Faxi - 01.12.1949, Qupperneq 7

F A X I
7
all draumur þeirra manna, sem mest hafa
unnið að þessum málum, svo sem sund-
laugarnefndar. Síðari hluta sumars var
hafinn undirbúningur að því að byggja
yfir sundlaugina eftir teikningu, er húsa-
meistari ríkisins hefir gert, í samráði við
íþróttafulltrúa ríkisins og sundlaugar-
uefnd. Að vísu má búast við, að bygging-
in verði ekki eins fullkomin og til var ætl-
ast í upphafi, þ. e. a. s. þakið sjálft, og
valda þar um fjárhagsörðugleikar og gjald-
eyrisskortur. Mörgum finnst nú ef til vill,
að þessu fé væri betur varið til annara þarf-
ari framkvæmda, en þar er ég á annari
skoðun. Eg tel þetta hinar þýðingarmestu
framkvæmdir til eflingar heilsuvernd og
menningu.
— Hefir nokkuð fleira verið gert á ár-
inu til eflingar íþróttunum?
— I samráði og í samvinnu við íþrótta-
nefnd U. M. F. K. hefir knattspyrnuvöll-
ur verið ruddur á hinu fyrirhugaða íþrótta-
svæði ofan Hringbrautar. Hugsanlegt er,
að hægt verði að nota þann völl til æf-
inga nú á næsta sumri, með lítilli lagfær-
ingu.
— Hafið þið keypt grjótmulningsvél?
— Nei, ekki er nú svo vel, heldur höf-
um við hana að láni frá Akranesbæ. Það
er löngu vitað, að það steypuefni, er við
hingað til höfum notað til húsabygginga
og til annara framkvæmda, hefir ekki ver-
ið í þeim stærðarhlutföllum sem það þarf
að vera, þ. e. a. s., það hefir vantað í það
möl og mulning. Þetta hefir haft þær af-
leiðingar, að mikið meira hefir verið not-
að af sementi, en annars hefði þurft, ef
hlutföll steypuefnisins hefðu verið rétt.
Þegar bygging barnaskólans var hafin, var
talið rétt að fá grjótmulningsvél, ef þess
væri kostur, og var þá upphaflega ætlunin
að kaupa vél, en er það tókst ekki, var
vélin tekin á leigu. Mulningur frá vél þess-
ari var notaður í efri hæð barnaskólans og
flestir, sem síðan hafa byggt, hafa notað
mulning þaðan.
Vegna þess hve leigan er há og undir-
búningur allur kostnaðarsamur, en starfs-
tíminn hins vegar stuttur, þá má búast við,
að þessi tilraun hafi í för með sér auka
kostnað fyrir bæinn, en óbeini hagnaður-
inn, að reynsla er nú fengin fyrir. því, að
það er sparnaður á sementi og eykur styrk-
leika steypunnar, að nota mulninginn.
— Eru nokkrar fleiri framkvæmdir á
vegum bæjarins nú?
— A s. 1. ári keypti Keflavíkurhreppur
Pípugerð Keflavíkur af Sveinbirni Gísla-
syni múrarameistara, og hefir starfrækt
hana síðan. Gengur starfsemi þessi vel og
hafa öll þau steypurör, sem notuð hafa
verið til holræsagerðar bæjarins verið
steypt þar. Pípugerðin hefir ennfremur
fullnægt öðrum byggingarframkvæmdum
Keflavíkur. — Um leið og ég minnist á
Pípugerðina og grjótmulningsvélina vil ég
geta þess, að á þessu sumri höfum við séð
um ámokstur á öllu steypuefni, sem notað
hefir verið í bænum og að nokkru í Njarð-
víkum.
— Hvað er að frétta af togaraútgerð-
inni ?
— Það hefir gengið ágætlega að fiska,
togarinn hefir farið 11 veiðiferðir á árinu,
hefir hann selt afla sinn á erlendum mark-
aði, þar af 6 söluferðir í Bretlandi og 5 í
Þýzkalandi. Eins og þér er kunnugt hafa
sölur í Bretlandi nú í sumar og haust ver-
ið mjög lágar, hefir þvi rekstur togarans
á þessu timabili og þó sérstaklega nú síð-
ustu söluferðir, verið mjög óhagstæður, þó
er afla- og sölu útkoma hans betri en
margra annarra togara.
— Eru veiðarfæri togarans útbúin hér?
—- Já, þegar togarinn var keyptur, var
mjög erfitt að fá net og var þá ráðist í að
setja hér upp netastofu, sem hefir hnýtt
botnvörpunet togarans og gengið frá þeim
að öllu leyti.
—f- Er þetta hagkvæmara en kaupa þau
annars staðar frá?
— Á s. 1. ári var það ekki fjárhagslega
■hagkvæmara, en eins og ég sagði áðan,
var ekki annars völ. En á þessu ári geri
ég ráð fyrir, að netin verði ekki dýrari en
hægt er að fá þau annars staðar og þá er
annar hagnaður alltaf ómetanlegur að hafa
netavinnustofuna hér heima.
— Við vorum áðan að ræða um fram-
kvæmdir bæjarins, og ég sé að þær hafa
verið allmiklar á þessu ári. Sjálfsagt hafa
þær kostað mikið fé og væri mjög fróðlegt
að heyra, hvaðan bæjarfélagið fær fé til
greiðslu, því varla hrökkva útsvörin þar til.
— Það er rétt hjá þér, þó framkvæmd-
irnar séu eigi eins miklar og þær þyrftu
að vera, þá kosta þær mikið fé. Á s. 1.
sumri höfum við greitt vikulega kr. 10—
20 þús. til verkamanna og annara starfs-
manna, er vinna í tímavinnu. Til þess að
standast þessar greiðslur, hefir á þessu ári
ekki verið annað fé fyrir hendi en útsvörin,
því ekkert fé hefir fengist að láni, nema
50 þús. krónur, er fengust til vátnsveitu
síðari hluta sumars og svo styrkur ríkisins
til barnaskólabyggingarinnar, kr. 100 þús.
Eins og allir sjá, eru slíkar framkvæmdir,
sem hér hefir verið skýrt frá, erfiðar, án
þess að fá fé að láni, a. m. k. til bráða-
byrgða.
— Er þá útilokað að fá fé að láni?
— Já, svo hefir það reynst á þessu ári,
og sem dæmi vil ég segja þetta. Við höfum
hér Sparisjóð og er hann sagður vel stæð-
ur, en samt var það útilokað á s. 1. vori,
að fá lánaðar kr. 50 þúsund til bráða-
byrgða, gegn tryggingu í skriflegu loforði
frá Brunabótafélagi Islands um lán síðast
á þessu ári. Lán þetta fengum við í Út-
vegsbanka Islands og er það nú að fullu
greitt með fénu frá Brunabótafélaginu
samkv. ofanskráðu. Þegar lánsstofnun inn-
an héraðsins skortir skilning eða vilja til
þess að hjálpa bæjarfélaginu við að koma
í framkvæmd þeim málum, er segja má,
að séu þær frumstæðustu þarfir hvers bæj-
arfélags, en hér á ég við vatnsveituna, þá
er engin von til, að lánsstofnun utan hér-
aðs skilji nauðsynina og bæti úr henni, þó
svo hafi nú orðið að þessu sinni.
Af þessum sökum hefir að mestu orðið
að treysta á þegnskap borgaranna, að þeir
greiddu útsvör sín, en því miður er hér
mikill misbrestur á. Að vísu eru hér mjög
margar heiðarlegar undantekningar. Mjög
margir gjaldendur greiða útsvör sín á rétt-
um gjalddögum, af rriörgum eru greiðsl-
urnar teknar af kaupi þeirra hjá atvinnu-
rekendum, en svo eru aftur nokkuð marg-
ir, sem eigi greiða á réttum gjaldddögum
og eigi virðast hafa skilning á hverja þýð-
ingu þetta hefir fyrir bæjarfélagið. Auk
þess, sem þetta veldur erfiðleikum fyrir
bæjarsjóð, um það að standa í skilum, þá
verkar það einnig til hins verra á þá gjald-
endur, sem alltaf vilja greiða gjöld sín skil-
víslega. Sumir munu nú segja, að ráð sé
til þess að fá þessa gjaldendur til að standa
í skilum og ráðið sé lögtök. Jú, rétt er það,
að lagaheimild er fyrir því, að innheimta
útsvör með lögtökum, séu þau ekki greidd
á réttum gjalddögum. En mér er um að
kenna, að sú leið hefir eigi verið farin,
nema þegar allt annað hefir um þrotið,
heldur hefir sá háttur verið upp tekinn, að
í stað þess að hegna gjaldendum með lög-
tökum fyrir vanskil, þá eru nú þeir, er
standa í skilum verðlaunaðir.
— Já, vel á minnst, hvernig hefir þessi
innheimtuaðferð gefist?
— Ég tel, að ennþá sé eigi fengin full
reynsla. Á s. 1. ári, þegar fyrst var sam-
þykkt að veita ívilnun þeim er greiddu út-
svar sitt fyrir áramót, voru margir, er