Íslendingur - 18.01.1957, Blaðsíða 5

Föstudagur 18. janúar 1957
ÍSLENDINGUR
5
Frá bæjarstjórn
Annor stræFisvagn?
Strætisvagnafélag Akureyrar
hefir skrifað bæjarróði og farið
fram á fjárhagslega aðstoð til
kaupa á nýjum strætisvagni, sem
með núverandi verðlagi mun
kosta allt að 500 þús. krónur.
Jafnframt sækir félagið um 10
þús. kr. á mónuði til framhald-
andi reksturs strætisvagna. Fylgdi
erindinu yfirlit um rekstur strætis
vagna s. 1. ár og áætlun um rekst-
ur þeirra á yfirstandandi ári.
unni við völlinn verður ákveðinn
staður. Vallarráð hefir látið gera
uppdrátt, þar sem búningsklefum
og handknattleiksvelli er komið
fyrir norðan við völlinn, en bygg-
inganefnd og skipulagsstjóri hafa
talið fara betur á, að byggingin
væri við suðurenda vallarins.
Lystigarðurinn.
Fyrir bæjarstjórnarfundi síð-
astliðinn þriðjudag lá greinar-
gerð frá Lystigarðsstj órn um
Bæjarráð lagði til, að félaginu starfsemi garðsins og fyrirhugað-
verði greiddar kr. 10 þús. á mán-1 ar framkvæmdir þar, er nefndin þyrfti að endurbæta vatnsleiðsl-
uði meðan rekstri vagnanna er hafði tekið saman í sambandi við una, graskanta og brekkur, gang-
300 trjáplöntur, mest birki, lerki,
blágreni og sitkagreni. Birkinu
hefir eingöngu verið plantað í
skjólbelti, sem þar er verið að
koma upp .... Safnað um 100
tegundum íslenzkra plantna í
steinbeð, sem þar hefir verið gert.
í gamla garðinum var sléttað og
gert vélfært allstórt stykki. Enn-
fremur unnið að ýmsum lagfær-
ingum á trjám og blómabeðum,
köntum og gangstígum.
ursetja í nýja garðinn allt að 300
trjáplöntur til viðbótar og um
100 skrautrunna. Ennfremur þarf
að útbúa þar og planta í blóma-
beð og bæta við gangstígum. Þá
hagað á sama hátt og nú. Gangi kostnaðaráætlun um reksturinn á
þá styrkur þessi fyrst og fremst hinu nýbyrjaða ári.
til greiðslu vaxta og áfborgana 'af
þeim lánum, sem bærinn er í á-
stígi og fleira. — Takizt að koma
þessum framkvæmdum frá á
næsta sumri, ætti kostnaður við
í greinargerð þessari segir:
„í ár hefir verið .... unnið að nýja partinn framvegis aðallega
byrgð fyrir vegna strætisvagn-1 því að leggja malborna gangstígij að verða fólginn i viðhaldi og
og verði útborgunum hag- einkum um nýja partinn. Þá hafa hirðingu og því geta lækkað all
lö
anna
Meðalaldur íólks fcr hækkandi
verða stöðugt
Þegar 100 ár, eða meira,
verður eðlilegur aldur.
Eldri árgangar
hlutfallslega fjölmennari meðal í-
búa flestra þjóða. Afleiðingarnar
af því, að eldra fólki fjölgar í
hlutfalli við hið yngra hljóta að
hafa í för með sér ýmsar þjóðfé-
lagslegar breytingar. Þessi mál
eru rædd í nýútkomnu tímariti,
_ . sem gefið er út af Menntunar
lyrir Iiggur næsta ar að groð-
að samkvæmt því.
Erindi Skókfélagsins.
Skákfélag Akureyrar hefir far-
ið þess á leit við bæjarráð, að
Akureyrarbær veiti félaginu auk-
inn styrk, og telur hans nú sér-
staklega brýna þörf vegna þess,
að líkur standi til að landsliðs-
keppni í skák fari á þessu ári
fram hér á Akureyri auk Skák-
þings Norðlendinga. Hefir bæjar-
ráð gert ráð fyrir 100% hækkun
styrkjar til félagsins á þessu ári
með tilliti til kostnaðar við þessi
mót. (Úr 2 þás. kr. í 4 þús.).
Bókasafnið.
Á fundi bókasafnsnefndar í s.l.
mánuði, þar sem gengið var frá
fjárhagsáætlun safnsins fyrir
yfirstandandi ár, var samþykkt
að beina þeim tilmælum til bæjar-
ráðs, að það taki upp á fjárhags-
áætlun bæjarsjóðs 1957 a. m. k.
150 þús. kr. og áframhaldandi ár-
legar f j árveitingar, þannig að
hægt verði að hefja byggingu fyr-
ir bókasafnið eigi síðar en 1960.
Ennnfremur samþykkti nefndin
að heimila bókaverði að lána
bækur til lestrarfélaga í Eyja-
fjarðarsýslu, en sýslusjóður greið
ir nú kr. 11.500 til safnsins ár-
lega, auk þess sem ríkissjóður
greiðir kr. 9.500 vegna sýslunnar.
Ekki hefir bæjarráð séð sér fært
að laka upp á áætlun þessa árs
framlag til bókasafnsbyggingar.
íþrótfasvæðið.
Á fundi íþróttavallarráðs í nóv
ember s. 1. var gerð lausleg kostn-
aðaráætlun varðandi það, sem ó-
gert er við byggingu íþróttasvæð-
isins, og var kostnaður áætlaður
640 þús. kr., er sundurliðast
þannig: Girðing 140 þús., bygg-
ing búningsklefa, snyrtingar og
áhaldageymslu 300 þús., áhorf-
endasvæði 120 þús., handknatt-
leiksvöllur, tennisvöllur og stökk-
brautir 80 þús. Ilugsar nefndin
sér, að veírkinu verði lokið á
næstu 3 árum, og væntir þess, að
bæjarstjórn miði framlag sitt til
íþróttasvæðisins við það.
Ekki mun ráðjð, hvar bygging-
og verið gróðursettar þar rúmar verulega.“
Einn skammtur af heilbrigðri skynsemi getur verið
betri en allar heimsins oillur.
Sdlrœnar Ishnjngar
Flestir lœknar hafa haft sjúklinga, þar sem öll meðul eru
gagnslaus. En oft er hœgt að hjálpa þessu fólki með heil-
brigðri skynsemi og skilningi. — Hér jara á eftir nokkrar
sannar sögur um þetta efni eftir frásögnum læknanna.
Hjón nokkur höfðu verið giftu-
samlega gift í nokkur ár, þegar
hin unga kona fékk snögglega
bólgu eða ígerð, sem náði frá
hálsinum upp annan vangann. Ég
sagði henni ekki, að sjúkdómur
inn væri alvarlegur, en ég sá í
augum hennar, að hún bjóst við
dauða sínum. Maður hennar var
harmi lostinn og ákvað að reyna
að gera henni síðustu ævidagana
svo bærilega sem unnt væri. Dag
nokkurn kom liann heim til henn-
ar með tvo flugfarmiða til Róm-
ar, þau áttu að fara eftir tvo mán-
uði, sagði hann, í vorbyrjun. Um
leið lagði hann bunka af falleg-
Dag nokkurn kom til mín einn
af sjúklingum mínum. Hann var
prestur. Hann ríghélt um barka-
kýlið með vinstri hendinni. Hann
var ekki fyrr kominn inn í bið-
stofuna en hann þreif pappírsörk
og skrifaði: „Ég er búinn að
missa röddina. Þér verðið að
hjálpa mér.“ Ég sá hins vegar, er
ég skoðaði hann að það var ekki
nokkur skapaður hlutur að radd-
böndum mannsins eða hálsi. •—
En hann var sannfærður um, að
hann gæti ekki talað og taldi jafn-
framt víst, að ég gæti gefið hon-
um málið á ný. Ég ákvað nú að
reyna að hjálpa honum með því
að nota það traust. Fyrst sagði ég um ferðapésum á rúmið hennar.
honum, að aðgerð minni myndi. Næstu daga sagði hann henni ná-
fylgja talsverður sársauki, og kvæmlega frá hinni dásamlegu
síðan undirbjó ég mig á ýmsan ferð, sem þau ættu í vændum.
hátt undir „uppskurð11. Meðal Sameiginlega gerðu þau skrá yf-
annars tók ég fram alls konar ir þá staði í Róm, sem þau vildu
skelfileg áhöld, sem ég svo raðaði helzt sjá o. s. frv. Og smátt og
upp. Síðan sagði ég honum að
opna munninn og stakk tólum
mínum upp í hann og reyndi að
Menningar- og Vísindastofnun S.
Þ. (UNESCO). — í ritinu, sem
nefnist „Impact“ segir m. a.:
— Á Bretlandseyjum er næst-
um 14% íbúanna karlar, sem eru
65 ára og þar yfir og konur, sem
komnar eru yfir sextugt.
Prófessor R. E. Tunbridge við
háskólann í Leeds, skrifar grein í
„Impact“, sem hann nefnir „Me-
dical and Social Problems of A-
ging“. Hann segir m. a., að eftir
25 ár eða jafnvel fyrr verði %
nluti allra kj ósenda í Bretlandi og
í Svíþjóð yfir sextugt. Höfundur-
inn, sem er prófessor í læknis-
fræði ræðir málið bæði frá lækn-
islegu og efnahagslegu sjónar-
miði. Hann telur, að aukning
eldra fólks sé fyrirsjáanleg á
næstunni í mörgum Vestur-Ev-
rópu löndum, í Bandaríkjunum,
Xanada, Ástralíu, Nýja Sjálandi
g meðal hvítra manna í Afríku.
Baráttan gegn
sjúkdómunum.
Með tilliti til „möguleikanna á
því að vinna bug á hættulegum
sjúkdómum og þar með lengja
líf manna“ — og auka aldurshá-
markið, skrifar Tunbridge pró-
fessor:
„Framfarir í læknavísindum
hafa gert kleift að vinna bug á
mörgum smitsjúkdómum, sem
einkum leggjast á börn og ungl-
inga. Ellisjúkdómar, eða þeir
sjúkdómar, sem leggjast á menn
eftir miðjan aldur, svo sem
hjarta- og nýrnasjúkdómar, æða-
kölkun og krabbamein eru enn
erfiðir viðfangs og það mun líða
nokkur tími þar til læknavísind-
unum hefir tekizt að vinna algjör-
an bug á þeim. En samt sem áður
hækkar meðalaldur manna stöð-
ugt í mörgum löndum og það
hefir í för með sér félagsleg og
efnahagsleg vandamál. Það má
reikna með, að áður en mjög
langt líður verði 100 ára aldur os
þar yfir talinn eðlilegur.
Atvinna fyrir aldrað fólk.
Tunbridge prófessor bendir á,
að það sé nauðsynlegt að taka
til endurskoðunar atvinnumál
eldra fólks. Það verði ekki lengi
hægt að setja menn á eftirlaun á
miðjum aldri eins og nú eigi sér
stað víða um lönd.
Atvinna manna er ekki aðeins
að afla daglegs brauðs heldur er
það sjálft lífið fyrir marga. Tun-
bridge bendir ennfremur á, að
það sé algengt að sjálfstæðir
handverksmenn, sem sjálfir geta
ráðið hvenær þeir hætta að
vinna, haldi oft áfram daglegum
störfum þar til þeir séu komnir
yfir áttrætt.
ÍSLENDINGUR
fæst í Jausasulu:
f Blaðasölunni.
í Uurgarsulunni.
í Blaða- og sælgætissöfunni.
í Eddu.
í Verzluninni Hofi.
í Villabúð.
í REYKJAVÍK:
Söluturninum við Arnathúl,
Búkaverzlun ísafuldar.
gera honum þetta svo óþægilegt
sem ég gat. Með áhöldum mínum
krukkaði ég lítið eitt í góminn,
hálseitlana og úfinn, svo að hann
kúgaðist ósköpin öll. Ég sá, að
svitinn bogaði af honum af ótta
og áreynslu, svo að ég hætti að-
gerðinni og sagði: „Svona nú, nú
getið þér talað.“ Og rétt var það;
hann þakkaði mér fyrir aðgerð-
ina með titrandi, en annars venju-
smátt fengu augu konunnar sinn
í nokkurri bók. Mér skildist, að
þegar svona er ástatt, hafa óá-
kveðin loforð ekkert gildi; það
eru jákvæðar og sjáanlegar að-
gerðir, sem veita hugrekki og
glæða lífsviljann með hinum
sjúka.
Skömmu eftir minniháttar
kviðarholsuppskurð fékk einn af
sjúklingum mínum geysilegan
hiksta, sem hélzt marga daga. Ég
reyndi ýmis konar læknisaðgerð-
ir, en árangurslaust. — Þá minnt-
fyrri glampa, þegar tilhlökkunin ist ég þess allt í einu, að maður-
varð yfirsterkari óttanum við að, inn var kunnur um allan bæinn
deyja. Sauma^ona kom og gerði
henni föt til ferðarinnar. Því meir
sem brottfarardagurinn nálgaðist,
þeim mun minna hugsaði hún um
sjúkleika sinn. Þegar hún dó —
aðeins viku áður en leggja skyldi
af stað — Ijómuðu augu hennar
af ánægju og eftirvæntingu. —
Aldrei á ævi minni hef ég orðið
vitni að
fórnfýsi sem hj á þessum
fyrir það, hve fádæma nízkur
hann var, og þetta ætlaði ég að
nota mér. Ég bruggaði nú sjálfur
þarna á staðnum sérstaka „hiksta-
mixtúru“ og sagði honum að taka
inn eina skeið þegar í stað. Þeg-
ar hann var búinn að taka inn
meðalið, spurði hann — og rak
aði um það bil fimmtíu krónur.
Og þar með var hikstinn búinn.
Kona nokkur komin af bezta
aldri hafði árum saman gengið
með sæg ímyndaðra sjúkdóma,
svo að hún gat ekki lifað eðlilegu
lífi, en eigraði frá einni biðstofu
til annarrar. Dag nokkurn kom
hún einnig til mín. Ég rannsak-
aði hana auðvitað vandlega og
sá, að hún var fílhraust. Hins veg-
ar vissi ég fullvel, að ekkert stoð-
aði að segja henni sannleikann.
Ég sagði henni því að koma dag-
inn eftir, þá skyldi ég lækna hana.
— Þegar hún kom daginn eftir
tók ég hana umsvifalaust með
mér á stofugang. Næsta hálfan
annan tíma lét ég hana fylgja mér
frá einu sjúkrarúminu að öðru,
lét hana sjá menn, sem börðust
við dauðann, konur, sem lágu föl-
ar og máttvana eftir margra mán-
aða vonlausa baráttu og börn,
sem voru vansköpuð eða höfðu
orðið fyrir slysum. Löngu áður
legri rödd. 1 rauninni hafði ég eiginmanni. Með næstum því of-
aðeins fengið hann til að öðlast ^ urmannlegri ró sinni og sjálf-
nýja sannfæringu, og sú kom sér.stjórn kenndi hann mér meira um
betur. I hagnýta sálarfræði en ég hef lesið
upp tvo mikla hiksta — úr hverju
vitni að svo mikilli óeigingirni og það væri saman sett. Ég sagði, að ,
unga aðalefnið væri moskus. „Nú, er ! en stofuganginum var lokið, mátti
það ekki efnið, sem líka er notað ^ lesa skömmustuna út úr andlitinu
í ilmvötn?“ hrópaði hann. „Er á henni. Þegar hún fór, hvíslaði
það ekki dýrt?“ Jú, ég varð að hún: „Takk fyrir, læknir,“ — og
viðurkenna það, hver skeið kost-1 hún hefir ekki leitað læknis síðan.