Íslendingur - 10.12.1947, Blaðsíða 3

Miðvikudagui 10. desember 1947.
3

amband ungra Siálfstæöismanna
Þjóðin krefst raunhæfra aðgerða í
landheigismálum.
„ Vöröur"
tél. ungra Sjáltstæðismanna
stjórnmáianna erlendis
og loks ýms félagsmál.
Þess er vænzt, aS félagar
fjölmenni og faki meS
sér nýja félaga.
heldur fund í kvöld að
Hófel KEA kl. 9. Á fund-
inum verður ræff um hin
sívaxandi ríkisafskipfi
og samruna alls valds í
höfuðborginni. Einnig
verður ræff um þróun
Fundarboð
Hinn 14. þ. m. verður haldinn
fundur í húsakynnum Nýju bíla-
stöðvarinnar við Strandgötu kl. 1
FUNDAREFNI:
Stofnun samvinnufélags með vöru-
bifreiðastjórum Akureyrarkaupstað-
ar.
Akureyri. 6. des. 1947.
FundarboSendur
bijreiðastjórar á Nýju bílastöðinni.
Barnaiimiskör
fást í
Verzlunin HEKLA.
Jölin koma
Eitthvað þurfa börnin.
Úrval af
barnaleikföngum
fæst í
Verzlunin HEKLA.
MUNIÐ
Exchlor
í jólaþvottinn
fæst í
Verzlunin HEKLA.
SkagfirbingalélagiH
á Akureyri
heldur SKEMMTIFUND að Gilda
skúla KEA mánudaginn 15. des.
n. k. kl. 9 síðdegis.
Atriði: Upplestur, frásagnir og
kvikmyndir. — Aðgangur 5 kr.
Skagfirðingar! Fjölmennið með
gesti.
Stjórnin.
Til langs tíma hefir ríkt hin megn-
asta óánægja meðal landsmanna I
vegna sinnuleysis stjórnarvaldanna í
landhelgismálunum. Um það verður
ekki deilt, að landhelgisgæzlunni
hafi hrakað frá ári til árs. I stað
þess að fá eingöngu hin fullkomn-
ustu skip til varðgæzlunnar hefir ríkt
sá kotungsháttur, að notast i lengstu
lög við lítil skip og gömul. Þrátt fyr-
ir alliliða nýsköpun skipastóls okkar
íslendinga hefir landhelgisgæzlan
enn sem komið er ekkert liaft af ný-
sköpuninni að segja.
Góð landhelgisgæzla lilýtur ætíð
að vera hornsteinninn að velgengni
útgerðarinnar. Hún ein getur komið
í veg fyrir, að uppeldisstöðvar fiskj-
arins séu eyddar með rányrkju og
íslendingar fái einir að sitja að veið-
um á þeim miðum, sem erlendar þjóð
ir hafa engan rétt til.
Hingað til lánds hafa að updan-
förnu borizt fregnir um, að stór-
þjóðirnar hyggist á næstunni til að
auka til stórra muna fiskveiðar sín-
ar hér við land. Bretar hafa þegar
látið smíða í þcssu skyni eitt 1300
smálesla verksmiðjuskip, auk fjölda-
margra togara, sem hefja munu
veiðar á næstunni eða á næstu ár-
um í Norðurhöfum og við ísland.
Einnig stendur til, að Þjóðverjar
sendi lil veiða í Norðurhöfum um
300 togara. Af þessum fregnum er
ljóst, að okkur íslendingum er nú
fremur en nokkru sinni áður lífs-
nauðsyn að vernda landhelgi okkar.
Til þeirra réltargæzlu má ekkert til
spara.
RÝMKUN LANDHELGINNAR
MESTA HAGSMUNAMÁL
ÞJÓÐARINNAR.
Jafnframt umbótum á landhelgis-
gæzlunni verður þing og stjórn þeg-
ar í stað að hefja baráttuna fyrir
viðurkenningu erlendra þjóða á
rýmkun fiskveiðilandhelginnar hér
við land. Síðan Danir gerðu samn-
inginn við Breta um landhelgi við
ísland árið 1901 hefir almennt verið
litið svo á, að landhelgi okkar Is-
lendinga næði ekki lengra fram en
3 mílufjórðunga. Samningur Dana
og Breta var aldrei borinn undir Al-
þingi, enda má fullyrða, að hann
liafi vgrið í ósamræmi við þær regl-
Tii jölagjafa
Margskonar snyrt-ivörur
og gjafakassar
fyrir dömur og herra
fást í
Verzlunin HEKLA.
ur, sem þá voru taldar gilda um
landhelgína. Lágmarkskrafa okkar
íslendinga í landhelgismálunum
hlýtur að vera sú, að landhelgi lelj-
ist 4 mílufjórðungar og að allir
firðir og flóar hversu breiðir sem
þeir eru teljist innan landhelgi.
ÁLYKTUN
SAMBANDSÞINGS
UNGRA SJÁLFSTÆÐISMANNA.
Ungir Sjálfstæðismenn hafa jafn-
an verið vakandi í landhelgismálun-
um, enda gert sér ljóst, að þar er
um eitt mesta hagsnumamál þjóðar-
innar að ræða. Á síðasta sambands-
þingi, sem liáð var hér á Akureyri
víðastliðið sumar, var samþ. eftir-
farandi tillaga varðandi landhelgis-
málin:
„Unnið verði að því af fremsta
megni að fá landhelgina rýmkaða
með það lokatakmark fyrir augum,
að allt landgrunnið umhverfis Is-
land verði friðað fyrir fiskveiðum
útlendinga, enda telur þingið lýð-
veldið Island á engan liátl bundið
við samning Dana og Englendinga
árið 1901 um skerðingu íslenzkrar
landhelgi.
Landhelgisgæzlan, sem nú er í ó-
viðunandi niðurlægingu verði efld
með því að fó stærri og hraðskreið-
ari varðskip, auk flugvéla til gæzl-
unnar. Jafnframt verði hún sett und-
ir sérstaka stjórn, sem lúti yfirum-
sjón dómsmálaráðuneytisins á hverj-
um tíma.
Á síðasta Sambandsþingi var sam-
þykkt áskorun lil félagssamlaka og
alls almennings, að hafizt yrði handa
um að efna iil frjálsrar fjársöfnunar
meðal þjóðarinnar í þeim iilgangi
að reisa veglegan minnisvarða um
endurreisn lýðveldisins á íslandi 17.
júní 1944. í áskoruninni var gert
ráð fyrir því, að stofnað yrði fram-
kvæmdarróð, skipað fulllrúuin víð-
tækra félagssamtaka iil þess að
standa fyrir fjársöfnuninni og undir-
búa gerð og staðsetningu minnis-
varðans. Framkvæmdir áttú að
miðast við það, að minnisvarðinn
yrði vígður á 10 ára afmæli lýð-
veldisins 17. júní 1954.
Stjórn Sainbands ungra Sjálf-
stæðismanna hefir nú í bréfi til fé-
lagssumtaka ungra Sjálfstæðis-
manna skýrt lítillega frá því hvernig
þessu máli sé nú komið. I bréfinu
segir:
„Hinn 27. júní s. 1. ritaði sam-
Þingið telur, að ekki komi til mála
að veita neinum erlendum þjóðum
nokkrar ívilnanir til þess að athafna
skip sín í höfnum eða í landhelgi í
sambandi við síldveiðar í nánd við
ísland — og beri að lierða lög-
gæzlu og eftirlit með framkvæmd
íslenzkrar löggjafar hér að lútandi
til fyllstu hlýtar.“
ATH YGLIS VERÐA R
TILLÖGUR.
Júlíus Havsteen, sýslumaður, sem
ó síðari tímum hefir skrifað manna
mest urn landhelgismálin og hvatt
stjórn og Alþingi til athafna, bar
fram athyglisverðar tillögur í síð-
asta tbl. „íslendings“. í tillögum
sýslumannsins felst í stuttu máli, að
Alþingi lýsi yfir, að landgrunnið við
ísland sé landinu tilheyrandi. Enn-
fremur, að rikið eignist, auk Ægis,
tvö hraðskreið varðskip með nýtízku
útbúnaði, sem einnig séu skólaskip
og til aðstoðar við björgun, og stofn
uð verði sérstök stjórnardeild, sem
í sambandi við dómsmálaráðuneyt-
ið hafi yfirumsjón með landhelgis-
gæzlunni.
Ungir Sjálfstæðismenn taka undir
þessar tillögur, enda eru 'þær i sam-
ræmi við ályktun síðasta Sainbands-
þings.
Allir sannir Islendingar, livar í
flokki sem eru, verða að vakna til
athafna í landhelgismálunum. Að
öðrum kosti er voðinn vís. *
bandsstjórnin eftirfarandi landssam-
tökuni bréf, þar sem gerð var grein
fyrir tillögum Sainbandsþings og
óskað eftir því, að þau sendu full-
trúa til viðræðna við fulltrúa frá
Sambandi ungra Sjálfstæðismanna
utn samvinnu í þessu máli:
Kvenfélagasambandi íslands,
íþróttasambandi íslands,
Bandalagi íslenzkra listamanna,
Ungmennafélagi Islands,
Bandalagi íslenzkra skáta,
Landssambandi íslenzkra stúdenta,
Samb. ungra Framsóknarmanna,
Æskulýðsfylkingunni _ Sambandi
ungra sósíalista,
Sambandi ungra Jafnaðarmanna.
Þann 1. júlí var haldinn fyrsti
fundur um þetta mál, en þá var á-
kveðið að fresta frekari viðræðum
eða fundahöjdum til haustsins, þar
sem erfitt væri að ná til manna um
sumartímann. Málið var svo af hálfu
sambandsstjórnar tekið upp við þessi
félagasamlök í haust, og síðan hafa
verið haldnir nokkrir fundir með
þessum samtökum um þetta mál. —
Hafa þau öll lýst sig samþykk því að
vinna að framgangi þess, að komið
verði upp minnisvarða um lýðveldis-
stofnunina. Hins vegar hafa ekki
enn verið lagðar frarn ákveðnar til-
lögur um það, hvernig slíkur minn-
isvarði skyldi verða, en mjög rætl
um það meðal manna, að liann yrði
á einhvern liátt lífrænt lákn um full-
veldi og sjálfstæði jij óðarinnar, t. d.
einhver uppeldisstofnun, íþrólta-
svæði, skóli, þjóðgarður, sem geymdi
ýmsar minjar frá öllu landinu, eða
eitthvað því um líkt. Hefir orðið
samkonmlag um, að þessi tíu félög
eða samtök, sem um þetta liafa rætt
sín á milli, boðuðu lil fundar með
ýmsum öðrum víðtækum félagssam-
tökum eða landssamtökum og liér-
aðafélögum hér í Reykjavík, og er
þegar gengið fró fundarboði til milli
30 og 40 félaga. Jafnframt hefir ver-
ið samið ávarp, sem ætlast er til, að
öll þessi mörgu félög geti staðið að,
og birt verði í útvarpi og blöðum
til þess að hvetja jijóðina lil umhugs-
unar og samtaka um málið. Þá er
gert ráð fyrir jiví, að fyrsta skrefið
verði að efna til almennrar hug-
myndasamkeppni meðal þjóðarinn-
ar um það, hvernig og hvar slíkur
minnisvarði skyldi verða. Á þessu
stigi er þetta mál nú, en sambands-
stjórnin leyfir sér að beina því til
allra félaga sinna og fulltrúa, að
þeir veiti jiví fyllsta athygli og geri
allt, sem í þeirra valdi stendur til
þess að skapa almennan áhuga og
samtök fyrir því að úr þessu móli
megi vel rætast. En eins og fram
kom í tillögu Sambandsþings, er hug
myndin, að Jiessi minnisvarði yrði
tilbúinn á 10 ára afmæli lýðveldis-
ins, 17. júní 1954.“
Ungir Sjálfstæðismenn fagna því,
að Sambandsstjórnin hefir þegar tek
ið mál þetta föstum tökum. Um und-
irtektir almennings getur varla ver-
ið nokkur efi. Þær hljóta að verða
góðar þegar þar að kemur. Stofnun
lýðveldisins 17. júní 1944 er svo
merkur atburður í sögu þjóðar okk-
ar, að vel sæmir að minnast hans á
sem myndarlegastan hátt. Ungir
Sjólfstæðismenn á Norðurlandi munu
fylgjast vel með þessu ínáli og ekki
liggja á liði sínu, þegar kallið kem-
ur.
EFTIRLAUNASJÓÐUR
KAUPIR SKULDABRÉF
KROSSANES-
VERKSMIÐJUNNAR
Stjórn Eftirlaunasjóðs Akureyrar-
bæjar samþykkti fyrir skömmu að
kaupa fyrir 70 þús. kr. skuldabréf
Akureyrarbæjar vegna Krossaness-
verksmiðjunnar.
★
Minnisvarði um lýðveldis-
stoínunina.