Íslendingur - 30.05.1985, Blaðsíða 8

U’udw0ur
tmt
RESTAURANT
Kjallarinn
opinn í hádeginu og
á kvöldin alla daga
Rétfur dagsins á
hlægilegu verði.
Fjölbreyttir
smáréttir
Hver spýta valinn viður
HjöHeifur Slefánsson og Stefán Hermannsson
Baðstofd í Laxdalshúsi
Þegar nýja loftið í Laxdals-
húsi var opnuð voru þar
staddir þeir tveir menn, sem
heiðurinn eiga af endurnýjun
hússins, Hjörleifur Stefánsson
arkitekt og Sverrir Her-
mannsson smiður. Loftið er í
baðstofustíl, port og súð
klædd innan sléttum ónegld-
um loftborðum, sem liggja í
nót í leiðurum, og er því hægt
að slá borðin saman ef þau
rýrna. „Þetta er gömul
tækni,” sagði Sverrir, og
Hjörleifur rekur hana til þess
er vinnuatl var ódýrt en
saumur dýr. Um þetta eru
þeir sammála, smiðurinn og
arkitektinn. Hins vegar kem-
ur þeim ekki saman um heiti
klæðningarinnar. „Panell",
sagir Hjörleifur; „loftborð”,
segir Sverrir og lætur sig ekki.
Þannig þrátta þeir um margt,
þessir vinir og samstarfs-
menn.
Laxdalshús er að innan að
mestu í viðarlitum. „Það
verður málað,” segir Hjörleif-
ur, „í svipuðum litum og tíðk-
uðust á þeim tíma, þegar það
var upp á sitt besta.” Sverrir
telur hins vegar að 99%
þeirra, sem skoðun hafa á
málinu, vilji hafa húsið í við-
arlitum. Það, sem á vantar,
þ.e.a.s. 1%, það er Hjörleifur.
Hjörleifi finnst Sverrir ekki
bera alveg nógu mikja virð-
ingu fyrir gömlum spýtum, og
telur að hann hafi endur-
nýjað óþarflega mikið í Lax-
dalshúsi. „Hann fékk að ráða
í þetta sinnið," segir arkitekt-
inn, en bætir því við að þeir
hafi samið um, að við næsta
Þótt Laxdalshús hafi verið
augnayndi að utan sem innan
nú um skeið, og það svo að
menn væru löngu hættir að
minnast á kostnaðinn við
endurnýjun hússins, þá var
framkvæmdum ekki að fullu
lokið fyrr en nú nýlega. Á
lofti hússins hefur nú verið
innréttuð stofa, sem rúmar í
sæti 40-50 manns. Forráða-
menn hússins hyggjast bjóða
upp á ýmiss konar menning-
arstarfsemi á loftinu. Þar
verða haldnir tónleikar og
boðið upp á Ijóðalestur auk
annarra viðburða, en hingað
til hefur slík starfsemi orðið
að vera að mestu utan húss.
Laxdalshús getur nú hýst
minnstu ráðstefnur og boðið
upp á ýmsar stærðir fundar-
herbergja.
Að sögn Amar Inga, for-
stöðumanns hússins, er
ætlunin aö gera það að sæl-
kerastað, og sennilegt að
stofnaður verði sælkera-
klúbbur með haustinu. Nú
sem stendur hefur húsið leyfi
til að bjóða upp á létt vín, en
reiknað er með að því verði
innan skamms veitt almennt
vínveitingaleyfi. Hinsvegar
taka forráðamenn hússins
það fram að þeir hafi ekki
áhuga á að varpa neinum
bjórkráarblæ yfir Laxdalshús.
„Við höfum í huga að
breyta garðinum á þann hátt
að hann veröi eftirsóknar-
verðari fyrir böm ekki síður
en fullorðna. Þá verðum við
að athuga hvort hægt verður
að fá afnot af leikvelli
handan götunnar yfir helgar.
Þar er upplagt að hafa barna-
skemmtanir og skipuleggja
afþreyingu fyrir böm á
meðan foreldramir slappa af
í Laxdalshúsi,” sagði Öm
Ingi.
Þá er einnig í deiglunni hjá
aðstandendum hússins að
setja upp útiveitingastað í
göngugötunni í Bótinni á
virkum dögum, með sýning-
um og viðburðum, sem um
helgar fara fram í Laxdals-
húsi svo sem verið hefur.
Aðspurður um örlög hest-
vagnsins góða, sagði Örn Ingi
aö hann héldi áfram sinni
píslargöngu. Sú þjónusta
gekk erfiðlega í fyrra, enda
hefur Akureyringum, sem eru
fálátir gagnvart nýjungum,
fyrnst hestvagnamenningin.
verkefni verði viðhorf Hjör-
leifs til gamalla spýtna haft í
hávegum. Það verkefni er
smíðahús Þorsteins á Skipa-
lóni.
Hjörleifur Stefánsson er að
því spurður hvort rétt sé að
líta á Laxdalshús sem elsta
hús Akureyrar, þegar það
hefur verið endurnýjað frá
gmnni. „Þegar það er orðið
tæplega 200 ára gamalt eins
og þetta hús, er með eðlilegu
viðhaldi búið að endurnýja
nánast hveija spýtu. Ef við-
haldið fer fram með jöfnu
millibili, dettur nánast engum
í hug að halda því fram að
aldur hússins breytist við það.
í Laxdalshúsi hafði viðhald
verið vanrækt áratugum
saman. Að lokum var það
unnið með þeim hætti að til
eyðileggingar horfði. Þess
vegna varð að endurnýja
fleira í húsinu í einu en eðli-
legt getur talist. En að sjálf-
sögðu er húsið elsta hús
bæjarins jafnt fyrir það.”
í Laxdalshúsi er kjörviður,
póls fura. Þar velti timbur-
meistarinn hverri spýtu fyrir
sér og setti niður eftir kúnst-
arinnar reglum. Benda má á
að í þakklæðningu er undir-
og yfirborð, og nefnist það
rennisúð. Þar eru borðin valin
þannig að rangsíða er á
undirborði en réttsíða á yfir-
borði. Undirborðið verpist
þannig með tímanum öfugt
við yfirborðið. Með þessum
hætti er hægt að komast hjá
því að þökin leki þó svo að
vindingur verði á borðunum.
TIO
Róðstefna um háskólakennslu á Akureyri
Afráðið er að Fjórðungs-
samband Norðlendinga gangist
fyrir ráðstefnu um háskóla-
kennslu á Akureyri, þ.e. kennslu
í greinum á svonefndu háskóla-
stigi m.a. í samstarfi við sam-
starfsnefnd framhaldsskólanna á
Norðurlandi.
Eins og kunnugt er skipaði
þáverandi menntamálaráðherra,
Ingvar Gíslason, nefnd til að
gera tillögur um hvernig efla
megi Akureyri sem miðstöð
mennta og vísinda. Nefnd þessa
skipuðu: Birgir Thorlacius, þá-
verandi ráðuneytisstjóri mennta-
málaráðuneytis, sem var for-
maður, en auk hans áttu sæti í
nefndinni Guðmundur Magnús-
son, háskólarektor og Tryggvi
Gíslason, skólameistari á Akur-
eyri. Nefndin skilaði áliti 30.
nóvember 1983 til núverandi
menntamálaráðherra, Ragn-
hildar Helgadóttur.
Niðurstöður nefndarinnar
voru þær, að tiltækt sé aö heíja
háskólakennslu á Akureyri,
þegar á hausti 1985 eða í byijun
skólaárs 1986. Ekki voru gerðar
tillögur um sérstakan háskóla á
Akureyri eða stofnun sjálfstæöra
megindeilda. Lögð var áhersla á
fyrrihluta nám í tölvugreinum.
viðskiptagreinum, verkfræði- og
raunvísindagreinum auk náms I
klínískum greinum varðandi
læknisfræði og hjúkrun. Auk
annars háskólanáms t.d. í tón-
mennt og listnámi koma til
greina ýmsar háskólagreinar.
Fyrir atbeina Fjórðungs-
sambands Norðlendinga, gekkst
menntamálaráðuneytiö fyrir því
að námsskrá allra framhalds-
skóla á Norðurlandi væri sam-
ræmd. Þessu starfi hefur m.a.
stýrt samstarfsnefnd framhalds-
skóla á Norðurlandi. Formaður
þessarar nefndar er Bernharð
Haraldsson, skólameistari Verk-
menntaskólans á Akureyri. Þessi
starfshópur mun nú stuðla að
háskólamenntun á Akureyri.
Það er almennt talið að þegar
lokið er byggingu Verkmennta-
skólans á Akureyri, verði rýmt
hús Iðnskólans við Þórunnar-
stræti. Þetta húsnæði er kjörið
fyrir aðsetur háskólamenntunar
á Akureyri. Það er því ljóst að
koma má á fót reglulegri
háskólakennslu á Akureyri, án
þess að leggja þurfi í íjárfest-
ingar, sem ekki eru þegar
áformaðar vegna Verkmennta-
skólans. Einnig hefur verið
gengið úr skugga um að á Akur-
eyri eru til staðar hæfir kennslu-
kraftar til að fást við marg-
víslegustu kennslu á háskólastigi
og stofnanir sem geta tekið við
rannsóknarverkefnum og starfs-
þjálfun í sambandi við slíkt
nám. Háskóli íslands býr við
mikil þrengsli og framundan eru
mikil átök í byggingarmálum, er
ljóst að nú er einmitt tækifæri til
að tryggja að starfræksla á
háskólastigi á Akureyri verði
tekin með í uppbyggingunni,
áður en ákveðið verður að
byggja yfir alla starfsemina fyrir
sunnan, eins og verið hefur.
Af þessum sökum verður
boðað til ráðstefnu um háskóla-
kennslu á Akureyri, laugardag-
inn 8. júní kl. 1330. Ráðstefn-
unni lýkur samdægurs.
Þar verður kynnt skýrsla
nefndarinnar og rædd einstök
áform. Auk nefndarmanna
munu heimamenn úr byggðum
Norðurlands halda stuttar fram-
sagnir. Fulltrúar allra þingflokka
munu ávarpa ráðstefnuna. Ráð-
stefnan er öllum opin með mál-
frelsi.
Orkusparnaðarátak nœr
nú til hitaveitusvceða
Eins og kunnugt er hefur verið í
gangi á vegum Iðnaðarráðu-
neytisins orkusparnaðarátak á
þeim svæðum, sem búa við dýra
hitunarorku. Á vegum verkefnis-
stjómar átaksins hafa verið
skoðuð hús, sem nota óhóflega
mikla orku til húshitunar.
Skoðuninni hefur síðan fylgt
skrifleg ráðgjöf til húseigenda
með tillögum um framkvæmdir
og tölulegum upplýsingum um
kostnað og hagkvæmni. Fram
að þessu hefur átakið beinst að
húsum, sem kynt hafa verið
með olíu eða rafmagni en nú
hefur verið ákveðið að það nái
einnig til þeirra svæða, sem nota
heitt vatn, þar sem orkuverð er
sambærilegt eða hærra en verð á
niðurgreiddri raforku til húshit-
unar frá Rafmagnsveitum rikis-
ins.
Til að létta húseigendum
breytingar á húsum sínum til að
spara orku hefur Húsnæðis-
stofnun veitt lán til þessa, sem
nema allt að 80% af kostnaði. í
upplýsingariti Húsnæðisstofnun-
ar Lán til orkusparandi endur-
bóta á ibúðum er að finna upp-
lýsingar um þessi efni.
Verkefnisstjómin hefur sett
sér ákveðnar reglur um val á
húsum og miðast þær við árlega
orkunotkun. Hún hefur verið
metin á grundvelli könnunar
Orkustofnunar á notkun ein-
stakra húsa og einnig á umsókn-
um frá húseigendum, sem telja
sig nota mikla orku. Sambæri-
legar reglur verða viðhafðar á
hitaveitusvæðunum, en þó veröa
hús einungis valin til skoðunar
að fenginni umsókn frá húseig-
anda.
GHF