Íslendingur


Íslendingur - 25.01.1918, Page 1

Íslendingur - 25.01.1918, Page 1
ISLENDINGUR. • • • # • • • J • • • • • • • • ••••• •-• • •-• ♦-•■•'• •- • • • •-•-♦-•-•-♦ ■•••••♦♦ -•-•-•-•-♦-•-• •-•- ♦ • • ♦- ♦ ♦ -♦ ♦-•-♦ ■ • ♦♦♦ ♦ ♦-#- 4. árg. • Ritstjóri: Sig. Einarsson Hlíðar. — Akureyri, föstudaginn 25. janúar 1918. 4. tbl. Jarðarför föður okkar og tengda- föðurs kaupm. Snorra Jónssonar, fer fram frá heimili okkar næstkom- andi miðvikudag kl. 11 ‘|2 f. h. Rögnvaldur Snorrason öunnar Snorrason Sigríður Sveinsdóttir. Snorri Jónsson, kaupmaður á Oddeyri, ljest á heimili sínu að morgni [3.18. þ. m., 69 ára gamall. Hann var fæddur 7. júlí 1848 að Holárkoti í Skíðadal, þar bjuggu foreldrar hans við mestu fátækt. Var hann hjá þeim framyfir fermingaraldur eða þar til að hann rjeðst í vinnumensku. í vinnumensku var hann á Uþsum og Sauðanesi þar til hann sigldi til Danmerkur 24 ára. Lærði hann þar stórskiþasmíði, en að því námi loknu var hann nokkur ár í sigl- ingurn út um heim sem timbur- maður. Fyrsta árið eftir að hann kom heim til íslands var hann í Hvammi í Höfðahverfi, en síöan alt- af á Akureyri. Settist hann að hjer í bæ fyrir tæpum 40 árum; lagði hann fyrst stund á skipa- og húsa- smíði, uns hann byrjaði kaupskap, í fyrstu aðallega trjáviðarverslun. Fyrir rúmum 20 árum byrjaði hann á sjávarútgerð og hefir rekið hana síðan jafnhliða versluninni. Hefir hann því brotist í mörgu og þótt jafn hygginn og jafn atorkusamur í öllu, enda græddist hojium brátt fje, þótt efnalaus kæmi frá Danmörku, svo að hann var nú talinn með efn- aðri mönnum þessa bæjaríjelags. Hann kvongaðist í Danmörku og gekk að eiga Lovísu Loftsdóttun bónda á Sauðanesi í Svarfaðardal Varð þeim hjónum þriggja sona auðið: 1. Jón, dó á öðru ári. 2 Rögnvaldur, kauprn. á Oddeyri. 3. Ounnar, verslunarmaður. Var hjónaband þeirra hið ástúð- legasta og besta í alla staði, enda var frú Lovísa fyrirmyndar húsmóð- ir og móðir; hún andaðist 1907 og var mjög harmdauði einkum manni sínum og sonum. Með 'Snorra sál. Jónssyni á þessi bær á bak að sjá einum af elstu og merkustu borgurum sínum og mun vandfylt það skarð. Snorri sál. var orðlagður elju- og atorkumaður, fáskiftinn, en fastur fyrir og fylginn sjer þar sem hann lagðist á. Hjálpsamur var hann og raungóður og tryggur vinur vina sinna. Mun þessi bær lengi geyma minn- ingu hans. Gagnsemi veðurfræðinnar. . ígreininni »Haröindi« í næstsíðasta tbl. »ísl.« skrifar hjeraðslæknir Stein- grímur Matthíasson: »Veðurfræðin er því miður enn of ung vísinda- grein til að koma að praktiskum notum.« Af því setning þessierall- villandi, ef hún er skilin bókstaflega, verð jeg að gera við hana nokkrar athugasemdir. Jeg býst reyndar eigi yid því, að hinn heiðraði höfundur áminstrar greinar hafi meint veður- fræðinni það eins illa og hann segir. Pví að jeg veit, að hann þekkir vel til veðurfræðisstofnana erlendis og þeirra starfsemi. Ef veðurspár þeirra kæmu að engum notum, mundu ríkin varla halda þeim stofnunum uppi ár eftir ár, með ærnum kostn- aði. Veðurfræðisstofnanirnar segja daglega, hvernig veðurútlitið sje fyrir næsta dag, og reyndin er sú, að veðurspárnar eru ætíð næstum rjett- ar, og þeir, sem gefa þeim gaum, hafa af þeim gagn. Sjerstaklega eru þessar veðurspár til mikils gagns fyrir menn við sjávarsíðuna með því að vara þá við óveðrum, sem í hönd fara, og til þess að sem flestir gefi þeirra gætur, hafa t. d. Danir látið reisa merkistengur í mörgum sjávar- þorpum til að veðurfræðisstofnunin gefí þar merki, þegar hætta er á ferð- um vegna illviðris. Virðist mjer þetta vottur þess, að Danir álíti veður- spádómana bæði nokkuð ábyggi- lega og gagnlega. Mjer þykir og Þorvaldur Thor- oddsen í bók sinni »Árferði á ís- landi* taka nokkuð djúpt í árina, er hann segir: »Alt það sem veðráttu snertir er alstaðar mjög óreglulegt, hvikult og hverfult, svo enginn get- ur spáð með vissu til næsta dags, hvað þá lengur.« Nema orðið alstað- ar eigi aðeins við alstaðar á íslandi. Getur það þá til sanns vegar færst, eins og þekkingu manna hjer á landi nú er farið. En þó að víða annarstaðar sje hægt að spá til næsta dags um veð- ur, er það þó mjög mismunandi, hve langt fram í tímann unt er að spá. Það fer mikið eftir staðháttum. Hjer á landi vantar algerlega innlenda rannsókn í veðurfræði, svo að eigi er unt að svo stöddu að segja, hvort hægt muni vera að segja fyrir um veður svo löngu fyrir, að það komi , að notum. En það er auðsjeð, að vegna þess, hve landið er afskekt, verða miklir örðugleikar á því að spá hjer um veður eftir veðurat- hugununum. Einkanlega á þetta við suðvesturlandið; mjer viróist að miklu auðveldara inuni vera að segja fyrir veðri á norðausturlandinu; að minsta kosti man jeg eftir skaðaveðr- um hjer á Norðurlandi, sem auð- velt var að sjá af veðurskýrslunum að voru í vændum. Hefði veður- fræðisstofnun þá verið hjerá landi, hefðu veðurspár hennar getað kom- ið í veg fyrir slys, sem þá uróu. Hvort nokkuð svipað muni inega gera á suðvestur landinu, skal jeg láta ósagt; en mjer þykir það eigi ósennilegt, að það megi einnig þar með nokkrum fyrirvara spá veðri ekki síst, ef greinileg veðurskeyti fengjust frá útlöndum. Pau skeyti mundu þó kosta allmikið, nema ná- ist í þau þráðlausu veðurskeyti, sem að öllum líkindum verða send frá Eiffelturninum í París, er stríðinu linnir. Byrjað var að senda þessi skeyti nokkru fyrir stríðið til leið- beiningar fyrir skip, sein sigla um Atlantshafið og geta tekið á móti þráðlausum skeytum. En sennilega hefir verið hætt við þau aftur, með- an striðið varir. Jeg hygg því, að veðurfræðin gæti komið hjer að allmiklum notuin, og sömu skoðunar hafa þeir alþingis- menn verið, sem fluttu á síðasta Alþingi frumvarp um stofnun veð- urfræðisstofnunar í Reykjavík. Mjer er eigi kunnugt, hverjar undirtektir þetta frumvarp fjekk á þingi; það varð eigi útrætt, ásamt fleirum frum- vörpum. Hins vegar er því eigi að leyna, að veðurfræðin er þess eigi megn- ug, að sjá langt fram í timann; meira að segja hafa veðurfræðingar látið rannsóknir á þeim efnum held- ur sitja á hakanum til skamms tíma, líklega af því að þeim hefir þótt fyrirsjáanlegt, að það gæti aldrei orðið um annað að ræða en heldur Það tilkynnist vinum og vandamönnum, nær og Ijær, að okkar hjartkæra móðir i,g tengdamóðir, Hólmfrlður Jóns- dóttir, andaðist að heimili okkar 20. þ. m. Jarðarförin fer fram föstud. 1. febr. frá heimili okkar, Gler- árgötu 7, og byrjar með h'ús- kverju kl. 12 á hád. Stefanía Sigurdardóttir. Eggert Guðmundsson óábyggilegar. líkur, þegar spá ætti langt fram í tímann. Vjer megum eigi vonast eftir því, að veðuríræð- in geti sagt oss, hvernig muni viðra um heiian vetur, en auðvitað væru slíkir spádómar þýðingarmestir fyrir íslenskan búskap, ef þeir þá væru svo ábyggilegir, að eftir þeim mætti fara á haustinu, er sett væri á heyin. í nánu sarnbandi við veðráttuna íslensku eru hafísarnir. Vetrarhörk- urnar og vorharðindin stafa oftast beinlínis af ísnum; og í herferð þeirra gegn landsmönnum er hon- um ætlað það hlutverk að leggja hafnbann á Norðurland, svo að menn geti eigi dregið að sjer forða annar- staðar frá gegn harðindunum. Porvaldur Thoroddsen hefir látið þá skoðun uppi, að ekki verði um það sagt með neinni vissu fyrir fram, hve nær sje hafísa von. Petta er í samræmi við það, sem sagt hei- ir verió hjer um veðurspádóma til lengri tíma. En þó að eigi sje unt að segja fyrir hafískomum löngu fyrir, þá væri það þó til stórmikils gagns, e! sagt væri fyrir um hafís- komur með nókkurra vikna eða jafn- vel. daga tyrirvara. Jafnvel í þeiin til- fellum, þegar flestum virðist það liggja í augum uppi, að hætta sje á því, að hafís hindri skipagöngur við Norðurland, þá væri mikils uin það vert, að einhver hefði það hlut- verk að segja til hættunnar, því að altaf eru það einhverjir, sem ekki taka eftir hættunni og þuría viðvör- unar við.' Petta sjest best á ierða- lagi »Lagarfoss«. Pegar það frjettist, að hann hefði eigi komist fyrir Horn vegna iss, bjuggust víst fiestir Norð- lingar við hafísnum hjer á hafnir Norðurlands, því að þá er öðrum vá fyrir dyrum, er einum er innum koinin; en okkur vantaði þá stofnun, sem bæri skyldu til aö minna þá á hættuna, sem ráða fyrir ferðum »Lag- arfoss«. Veðurfræðisstofnunin í Kaup- mannahöfn hefir um mörg ár hald- ið uppi veðurathugunuin hjerá Iandi og jafnfraint hefir hún safnað öllum þeim skýrslum um hafísa hjer við

x

Íslendingur

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Íslendingur
https://timarit.is/publication/675

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.