Íslendingur - 20.04.1934, Qupperneq 1
ÍSLENDINGUR
Talsími 105. Ritstjóri: Gunnl. Tr. Jónsson. Strandgata 29.
XX. árgangur. I Akureyri, 20. ajDríl 1934. I 26. tölubl.
A
Qíedilegt sumar!
Þegar litið er á stjórnmálasögu
og stjórnmálaþróun menningarþjóð-
anna undanfarin ár, er það alveg
augljóst, að það eru stéttaflokkar
lýðræðislandanna sem mestri trufl-
un og mestum vandræðum hafa
valdið.
Fjölmennir, öflugir flokkar í lýð-
stjórnarlöndunum, sem byggt hafa
starf sitt og tilveru á einhliða bar-
áttu fyrir hagsrnunum einstakrar
stéttar, hafa orðið lýðræðinu hættu-
legastir og skaðlegastir velfarnaði
þjóðanna. Pó fer fjarri því að for-
ystumenn slíkra flokka skoði sig
sem skaðræðismenn; þvert á móti
hafa þeir skoðað sig og skoða sem
bjargvætti — þ. e. a. s. stéttar
sinnar. Þeir halda því fram, og
sennilega í einlægni sumir hverjir,
að einmitt stéttabaráttan sé eini
rétti grundvöllur þjóðmálanna og
stéttaflokkarnir eina eðlilega flokka-
skiftingin í hverju þjóðfélagi. En
þetta eru álíka öfugmæli og að
segja að þjófnaður sé grundvöllur
ráðvendninnar eða lygin bezta vopn
sannleikans. — Sléttahagsmunir og
stéttatogstreitan er andstaða og
banamein lýðræðisins, sern stendur
á þeim grundvelli að menn hugsi
um hag heildarinnar.
Petta sézt þegar í stað ef á það
er litið. í stað þess að konia sam-
an í því skyni að sjá hag allra sem
bezt borgið, koma menn þá saman
til þess að hrifsa handa sér og
sinni stétt. Pað er um að gera að
koma sem fiestum á þing, sem hafa
hag einnar stéttar að leiðarstjörnu
til þess að vera sterkastur í handa-
ganginum. Falin löngun manna
eftir því, að auðgast á annara kostn-
að er gerð að sönnun fyrir því að
þetta sé eðlilegt og sjálfsagt, en um
útkomuna af slíku er ekki hirt.
En auk þess, að slík aðferð er
ósæmileg og leiðir til glötunar á
hugsun lýðræðisins og jafméttis
þegnanna, er þessi aðfeið líka skað-
leg þeirri stélt, sem þannig kemur
ár sinni fyrir borð. Pví að reynsl
an færir mönnum skjótlega heim
sanninn um, að niðurdrep armara
stétta er dauði þeirrar einu, sem
því hefir valdið. — Það er eins og
að táka neðan af tveimur fótum á
þrífættu borði og bæta því við
þriðja fótinn. Pað verður ekki til
annars er. þess, að borðið steypist
og í því falli lendir langi fólurinn
ekki síður en hinir.
Mönnum ætti þessvegna að vera
það Ijóst, að verkamaðurinn stend-
ur uppi allslaus og slyppur, ef hann
lætur teyma sig til þess að ofbjóða
atvinnufyriitækjunum. Og bóndinn
er þrotinn ef hann lælur hafa sig
til þess að oíbjóða þeim, sem bæði
bera mestar opinberar byrðar og
veita beztan markaðinn fyrir afurðir
hans. Hér á landi stefnir meira og
meira í þá átt, að landbúnaðurinn
standi og falli með markaðinum í
bæjunum. Velgengni bæjanna er að
verða meira og meira undirstaða
undir velgengni sveitanna. Milli
þessara tveggja meginlíffæra þjóð-
arinnar þarf að vera ævarandi og
órjúfandi samvinna, ef stefna á að
velfarnaði.
Sú eina trygging, sem kjósendur
geta haft fyrir því, að stjórnmála-
flokkur sé á réttri braut í þessum
efnum, er sú staðreynd, að hann
eigi fulltrúa og fylgi innan allra
stétta þjóðfélagsins og í öllum
landsins héröðum, að hann byggi
framtíðarstarf sitt á því, að sam-
eina hagsmuni allra stétta þjóðfé-
lagsins og gera allar starfsgreinar
þjóðarinnar að samverkandi heild.
Pað er aðeins einn einasti stjórn-
málaflokkur í landinu sem hefir og
gerir allt þetla, og það er Sjálfstæð-
isflokkurinn. — Hinir flokkarnir
allir eru að mestu eða öllu leyti
hreinir sté'taflokkar. Kjörorð þeirra
er: Stétt gegn stétt. Kiörorð Sjúlf-
stœðismanna: Stétt rneð stétt.
Velgengi einnar stéttar þjóðfé-
lagsins er velgengni annarar. Petta
skiljum vér íslendingar allra manna
bezt hér í fámenninu.
Pessvegna fer fylgi Sjálfstæðis-
flokksins stöðugt vaxandi
Frá Bandarík/unurn.
Roosevclt íorseli hefir fyrir nokkr-
um dögum neitað aö undirrita lög
um hækkun á tillögum til uppgjafa
hcrmanna og yxnissa starlsmannna
þess opinbera, en lögin höfðu verið
samþykkt í báðum deildum þingsins.
Er þetta í annað skifti sem forset-
inn notar forsetarétt sinn til þess að
neita að staðfesta lög, er samþykkt
hafa verið á þingi.
Forsetinn undirrilaði aftur á móti
lög, sem heimila stjórninni að auka
llota Bandaríkjanna, að því hámarki,
sem leyfilegt er, samkvæmt núgild-
andi samningum. Forsetinn tók þó
frant, f viðtali við blaðamenn, að
þalta væru aðeins heiinildarlög, en
alls ekki lög er ákvæðu, að það
skyldi auka flotann. Kpað hefir ver-
ið«, sagði forsetinn, »og er stefna
okkar, að styðja að áframhaldandi
lakmörkun vígbtínaðar, og ég vona
fasllega, að liotamálaráðstefna sú
sem koma á saman á næsta ári,
sjái st'r fært að ákveða enn írekari
takmörkun á herskipasmíðum*.
Avísanamálið
í Landsbankanum.
Dómsmálaráðherra fyrir-
skipar sakamálsliöfðun.
Fyrir nokkru er lokið rannsókn
lögreglustjórans f Reykjavík út af
seðlahvarfinu í Landsbankanum og
ávísánamáli Mjólkuríélagsins, sem
fyr hefir verið írá sagt. — Mu.t
ekkert hafa orðið uppvíst um seðla-
hvaríið, en í ávísanamálinu upplýst-
ist það, að síðan 1931 hefir Mjólk-
urfélagið gefið út öðru hvoru ávís-
anir á enga innstæðu, er lágu svo
hjá gjaldkerum bankans tímunum
saman óinnleystar, jafnvel allt að því
6 mánuði, og voru endurnýjaðar
hvað eftir annað. — 1. okt. s. 1.
námu ávísanir þessar alls 64,500 kr.
en voru 31. des. komnar niður f 12
þús. kr. — en sem hafa verið inn-
leystar síðan.
Gjaldkerar þeir, sern þannig hafa
legið með ávísanir félagsins, eru
þeir Guðm. Guðmundsson aðalfé-
hirðir, Steingrímur Björnsson aðstoð-
argjaldkeri — og Sigurður Sigurðs-
son aðstoðarféhirðir — að tilhlutun
Guömundar, að því er segir í skýrslu
rannsóknardómarans.
Einnig er upplýst, að þeir Guðm,
Guðmundsson og Steingrímur Björns-
son hafa fengið ávísanir lánaðar lijá
félaginu til að taka út á þær pen-
inga úr sínum eigin kássa og dvlja
það með því að láta ávísanirnar
liggja í kassanum í stað peninganna.
Guðmundur Guðmundsson fékk þann-
ig snemma árs 1932 ávísun að upp-
hæð kr. 5000,00 sem hann lét síðan
liggja í kassa hjá sér og var nokkr-
um sinnum endurnýjuð af félaginu
og stundum innleyst og loks fæið
Guöm. til skuldar hjá félaginu í haust.
Steingrímur fékk 1932 ávfsun að
upphæð kr. 1300,00 er einnig var
nokkrum sinnum endurnýjuö og síð-
an hækkuð upp í 2500,00 og loks
innleyst aí félaginu í nóv. í haust.
Ennfrérnur hefir aðalféhirðir íengið
ávísanir lánaðar hjá nokkrum öðrum
mönnuin til að láta liggja í kassa
hjá sér, en þær voru allar greiddar
þegar hann skilaði kassnnum af sér
— og bíður bankinn því ekkert fjár-
hagslegt tjón af verknaði gjaldker-
anna eða ávísunum Mjólkurfélagsins.
FZr bankaráð og bandastjórnin
fengu skýrslu rannsóknardómarans
í hendur var sú ákvörðun tekin að
svifta Guðmund aðalféhirðir starfi
sínu íyrir fulllt og allt og Siguröi
Sigurössyni um óákveðinn tíma.
Þeii Steingrímur Björnsson og Ing-
var Sigurðsson útibústjórinn, er seðl-
arnir hurfu frá, sögðu stöðuin sínum
lausum.
Nýja-Bíó
Föstudags, laugardags og
sunnudagskvöld kl. 9
Kvenholli Kalli
Tal og hljómmynd í 10 þáttum.
Aðalhlutverkin leika:
Charlie Ruggles og
Sue Conroy.
Petta er óvenjulega hlægileg og
viðburðarrík gamanmynd. Char-
lie Ruggles er einn af bestu gaman-
leikurum í U. S. A. Hér lendir
hann í einni flækju af hlægilegum
æfintýrum, flestum *ut af kvenfólki.
Sunnudaginn kl. 5
Alþýðusýning.
Rannsókn málsins var síðan send
Magnúsi Guðmundssyni dómsmála-
ráðheira, og hefir hann nú ákveðiö
sakamálshöfðun gegn þeim Guð-
mundi, Steingrími og Sigurði — og
íramkvæmdarstjóra Mjólkurfélagsins
Eyjólfi jóhannssyni. - Mun því á-
lit ráðherrans, að um reísiverðan
verknað sé að ræða, þó bankinn
hafi ekki beðið fjárhagslegt tap af
þassu ávisanabraski.
Frá Hiifáliverlinouin.
Það ber sjaldan við að okkar
ltöfðhverfinga sé getið í blöðum, —
Þó heíir það nýlega skeð að fréttir
haía verið sagðar héðan opinberlega.
I-’að er í blaðinu »Degi« 24. f. m.
og er þar skýrt frá stofnun Fram-
sóknarfélags hér í sveitinni, auk
þess, sem hafðar eru nokkrar setn-
ingar eftii ónafngreindum bænd-
um hér. —
Síðun ég sá Dag með þessum
tveimur greinarkornum, sem á okk-
ur minnast, hefi ég verið að velta
því fyrir mér hvort allar pólitískar
fréttir, sem Framsóknarblöðin segja
úr »hinum dreifðu byggðum* myndu
vera jafn ábyggilegar og þessar. —
Pó að cg sé ekki í Framsóknarfé-
laginu, er mér töluvert kunnugt um
stoínun þess og það, sem gerðizt á
stofnfundinum
1 tér í sveit hafa lengi verið marg-
ir F'ramsóknarmenn og rnargir af
þeim mjög flokksbundnir og auð-
sveipir yfirbcðurum sínum ug sf-
vinnandi bak við tjöldin eftir sinni
getu. — En í vetur þegar Fram-
sókn klofnaði, sló á þá talsverðu
hiki, og forsprakkarnir munu naum-
ast hafa vitað í hvorn fótinn þeir
áttu að stíga, þar til búið var að