Íslendingur - 21.08.1942, Blaðsíða 1
Ritstjóri og afgreiðslum.: Jakob O. Pétursson, Fjólugötu 1. Sími 375. Pósthólf 118.
XXVnT'árgang. | Akureyrí, 21. ágúst 1942. | 39. tölubl.
Bændnm tryggt síldar-
mjöl við vægu verði.
ábvryöarlausu.
Framsóknarflokkurinn hefir nú um
nokkurra mánaða skeið verið á-
byrgðarlaus flokkur. Um 15 ára
skeið áður hafði hann ráðið mestu
um stjórnarhætti vora, og hafði þó
mikill meirihluti þjóðarinnar óskað
annarrar forsjár. Síðasti forsætis-
ráðherra Framsóknar taldi jafnvel
sjálfsagt, að stefna Framsóknar-
flokksins réði öllu í stjórnarfram-
kvæmdum og löggjöf á dögum
Pjóðstjórnarinnar 1939 —1942 Hann
gerði það að fráfararataiði s 1. haust,
að meðráðherrar hans úr Sjálfstæð-
isflokknum og Alþýðuflokknum
vildu ekki fallast á að ríkisstjórnin
bæri fram frumvarp til laga, er
meinaði öllum launþegum að fá
dýrtíðaruppbót frekar en orðið var.
Og þótt hann léti tilleiðast að
mynda stjórn aftur með sömu
mönnum og óbreyttri verkaskipt-
ingu, þá lýsti hann því jafnframt
yfir, að hann bæri enga ábyrgð á
stefnu ríkisstjórnarinnar í dýrtíðar-
málunum.
Pegar kemur fram í marzmánuð
s.l. koin fram á Alþingi frumvarp
til laga um breytingar á kjördæma-
skipun landsins og tilhögun Alþing-
iskosninga, er jafna áttu meira en
áður atkvæðisrétt kjósendanna.
Breytingar þessar voru líklegar til
að bæta aðstöðu þriggja þing-
flokkanna gagnvart Framsóknar-
flokknum, sem lengi hafði notið
flokkslegs hagnaðar af úreltri kjör-
dæmaskipun. Framsóknarflokkurinn
lagðist því fast gegn frumvarpinu,
— svo fast, að hann hótaði sam-
vinnuslitum. f ríkisstjórninni og stóð
við þá hótun. er hinir flokkarnir
beygðu ekki af. Síðan hefir Fiam-
sóknarflokkurinn verið óábyrgur
stjórnarandstöðuflokkur.
Pjóðin gekk til kosninga um
kjördæmamálið, og úrskurður henn-
ar var ótvíræður. Ytir 40 þúsund
kjósenda vildu jafna kosningarétt-
inn en aðeins rúm 16 þúsund vildu
halda í ranglætið. ísá dómur var
svo skýlaus, sem framast mátti
verða.
Alþingi er kvatt saman. Aðal-
vsrkefni þess er að ganga frá kjör-
dæmamálinu í samræmi við yfirlýst-
an vilja mjög mikils meirihluta
kjósenda í landinu, Framsóknarfl.
gerir allt sem honum hugkvæmist
til að tefja framgang málsins. Hann
biður um að málið sé sett í nefnd.
Það er látið eftir honum. Hann
heimtar útvarpsumræður um málið,
enda þótt það hafi margsinnis verið
rætt í útvarpi áður, á framboðsfund-
um og í blöðum. Petta er einnig
látið eftir honum. En á sama tíma
láta blöð flokksins óspart í Ijós þá
skoðun, að hraða þurfi þingstörf-
um, svo unnt sé að láta kosningar
fram fara áður en mjög er áliöiö
hausts.
En er Framsóknarflokkurinn sér,
að ekki muni auðið að stöðva fram-
gang málsins með málþófi einu
saman, þá grípur hann til þess
ráðs að skrifa hinum þingflokkun-
um brét, sem hefir inm að halda
tilboð um samstarf ailra fiokka að
lausn vandamálanna. En tilboði
þessu fylgdi skilyrði, sem enginn
flokkanna gat gengið að. Petta
skilyrði vai: Að hætt yrði við af-
greiöslu kjördæmamálsins!
Hínum 29 þingmönnum, sem yfir
40 þúsund kjósendur höfðu falið
að bæta úr því ranglæti, er núver-
andi kiördæmaskipun og kosninga-
fyrirkomulag hefir í sér fólgið, er
kurteislega boðið að svíkja kjósend-
urna og sjálfa sig gegn því að
Framsóknarflokkurinn gerist aftur
ábyigur flokkur og vinni að lausn
þeura vandamála, er að þjóðinni
steðja. Að öðrum kosti sér Fram-
sókn sér ekki fært að vinna með
að úrlausn hinna vandasömu mála.
Tiíboði FramsóknarflOAksins var
hafnaö. Pótt æskilegast hetði verið,
að samr.tarf hefði tekizt milii allra
flokkanna, þá væri aðild Framsókn-
arflokksins af dýru verði keypt, ef
gengið hefði verið að skilyrði
hans. Hann mun því enn um sinn
annast hlutverk híns ábyrgðarlausa,
meðan hinir flokkarnir vinn'a saman
að fullri lausn kjördæmamálsins í
samræmi viö úrskurð kjósendanna
5. júlí s.l. En væntanlega eiga
hinit gætnari og vitrari menn Fram-
sóknarflokksins eftir að komast í
skilning um það, að framkoma
flokksins á því herrans ári 1942
hafi verið alit annað en þegn-
leg.
Vísitalan. Kaaplagsneínd og
Hagstofan hafa nú reiknað út dýr-
tíðarvísitölu fyrir ágústnaánuð, og
reyndist hún vera 195 stig. Hefir
hún hækkað um 12 stig frá næsta
mánuði á undan.
Ólafur Thors forsætisráðherra
fiytur á Alþingi srohljóðandi þings-
áJyktunartillögu um söluverð á síld-
armjöli innanlands:
»Alþingi ályktar, að Síldarverk-
smiðjur ríkisins skuli selja síldarmjöl
til notkunar innanlands á árinu
1942 sama verði og síðastliðið ár,
enda greiði ríkissjóður síldarverk-
smiðjunum mismuninn á þessu verði
og atmennu markaðsverði erlendis*.
í greinargerð segii m. a.:
»Eins og heyskaparhorfur eru nú
hér á landi, má fullvíst telja, að
þörí bænda fyrir fóöurmjöl verði
með allra mesta móti, en afkoma
bænda hinsvegar ekki svo góð, að
búrekstur þeirra fái risiö undir hinu
óvenjuháa mjölverði, að minnsta
kosti ekki án þess að maupið yrði
undir bagga með þeim á annan hátt,
til dæmis með því, að vinnulaun við
heyskapinn yröu að meira eða
minua Jeyti greidd af opinberu fé.
Hefir því ríkisstjórnin talið nauðsyn-
Jegt, að bændum gæfist kostur á að
íá keypt síldarmjöl til búsþaria
sinna iyrir eigi hærra verð eu það
var lægst selt fyrir í fyria, eða 32
kr. hver 100 kg. fob. afgreiðsluhöín
og leitar nú samþvkkis Alþingis til
þess að greiða úr rlkissjóði það fe,
er með þarf til þess að síldarverk-
smiðjur ríkisins verði skaðlausar af
slikri sölu, enda sé þá miðað < við
almennt markaösverð erlendis«.
Gul/brúðkaup. 14. þ. m. áttu
hjónin Aðalheiður Jóhannsdóttir og
Guðmundur Sigurgeirsson Hólabraut
17 hér í bæ 50 ára hjúskapar-
afmæli.
Fau hiónin bjuggu lengst að Dæli
í Fnjóskadal, eða j^fir 30 ár, Feim
varð 8 barna auðið, og lifa þau öll.
Guðmundur er nú kominn yfir átt-
rætt og hefir verið blindur um 10
ára skeið, en Aðalheiður er lítið yfir
sjötugt. Fjöldi vina og ættingja
heimsótti gömlu hjónin á gullbrúð-
kaupsafmælinu.
Dánardægur. Nýlega andaðist
í sjúkrahúsinu á Siglufitði Eugenius
Þorsteinsson frá Ósbrekku í Ólafs-
firði, rel kynntur maður á miðjum
aldri.
Kaupgjald hækkar. Undan-
farna daga hefir grunnkaup verka-
manna 'og iðnstétta hér á Akureyri
verið hækkað. Nemur hækkun
verkamanna- og trésmiðakaups 25,%
en múrara fitlu meir*. Engar
viunustöðvanir hafa orðið í sam-
bandi við hækkanir þessar.
varð bráðkvaddur síðastliðinn föstu-
dag austur að Laugum, þar sem
hann var á sumarferðalagi ásamt
konu sinniá
Eggerf var fæddur að Syðri-
Skjaldarvík í Glæsibæjarhreppi 4.
janúar 1877. Hann fór ungur í
Möðruvallaskóla. en að loknu námi
þar sigldi hann til Noregs og lærði
þar öl- og gosdrykkjagerð. Er
hann kom heim þaðan, settist hann
að hér á Akureyri og stofnaði Öl-
og gosdrykkjagerð Akureyrar en
rak jafnframt verzlun. Háfði hann
rekið þessa starfsemi um meira en
40 ára skeið, er’hann lézt.
Árið 1909 kvæntist Eggert eftir-
lifandi konu sinni Guðlaugu Sigfús-
dóttur frá Syðra Holti í Svaifaðar-
dal. (Áttu þau 10 börn sainan, og
lifa 6 þeirra, öll uppkomin.
Eggert heitinn var frábærlega
heilsuhraustur um æfina, unz hann
kenndi hjartasjúkdóms s.l. vefur,—
þess sjúkdóms, er varð honum nú
að banameini. Dvaldi hann nokk-
um tíma s.l. vetur í Reykjavík og
leitaði sér lækninga við sjúkdómn-
um, en mun enga bót hafa fengið.
Eggert heitinn Einarsson var
eljumaður og starfsmaður með af-
brigðum. Rak hann iðn sína og
verzlun af miklum dugnaði. Gleði-
maður var hann í kunningjahóp og
greiðasamur þeim, er tii hans leit-
uðu, Jarðarför hans fer fram á
morgun.
Kirkjan. Messað 1 Akureyrar-
kirkju kl, 5 n. k. sunnudag.
NÝJA-BIÓ HHi
Föstudaginn kl. 6 og 9:
Draugaeyjan
Laugardaginn kl. 6 og 9 :
Blóð og sandur
Sunnudaginn kl. 3:
Smámyndir
Kl. 5 og 9.
I Draugaeyjan