Íslendingur - 10.09.1915, Síða 3
23. tbl.
ISLENDINOUR
01
-« • >>»»«»»«»» »>»-•-»» »-<
Kaupmannaráðið
í Reykjavík.
í allmörg ár undanfarandi hefir
Kaupmannafjelagið f Reykjavík kosið
úr sfnum hóp nefnd manna, sem köll-
uð var Kaupmannaráð, sem sjerstak- •
lega skyldi gæta rjettinda verslunar-
stjettarinnar, skera úr þrætumálum
meðal kaupmanna og vera stjórn
landsins innanhandar með upplýsingar
f verslunarmálum. Á aðalfundi Kaup-
mannafjel. Reykjavfkur í vetur voru
lög fjelagsins endurskoðuð og þeim
breytt. Kom þá fram sú skoðun hjá
fundarmönnum, að með því að Kaup-
mannaráðið færi með verslunarmál,
sem ekki einungis snerti kaupmenn f
Reykjavfk og nágrenni, heldur einnig
verslunarmál, sem snerti alla kaup-
menn og kaupfjelög á landinu, mælti
sanngirni með að kaupmenn út um
landið hefðu atkvæði um kosningu f
þessa nefnd. Var þvf 5. gr. fjelags-
laganna orðuð þannig :
»Til þess að gæta hagsmuna kaup-
mannastjettarinnar út á við skal kosin
5 manna nefnd til 2 ára, er kallast
»Kaupmannaráð íslands*. Ráð þetta
sitja tveir menn, sem Kaupmannafje-
lagið kýs úr sínum hóp. Ennfremur
tveir menn sem kosnir skulu af kaup-
mönnum og kaupfjelögum landsins,
þannig, að kaupmenn og kaupfjelög
um land alt, að undanskildum með-
limum Kaupmannafjel. Rvíkur (þeir
greiða atkvæði sfn á aðalfundi) hafi
tilkynt brjeflega Kaupmannaráðinu f
Reykjavík fyrir lok ágústmán. í hvert
skifti, sem kosning á fram að fara,
hverja þeir kjósi. Fimti maður ráðsins
og formaður þess sje formaður Kaup-
mannafjel. í Reykjavík.
Kjörgengir í Kaupmannaráð ísl.
eru einungis kaupmenn búsettir f
Reykjavfk.
Kaupmannafjel. í Reykjavík kýs
jafnan 2 varafulltrúa í Kaupmanna-
ráðið.
Árlega ganga 2 menn úr Kaup-
Grasbrestur og
fóðurskortur.
Ekki bætir það úr fyrir fátækum
kúaeigendum hjer f bæ, að þeir sýn-
ast, sumir hverjir að minsta kosti,
ætla að verða ráðalausir með fóður
handa kúm sínum f vetur. Þeir, sem
enga grasnyt hafa sjálfir, verða ann-
aðhvort að iá sjer engi í sveit og
heyja handa kúm sínum, eða kaupa
heyið að öðrum kosti. Grasbresturinn
í sumar veldur þvf, að engi er ófáan-
legt hjá bændum, og hey fæst naum-
ast kéypt nokkursstaðar, hvað sem í
boði er, af sömu ástæðu, en f þeim
fáu stöðum, sem það kynni að fást,
er það gríðarlega dýrt. Heybirgðir
bænda hjer um sveitir munu verða
með langminsta móti f haust, miðað
við það er tíðkast hefir að undanförnu.
En stór bót er það í máli fyrir bænd-
ur, að þó þeir þurfi að lóga skepn-
um sfnum í haust framar venju, þá eru
afurðir fjárins í feikilega háu verði.
Hjer ber þvf flest að sama brunni:
fátækir kaupstaðarbúar verða langsam-
lega harðast úti í þessu efni. Það eru
ekki lftil búdrýgindi fyrir fátækan fjöl-
skyldumann að geta haft afnot af einni
kú, ef hún hepnast bærilega. Þeir,
sem börn eiga, eru og næstum því
neyddir til að hafa mjólk, og hún
hefir oft orðið þeim ódýr, sem sjálfir
hafa getað fengið sjer engjablett og
heyjað sjálfir. Þvi sárara er það nú
fyrir þessa menn, ef þeir þurfa að
lóga kúm sínum vegna fóðurskorts,
sem þó er útlit fyrir, því ekki hafa
þeir peninga til að kaupa fóður handa
þeim, þó fáanlegt væri, því verði, sem
nú þarf að borga fyrir það, þar sem
töðuhesturinn mun verða 14 krónur í
vetur, ef taða annars verður nokkurs-
staðar fáanleg. E( kaupa þarf fóðrið
16
Auglýsing
um kosningu í Kaupmannaráð Islands.
Hjer með er skorað á alla kaupmenn og kaupfélög landsins að kjósa
tvo menn í Kaupmannaráð íslands. Atkvæði ber að senda hið allra fyrsta
(í síðasta lagi fyrir septembermánaðarlok) til undirritaðs formanns Kaup-
mannaráðsins.
Reykjavík, 16.
svo dýru verði, fer hagurinn af kúa-
eigninni lfka að verða tvísýnn, því þá
er orðið eins dýrt að fóðra á töðu
eins og rúgmjöli eftir því verði, sem
nú er á því, ef það er rjett, sem tal-
ið hefir verið, að fóðurgildi töðu gagn-
vart tóðurgildi rúgmjöls væri um 2:5.
En á eintómu rúgmjöli verða kýr
heldur ekki fóðraðar.
»Qarðar«
heitir bátur sá, er hefir gætt land-
helginnar við Norðurland um sfldveiða-
tímann í sumar. Hafði hann nú fyrir
skemstu sent kæru á 8 norsk sfld-
veiðaskip fyrir ólöglega veiði í land-
helgi »Islands Falk« hefir athugað
svæðið, sem um var deilt, og varð
þess vfsari, að öll höfðu skipin verið
staðin að veiði talsvert fyrir innan
landhelgislínuna. Verða þau sektuð,
þegar þau koma inn til hafna.
»Nordkyn« brann. «
27. ágúst brann norska selveiða-
skipið »Nordkyn« á Siglufirði. Hafði
eldurinn komið upp í skipinu úti á
rúmsjó, af því að logandi olfulampi
hafði oltið um f hásetaklefa skipsins.
Sfldveiðaskipið »Admiralen« hafði hjálp-
að þvf inn á Siglufjörð og reyndi það
og annað skip að slökkva eldinn, en
dugði ekki. »Islands Falk« kom inn á
Siglufjörð þenna fyrri hluta dags og
reyndi einnig að slökkva, en skipið
var alveg gagndrepa af lýsi og stóð
því alt í björtu báli svo að við ekk-
ert varð ráðið. Að lokum var það
dregið á land og þar brann það til
kaldra kola.
ágúst 1915.
L. Kaaber.
Hrefna grandar bát.
Sœmundur Kristjánsson bóndi á
Laugalandi í Fljótum og vinnumaður
hans, Sigurður að nafni, druknuðu ný-
lega á H^ganesvfk. Voru þeir í fisk-
róðri er slysið vildi til. Sást hrefna
hvolfa bátnum. Botnvörpungur var þar
skamt frá og sendi bát til að bjarga
mönnunum, en það tókst ekki, þvf
þeim skaut aldrei upp aftur.
Sæmundur sál. lætur eftir sig konu
og 4 ung börn.
»Rán« og »Víðir«.
Botnvörpungarnir »Rán« og »Víðir«
rákust á nálægt Norðurfirði á Strönd-
um um hádegi 7. þ. m. Voru þau að
keppa að sömu sfldartorfunni. Sem
betur fór, varð Iftið úr skemdnm.
»Rán« rifnaði dálftið um akkerisstað,
en á »Vfði« kom gat fyrir ofan sjáv-
armáf. Þrátt fyrir þessar skemdir kom-
usf bæði skipin hingað af eigin ram-
leik.
Bjarni skipasmiður Þorkelsson og
Olsen, skipstjóri á »Mjölni«, voru
fengnir til þess að meta skemdirnar.
Undirritaður hefir fengið talsvert af
erlendum
skófatnaði
af ýmsum sortum með e.s. Mjölni.
Ennfremur skóhlífar.
Akureyri 10. sept. 1915.
M. H. LYNQDAL.
13
mannaráðinu, annar þeirra, er Kaup-
mannafjel. hefir kosið, og annar þeirra
sem kosinn er af hálfu kaupmanna
íslands. Ræður hlutkesti f fyrsta skifti
hverjir frá fara.
Kosning fulltrúa Kaupmannafjel. fer
fram sem venjuleg kosning, og ræður
meiri hluti atkvæða.
Kosning hinna landskjörnu fer þann-
ig fram, að sama dag og aðalfundur
Kaupmannafjel er haldinn ár hvert
athugar stjórn Kaupmannafjel. öll
kosningabrjef kaupmanna og kaupfje-
laga, sem henni hafa borist, telur at-
kvæðin og leggur þvf næst atkvæða-
lista ásamt brjefunum fram á aðal-
fundi Kaupmannafjel. Sá, eða þeir,
sem flest atkvæði hafa frá kaupmönn-
um, eru rjett kosnir fulltrúar fslenskra
kaupmanna f Kaupmannaráðið. Nánari
ákvarðanir viðvíkjandi kosningu þeirra
lándskjörnu f Kaupmannaráðið skulu
teknar upp f reglugerð Kaupmanna-
ráðsins.«
Það er því áskorun Kaupmannafje-
lags Reykjavíkur, að kaupmenn og
kaupfjelög út um landið noti þennan
rjett, sem S. gr. Iaganna heimilar þeim,
og láti ekki hjá líða að senda atkvæði
sfn á rjettum tfma til Reykjavíkur,
sbr. auglýsingu hjer í blaðinu.
voðamaður var þá alt í einu orðinn að öldruðum
manni lítt klæddum, sem skalf af kulda vegna storms-
ins. Maðurinn var snjóhvítur fyrir hærum. birtuna af
Iampanum, sem hann hjelt á, bar á andlit honum.
Andlit hans lýsti rósemi og prúðmensku, svo jeg sár-
skammaðist mín fyrir að hafa gjört þvílíkan hávaða.
Prúðmannleg framkoma öldungsins og rustalegur ákaf-
inn í mjer hlaut mjög að stinga í stúf. Jeg varð sneypu-
Iegur við viðbrigðin. Jeg bjóst við að sjá óðan mann
frammi fyrir mjer, og þar sem jeg stóð þarna með
hnefana á lofti hlaut hann að halda að jeg væri vitlaus.
Jeg var alt of hissa til þess að segja nokkuð, en leit
njósnaraugum í gegnum ganginn og alt inn að eldhús-
inu, en hvergi gat jeg sjeð George.
«Mætti jeg spyrja yður herra minn, hversvegna þjer
vekið mig um hánótt*
Óþolinmæði mín gaf mjer engan tíma til afsökunar
svo að jeg sagði:
«Jeg vil hitta bróðir minn! Jeg sá hann ganga hjer
inn!
»Bróður yðar?« sagði gamli maðurinn, og var sá
undrunarhreimur í röddinni, að lítil líkíndindi voru til,
að hann gjörði sjer hann upp.
»Ungi maður! þjer hafið tafið of iengi á veitinga-
kránni, hjerna í húsinu er enginn nema jeg,« Jeg hlaut
að trúa frásögn gamla mannsins, því að hann var svo
sakleysislegur á svip, að hann hefði vel mátt vera ímynd
sannleikans á fyrri tímum — þvf að nú á dögum er
hann, eins og kunnugt er, fremur sjaldgæfur.
»George!« hrópaði jeg þegar jeg átti eftir nokkur
skref til hans.
Maðurinn snjeri sjer við til þess að líta á mig, en
ekki til þess að heilsa mjer, Pað var andlit bróður
míns, en svo magurt og drættirnir svo afmyndaðir af
sorg, að jeg ætlaði naumast að þekkja hann.
Augun voru æðisleg í Ijósglætunni og með undar-
legum glampa.
Jeg reyndi að taka í hönd hans, en hann hratt mjer
frá sjer með hreyfingu, sem lýsti bæði undrun, örvænt-
ingu, sneypu og hrygð, þetta alt virtist mjer mega
skilja af þessari einu hreyfingu.
Þótt jeg hefði komið aftan að honum einmitt á því
augnabliki, sem hann hefði ætlað að fremja morð á,
mundi honum ekki hafa orðið meira hverft við. Fing-
ur hans sleptu takinu á handtöskunni, svo að hún datt
ofan í snjóinn. Petta háttalag hans sagði Ijósar en nokk-
ur orð: »Farðu þurt, farðu burt! Það þefir komið
nokkuð fyrir, sem þú fær aldrei að vita!« Fyrir mjer
vakti aðeins ein ástæða fyrir þessu æðingslega hátta-
lagi, ástæða, sem var jafn sorgleg fyrir mig sem hann,
svo jeg hrópaði með hásri rödd: »í guðs bænum,
George! Daphne er þó ekki dáin?« Hann svaraði engu,
en hnje hans skulfu og hann varð að styðja sig við
ljóskerastaurinn. Vindblær feykti kápulafi hans til hlið-
ar, svo að hvítt vestið kom í ljós og á því gat jeg
mjög glögglega sjeð stóran — rauðan blett.
Aðeins nokkur augnablik gat jeg horft á blettinn,
en svo feykti vindurinn kápunni fyrir aftur.