Íslendingur - 21.10.1959, Side 3
MiSvikúdagur 21. október 1959
ÍSLENDINGUR
3
sins, sem «r nð sporðreiso landið
Andstæður málílutningur stefnuskrárlausu flokkanna
Það kemur mjög ber-
lega fram að frambjóð-
endur Framsóknarmanna
nofa ekki alls sfaðar sömu
óróðursaðferðir. Þykir
þeim hlýða að halda einu
fram hér en öðru fram
þar og aka þannig segl-
um effir vindi og svo lófa
þeir prenfa eftir sér ræð-
urnar, lýðskrumsræðu í
Tímann fyrir Reykvík-
inga en landeyðingar-
ræðu í Dag fyrir sveita-
manninn.
Sýnishorn af landeyðingarræðu
eftir Karl Kristjánsson, sem er
annað himinblámaskáld Fram-
sóknarmanna hér í Norðurlands-
kjördæmi eystra, birtist í Degi 23.
sept. s. 1. Maður nýju aldamóta-
kynslóðarinnar, Gísli Guðmunds-
son, er vart eins háfleygur í land-
eyðingarhjalinu en öllu fjálgari í
bláfjöllum og árroða.
Hér skulu tekin nokkur sýnis-
horn úr ræðu Karls.
„Meginhættan liggur í því,
að ofvöxtur höfuðborgarinnar
og nábýlis hennar færist í auk-
ana í stórum stíl á kostnað
annarra byggða — og grund-
völlur lífsafkomu þjóðarinnar
hrynji.“--------„Þegar talað
hefir verið um ójafnvægið, sem
sótt hefir á að aukast í byggð
landsins, hefir stundum verið
sagt, að Reykjavík og nágrenni
hennar sé að sporðreisa land-' skáldlega vaxinn og talar fátt um
landeyðingu og .bláfjöll og forð-
ast að láta þess getið, að Reykja-
vík sé að sporðreisa landið. Hann
segir hins vegar:
„Ur því að sumir forráða-
menn Alþýðuflokksins og Al-
þýðubandalagsins hlýddu ekki
vilja kjósenda betur en raun
ber v.itni, verða nú margir
vinstri menn til þess að efla
Framsóknarflokkinn og þessi
þróun virðist ætla að verða
örari en búast mátti við ....
En nú liggur straumurinn
greinilega til Framsóknar-
flokksins í Reykjavík og öðr-
um kaupstöðum landsins ....
Nú þýðir ekki lengur að telja
mönnum trú um, að Framsókn-
arflokkurinn hugsi einungis
um hag bænda, þar sem allir
vita, að þótt Framsóknarflokk-
urinn eigi traustu fylgi að
fagna í sveitunum, þá eru kj ós-
endur hans að miklum meiri-
hluta búsettir í bæjum og
kauptúnum.“
Þannig leika loddarar Fram-
sóknar trúðleik sinn eftir því
hverjir hlýða á þá. Hvernig má
líka annað vera með fulltrúa
flokks, sem alls enga stefnuskrá
hefir fram að færa í kosningun-
ið.“
Eftir að hafa hælt okkur Norð
austurlandskj ördæmismönnum
fyrir að við séum allþungir til
mótvægis gegn Suðvesturhorni
landsins, þar sem við eigum „hýst-
ar sveitir“, „kaupstaði“, „allgóð
fiskimið", „veiðivötn“ og „sam-
vinnustarfsemi“, svo nokkuð sé
talið, segir himinblámaskáldið:
„En sá er þó hinn mikli
munur, að Framsóknarflokk-
urinn er runninn upp úr skauti
dreifbýlisins, en hinir eru
bornir og barnfæddir höfuð-
borgarflokkar.“
Og í niðurlagsorðum sínuin
segir Karl:
„Enginn vafi er á því, að
næstu kosningar eru miklu
þýðingarmeiri en venjulegar
kosningar til Alþingis. í þeim
takast á höfuðborgarstefnan
og byggðastefnan......“
Og þetta er jafnframt fyrirsögn
in í greininni.
Það kveður nokkuð við annan
tón í Tímanum 4. október, þar
sem sagt er frá ræðu Kristjáns
Thorlacius fulltrúa, þess er fræg-
ur varð fyrir að Eysteinn sendi
hann á bæjarstjórnarfund í Rvík
til þess að krefjast þess að bær-
inn semdi þegar í stað við verka-
menn um miklu hærra kaup þeim
til handa heldur en Dagsbrúnar-
menn sömdu um.
Kristján sendimaður er lítt
Kynninð frambjóðenda
Undanfar.ið hefir blaðið kynnt
lesendum sínum frambjóðendur
D-listans í Norðurlandskjördæmi
eystra og átt viðtöl við nokkra
þeirra. Það hefir þó ekki talið á-
stæðu til að kynna enn á ný þá
tvo alþingismenn, sem skipa tvö
efstu sæti listans, enda hafa þeir
bezt kynnt sig sjálfir með verkum
sínum á Alþingi og í ræðum sín-
um og blaðagreinum.
Hér lýkur kynningunni, en eftir
var að kynna 4. og 12. mann list-
ans.
Gísli Jónsson menntaskólakenn-
ar,i, 4. maður á lista Sjálfstæðis-
flokksins í Norðurlandskjördæmi
eystra, er fæddur að Hofi í Svarf-
aðardal 14. september 1925. For-
eldrar hans: Arnfríður Sigur-
hjartardóttir frá Urðum og Jón
Gíslason bóndi að Hofi. Ólst Gísli
upp með foreldrum sínum. Lauk
stúdentsprófi frá Menntaskólan-
um á Akureyri 1946 og stundaði
síðan nám í norrænudeild Há-
skóla íslands til ársins 1950 og
síðan árin 1952—53, og lauk þá
cand. mag.-prófi. Var stundakenn-
ar.i við M. A. árin 1951—52 og
fastur kennari frá 1953. Formað-
ur Stúdentaráðs og Stúdentafélags
Háskólans um skeið. Bæjarfull-
trúi á Akureyri frá 1958. Gísli er
kvæntur Hervöru Ásgrímsdóttur
Péturssonar fiskimatsmanns á Ak-
ureyri, og eiga þau 4 börn.
Gísli er gagnmenntaður maður,
gjörhugull og vinsæll, og hið
mesta prúðmenni í málflutningi,
svo sem bæjarbúar þekkja.
um.
Jóhannes Laxdal hreppstjóri, er
skipar 12. sætið á lista Sjálfstæð-
isflokksins í Norðurlandskjör-
dæmi eystra er fæddur að Tungu
á Svalbarðsstr. 5. júlí 1891, voru
foreldrar hans Guðný og Helgi
Laxdal, bóndi og oddvdti. Jóhann-
es stundaði nám í Gagnfræðaskól-
anum á Akureyri veturinn 1907—
1908, en við fráfall föður síns ár-
ið 1918 tók hann við búsforráð-
um í Tungu hjá móður sinni, er
hélt búskap þar áfram. Árið 1920
tók hann sjálfur við búskap á
jörðinni og hefir stundað hann
síðan af miklum myndarbrag.
Jóhannes hefir gegnt margs
konar trúnaðarstörfum fyrir
Svalbarðsstrandarhrepp og staðið
framarlega í félagsmálum sveitar-
innar og stéttasamtökum bænda.
Ilreppstjóri sveitarinnar hefir
hann verið síðan 1931. Þá hefir
hann setið í skólanefnd, sóknar-
nefnd o. fl., verið formaður Bún-
aðarfélags Svalbarðsstrandar, í
stjórn ræktunarsambandsins og
formaður ungmennafélags sveit-
arinnar. Um mörg ár gegndi hann
afgreiðslustörfum hjá kaupfélag-
inu á Svalbarðseyri, enda frá
barnsaldri virkur og áhugasamur
samvinnumaður. Jörð sína hefir
hann aukið og bætt að ræktun og
byggingum, og hafa síðan risið
nokkur nýbýli í Tungu-landi.
Jóhannes Laxdal er maður ó-
vílinn og með áhugasömustu rækt-
unarmönnum hér um slóðir,
hreinskiptinn og undirhyggjulaus.
Aðalfondar Sleipnis
Málfundafélags Sj álfstæðis-verka-
manna, iðnaðarmanna og sjó-
manna, var haldinn sl. sunnudag.
I stjórn voru kjörnir þessir menn:
Jón Þorvaldsson, Munkaþver-
árstræti 19, formaður, Jakob
Stefánsson, Ránargötu 13, vara-
formaður, Óli Friðbjörnsson, Þór-
unnarstræti 122, ritari, Jónas
Bjarnason, Grenivöllum 32, gjald-
keri, Bjarni Sveinsson, Brekku-
götu 2, meðstjórnandi.
Varastjórn: Ásgeir Áskelsson,
Hafnarstræti 64, Sigurður Guð-
laugsson, Hamarsstíg 36, Stefán
Bergmundsson, Löngumýri 26.
Að kosningum loknum flutti
Jónas G. Rafnar alþingismaður á-
varp um kosningarnar, sem fyrir
dyrum standa.
Hvers vegna eyðsluskatta ?
Sú hugmynd, að ríki og bœjarfélög taki tekjur sínar sem
mest í eyðslusköttum (sölusköttum, neyzlusköttum) í stað
tekjuskatts og útsvara í núverandi mynd, eignast nú æ fleiri
talsmenn. Það helzta, sem menn hafa óttazt, ef horfið
yrði að því ráði, er það. að þá yrði hlutur hinna efnaminni
fyrir borð borinn. Þetta er þó ekki óttaefni, ef þess er jafn-
framt gætt, sem sjálfsagt er, að vöruskattarnir verði mjög
misháir eftir vörutegundum, lágir á nauðsynjavörum, en háir
á munaðarvarningi, og jafnframt, að almannatryggingarnar
verði auknar þannig, að séð verði fyrir hag barnmargra
fjölskyldna, gamalmenna og öryrkja. Gjöld af rekstri verða
auðvitað tekin eftir sem áður, en þar verður að afnema hin
ranglátu veltuútsvör og gæta þess, að allir séu jafnir fyrir
lögunum. Auka mœtti fasteignaskatta af skuldlausum stóreign-
um.
Kostir hinnar nýju skattlagningar umfram hina gömlu eru
einkum þessir:
1. Þeir, sem mestu eyða og meston munað
veita sér, borga mesta skatta.
2. Þeir, sem eru sparsamir, róðdeildarsamir
og duglegir, fó að njóta þess.
3. Aukið sparifé fasst til að efla atvinnuveg-
ino og auka menntun.
4. Ríkið sparar milljónir vegna ódýrari inn-
heimtu.
5. Misrétti vegna aðstöðumunar til að dylja
tekjur hverfur.
Ruddur jeppavegur til aíréttarlanda
Nokkrar framkvæmdir í s umar til samgöngubóta.
Blaðið átti í gær tal við einn
fréttaritara sinn í Norður-Þing-
eyjarsýslu, Björn Þórarinsson í
Kílakoti. Kvað hann nú allar ár
og læki brúaðar á leiðinni milli
Tjörness og Kópaskers, og hefði
síðasti lækurinn, Stórilækur,
skammt frá Kópaskeri, verið brú-
aður í sumar. Þá hefði verið ýtt
upp í veginn um Þrönguskörð
milli Kópaskers og Leirhafnar og
hækkaður með því á 4 km. kafla,
en þar er einn snjóþyngsti kafl-
inn í héraðinu á vetrum.
Nýlega er lokið að ryðja 60
km. jeppafæran veg inn í afrétt-
arlönd Keldhverfinga, og er það
þýðingarmikil framkvæmd.
í Kelduhverfi var í sumar lok-
ið smíði íbúðarhúsa á Fjöllum og
Kvisthaga. íbúðarliús er í bygg-
ingu á Víkingavatni og þrjú ný-
býli er verið að reisa: Á Lóni,
Ingveldarstöðum og Undirvegg.
í Axarfirði eru 4 íbúðarhús í
smíðum og 2 vatnsafls-rafstöðvar.
Á Kópaskeri hefir verið unnið
að helmingsstækkun sláturhúss-
ins, og næsta ár verður byggður
matsalur fyrir starfsmenn, eldhús,
fatageymsla og snyrtiherbergi.
Verður byggingin 12x24 metrar.
70 manns unnu að slátrun þar í
liaust í 5 vikur, og var nú tekin
upp ný fláningaraðferð, færi-
bandaaðferðin, og virðist hún
gefa góða raun. Slátrað var 22710
fjár, og var meðalkroppþungi
dilka 14.7 kg. Er það heldur lak-
ari vigt en í fyrra.
Á Raufarhöfn hefir verið mikil
vinna í haust við síldarsöltun og
verksmiðjurnar. Á að endurnýja
allar þrærnar fyrir næstu vertíð
og auka við þær. Mörg íbúðarhús
eru þar í smíðum.
Nýlega var skýrt frá því hér í blaðinu, að fyrir frumkvœði Árna Jónssonar, tilraunastjóra, og Bald-
urs Sigurðssonar, fyrrv. ráðsmanns hefði verið flutt inn dráttarvélarskurðgrafa frá Noregi af Hymas-
| gerð. — Hér sézt grafan að verki við tilraunastöð ríkisins á Akureyri.