Íslendingur - 29.05.1931, Blaðsíða 1

ISLE
Talsími 105.
XVII. árgangur.
Ritstjóri: Gunnl. Tr. Jónsson.
Akureyri, 29. maí 1931.
Strandgata 29.
24. tölubl.
AKUREYRAR BIO
Engar sýningar fyrst um sinn sakir
vélabilunar og aðgerða á húsinu.
N ý .i a b í ó
Föstudagskvöld kl. 81 /2:
Ný mynd.
Mannaveiðar.
Afarspennandi kvikmyndasjónleikur í 6 þáttum. Aðalhlutv. leika:
Carlo Aldine og Maly Delschaft.
Mynd þessi gerist aðallega í Sviss og er, eins og nafnið bendið
til, ærið viðburðank og sérlega vel leikin. Ef ykkur leiðist, þá
farið og sjáið þessa mynd, það borgar sig.
Laugardags- og sunnudagskvöld kl. 81/2:
Ný mytid.
Halló! ! Afríka! Halló!
Sprenghlægileg gamanmynd í 8 þáttunv
Litli og Stóri.
Tekin af Pall?díum-film
undir stjórn
I
LAU LAURTZEN.
Petta er ein af allra nýjustu myndum Litla og Stóra og jafn-
framt dýrasta myndin, sem PalladiumféLagið hefur tekið. Ferð-
aðist Lau Lauritzen með heilan leikflokk til Mideira og Canar-
isku eyjanna, og í hinu stórkostlega fagra umhverfi þar var
myndin tekin, A'drei hafa vinir okkar lent í eins einkennilegum
og skemmlilegum æfintýrum og í þessari mynd, enda kunna þeir
alt af bezt við sig undir stjórn þess manns, sem gerði þá heims-
fræga, en það var Lau Lautitzen.
Sunnudaginn kl. 5: Alþýðusýning. Niðursett verð!
Stórkostlega spennandi mynd, og skemmtileg fyrir yngri
sem eldri. — Sjá götuauglýsingar, —
I
rramsóknarloforðio.
Nokkrar spurningar til
Dags.
I.
Hér í blaðinu birtist nýlega grein
um loforðaefndir Framsóknarstjórn-
arinnar. Var þar drepið á hin
helztu loforð, er foringjar flokksins
höfðu gefið fyrir kosningarnar
1927 — loforð, sem Framsókn
ætlaði að framkvæma, kæmist hún
til valda eftir kosningarnar — og
hverjar efndirnar hafi orðið eftir að
flokkurinn náði völdunum í sínar
hendur. Um grein þessa segir
Dagur að hún sé öll »órökstuddur
illyrðaaustur um Framsóknarstjórn-
ina« og þar hvorki hirt um sann-
leika eða réttlæti í garð Framsókn-
ar. »Lygin og órétllætið* séu
vopnin sem notuð séu. Með
einnri undantekningu rökstyður
Dagur þessi ummæli sín engu
orði og hrekur ekkert af því, sem
í greininni stóð.
Hér skal því málið tekið að
nýju til meðferðar, svo að Degi
gefist kostur á að færa sönnur á
staðhæfingar sínar.
í þessari umræddu íslendings-
grein var tekið fram, að Framsókn-
arhöfðingjarnir hefðu lofað, kæmist
Framsókn til valda 1927, að neyta
sparnaðar í fjármálum og greiða
skuldir ríkissjóðs; lofað að lækka
útlánsvexti bankanna; lofað að
lækka skatta og tolla; lofað að
uppræta dýrtíðina í landinu; lofað
a'ð bæta atkomu sveitanna, svo að
fólkið héldist þar við og flyktist
ekki í kaupstaðina og sjávarþorpin
— og lofað að stjórna landinu rétt-
látlega og óhlutdrægt, með alþjóð-
hag fyrir augum. Þetta voru lof-
orðin, sem drepið var á, og sýnt
fram á, að þau hefðu öll verið
svikin.
Nú vill íslendingur beina eftir
farandi spurningum til Dags, sem
vonandi er að hann svari undan-
bragða- og refjalaust:
1. Vill Dagur halda því fratn,
að stjórnin hafi sýnt sparneytni í
meðferð sinni á fé ríkissjóðs, eins
og foringjar Framsóknar lofuðu
fyrir kosningarnar 1927?
2. Vill Dagur neita því, að tekj-
ur ríkissjóðs hafi verið meiri stjórn-
arár Framsóknar en áður hefur átt
sér stað, og aðstaðan til skulda-
greiðslu því góð?
3. Vill Dagur halda því fram,
að stjórnin hafi notað hina óvenju-
lega góðu aðstöðu, sem góðærin
veittu henni, til þess að greiða
skuldir ríkissjóðs?
4. Vill Dagur halda því fratn,
að stjórnin hafi lækkað útlánsvexti
bankanna eins og Framsókn lofaði
að gera?
5. Vill Dagur halda því frarn,
að Framsókn hafi lækkað tolla og
skatta á landsmönnum eins og hún
lofaði að gera?
6. Vill Dagur halda því fratn,
að Framsókn hafi útrýmt dýrtíðinni
í landinu eins og hún lofaði að
gera?
7. Vill Dagur halda því fram,
að Framsókn hafi bætt fjárhagslega
afkoinu bænda eins og hún Iofaði,
og að henni hafi tekist að bæta
svo lítsþægindin í sveitunum að
fólkið uni þar hag sínum og sé
hætt að streyma í kaupstaðina og
sjáfarþorpin?
8. Vill Dagur halda því fram,
að stjórn Tryggva Þórhallssonar
hafi stjórnað landinu réttlátlega og
óhlutdrægt, með alþjóðarhag fyrir
augum eins og Iofað var?
Er nú annað hvort fyrir Dag að
gera, að halda því fram, og sarina
með skýlausum rökum, að öll
þessi fögtu loforð Framsóknar hafi
verið eftid, — eða að játa með
þögninni, að þau hati öll verið
svikin eins og íslendingur sýndi
fram á í greininni *Loforðasvik-
ararnin.
II.
Undantekningin, sem getið er
um hér að framan, snertir síðustu
spurninguna, sem hér er beint til
Dags. Þar reynir blaðið að færa
fram rökstudda vörn fyrir stjórnina,
en bágborin er hún eins og sýnt
skal verða. Blaðið ber ekki við að
mótmæla þeim sakarburði á stjórn-
ina, að hún hafi lagt heilar stéttir
þjóðfélagsins í einelti og ofsótt
þær miskunnarlaust og látið níða
og rógbera sakiausa og heiðarlega
menn — þeim ásökunum sér blað-
ið sér ekki fært að mótmæla, al-
þjóð er það atferli stjórnarinnar og
leigukinda hennar of kunnugt til
þess; en ásökunina á stjórnina um
hlutdrægni í embætta- og stöðu-
veitingum reynir blaðið að hrekja
með því að tilfæra nokkur dæmi
— sennilega öll sem til eru — er
sýna að Sjálfstæðismanni hafi ver-
ið veitt embætli, staða eða styrkur
af Framsóknarstjórninni, eru tilfell-
in 14, sem blaðið fær týnt til, og
svo smávægileg eru sum þeirra, að
þau koma manni til að brosa, er
þau eru færð fram sem sönnun
fyrir óhlutdrægni Framóknarstjórn-
arinnar í embættaveitingum, má
þar til nefna, að af 200 skó/anefnd-
armönnum, setti stjórnin hefur skip-
að, getur Dagur bennt á 2, segjum
og skrifum tvo, Sjálfstœðisrnerm,
setn stjórnin hefur veitt þetta virðu-
lega og hálaunaða hnoss. — Það
er nefnilega launalaust.
Um embættaveitingar, sern Dag-
ur tilfærir, er það að segja, að
stjórnin gat í flestum tilfellum ekki
annað en veitt embættin þeim, er
hún gerði. Hún veitti Magnúsi
Jónssyni prófessorembættið í guð-
fræði við Háskólann, sakir þess að
hann var settur í embættið; há-
skólaráðið mælti einróma með því
uð hann fengi það og hann var
þess utan eini umsækjandinn. —
En það, sem mun þó frekast hafa
komið stjórninni til að veita hon-
um embættið, en láta hann ekki
vera áfram settan, var að einn af
vinum hennar var settur í hið fyrra
embætti Magnúsar við Háskólann
og vildi fá veitingu fyrir því, en
það var ekki hægt nema að veita
Magriúsi samtímis pröfessors-
embættið, og var stjórninni nauð-
ugur einn kostur að gera það til
þess að geta tryggt vini sínum
hina fyrri stöðu Magnúsar. Þá er
það, að stjórnin gerði Pétur Magn-
ússon að meðbankastjóra við Bún-
aðarbankann. Pétur var forstjóri
Ræktunarsjóðsins og Byggingar- og
landnáinssjóðs, sem urðu aðalviðj-
ar Búnaðarbankans, er hann var
stofnaður, átti Pétur allra hluta
vegna að verða aðalbanka-
stjóri, ef nokkuð réttlæti hefði ver-
ið sýnt í bankastjóravalinu, en
Framsóknarréttlætið úthlutaði Pétri
aðra aðstoðarstjórastöðuna en tróð
einum sinna manna í hið rættmæta
sæti hans. Ætti Dagur sem minnst
^ð gorta af þeirri »óhlutdrægni«
Framsóknarstjórnarinnar. — Sjálf-
stæðismanninn Sigurð Briem gerði
sljórnin að póstmálastjóra, segir
Dagur. Jú rétt er nú það, en Sig-
urður Briem var aðalpóstmeistari
áður og hér var aðeins breytt um
nafn á embættinu, og sennilega
hefur stjórnin ekki treyst sér til að
notfæra sér þessa nafnbreytingu
til þess að reka þann mann úr
embætti, sem verið hefur yfirmaður
póstmálanna hér á landi í hálfan
fjórða tug ára, og það með prýði.
Þá er skipun Qísla /. Ólafsonar