita: Ouðm. Bjömsson, Karl
Einarsson, Magnússon Pjetursson.
Ullarmat: Bjöm Þorláksson, Guðm.
Ólafsson, Hákon Kristófersson, Jósef
Bjðrnsson, Sig. Stefánsson.
Bœiarstjórn tsafjarðar: Kristinn
Daníelsson, Sig. Stefánsson, Steingr.
Jónsson.
Fjárlaganefnd: Karl Einarsson (for-
maður), Magnús Pjetursson (ritari
og framsögum.), Jósef Björnsson,
Sig. Stefánsson, Björn Þorláksson.
Kosningalaganefnd: Karl Finnboga-
son, Magnús Pjetursson, Eiríkur
Briem.
Pingskapanefnd: Björn Þorláks-
son, Ouðm. ólafsson, Ouðm. Björns-
son, Jón Þorkelsson, Kristinn Daní-
elsson.
Strandferðanefnd: Guðm. Ólafs-
son, Hákon Kristófersson, Steingr.
Jónsson, Jósef Björnsson, Karl Finn-
bogason.
Sjávarútvegsnefnd: Hákon Kristó-
fersson, Kristinn Daníelsson (skrif-
ari), Sig. Stefánsson (form.)
Eftirvarinn.
Sig. Eggerz, Skúli Thoroddsen og
Bjarni Jónsson frá Vogi flytja svo-
feldan eftirvara um stjórnarskrána í
Neðri deild:
„Neðri deild Alþingis ályktar að
lýsa yfir því, að hún telur landið ó-
bundið af öðrum skilmálum fyrir
staðfesting stjórnarskrárinnar en
þeim, sem felast i fyrirvara Alþing-
is 1914“.
Þessi eftirvari, sem menn kalla
þessa þingsályktunartiliögu, kom til
umræðu í deildinni sfðast liðinn
mánudag. Síra Sig. Gunnarsson kom
þar á móti með rökstudda dagskrá
svohljóðandi: Sökum þess,að Neðri
deild Alþingis telur staðfestingarskil-
mála stjórnarskrárinnar 19.júní 1915
I fullu samrœmi við fyrirvara Al-
þingis 1914, þá lýsir deildin ánægiu
sinni yfir staðfestingu stjórnarskráf-
innar og tekur fyrir nœsta mál á
dagskrá.“
Út af þessu hvortveggju, þings-
ályktunartillögunni og rökstuddu
dagskránni, spunnust svo annálsverð-
ar orðahnippingar og sem stóðu
nálega 2 daga, en enduðu á því,
að þingsályktunartillagan var feld,
eða rjettara sagt, rökstudda dagskrá-
in var samþykt með 14 atkv. gegn
10. Ráðherra greiddi ekki atkvæði.
Já sögðu: Nei sögðu:
Björn Hallsson. Ben. Sveinsson.
Eggert Pálsson. Bjarni Jónsson.
Einar Jónsson. B. Kristjánsson.
Ouðm. Hannesson. Quðm. Eggerz.
Hannes Hafstein. Hjörtur Snorras.
Jóh. Eyjólfsson. Jón Jónsson.
Jón Magnússon. Sig. Eggerz.
Magn. Kristjánsson. Sk. Thoroddsen.
Matth. Ólafsson. Þorl. Jónsson.
Pjetur Jónsson. Þór. Benediktss.
Sig. Ounnarsson.
Sig. Sigurðsson.
Stefán Stefánsson.
Sveinn Björnsson.
í Efri deild hafa þingm. Ouðm.
Ólafsson, Jón Þorkelsson og Björn
Þorláksson, lagt fram þingsályktunar-
tillögu svohljóðandi:
„Efri deild Alþingis ályktar að
lýsa yfir því, að hún telur staðfest-
ingarskilmála stjórnarskrárinnar 19.
júni 1915 í fullu samrœmi við fyr-
irvara Alþingis 1914, og lýsir deild-
in ánægju sinni yfir staðfestingu
stjórnarskrárinnar.
L-a-u-s e-m-b-æ-t-t-i.
Sýslumaður Árnesinga, Sigurður Ó-
lafsson, hefir sótt um lausn frá em-
bætti sfnu frá i. næsta mánaðar vegna
vanheilsu.
Sömuleiðis hefir Björn læknir Blön-
dal á Hvammstanga sótt um lausn frá
sfnu embætti.
Úr ensku blaði 16. júlí.
290,000 menn geiðu verkfall l kola-
námunum i Wales, vegna þess, að
stjórnin hefir ætlað sjer að gera verka-
mannasamþyktir ógildandi meðan á
strfðinu stendur.
Verkamennirnir eru ekki svo mjög
óánægðir með kaupið, enda hafa þeir
3 sterlingspund á viku.
„Pollux“
kom hingað á þriðjudagskvöldið, en
fór hjeðan til útlanda í gær.