Vísbending - 20.06.2008, Blaðsíða 2
Til samanburðar þykir eðli
leg ávöxtun á þroskuðum
mörkuðum til lengri tíma
á vera á bilinu 1015%.
Ávöxtunin er því enn töluvert
yfir meðalávöxtun flestra
erlendra markaða og myndu
margir vel við una. Nú
eru hlutabréf líkast til nær
raunverulegu virði félaganna
þótt erfitt sé að segja til um
það nákvæmlega.
Svona tímabil eru
einnig nauð synleg fyrir
fyrirtæki sem þurfa nú
að fara í gegnum eðlilegt
aðlögunarferli og horfa
meira á kostnaðarhliðina á
rekstrinum. Þannig er hafið
nýtt tímabil hagræðingar og
endurskipulagningar þar sem
tækifæri býðst til að sanna
sig og vinna til baka traust
fjárfesta. Til lengri tíma leitar
hlutabréfaverð almennt uppá
við. kfs
2 V í s b e n d i n g • 2 2 . t b l . 2 0 0 8
Þegar úrvalsvísitalan, OMX Iceland 15 náði hámarki í júlí 2007 í 9.016 stigum hafði hún fimmfaldast á
fjórum árum. Það gerir meðal ávöxtun
uppá 56% á ári. Svo há ávöxtun á markaði
ár eftir ár verður að teljast í hæsta máta
óeðlileg og erfitt fyrir fyrirtæki að standa
undir henni. Líklegt er að hátt gengi hafi
stafað af bjartsýni íslenskra fjárfesta. Mikil
eftirspurn eftir bréfum á uppleið veldur
því að bréfin hækka enn meira í verði. Að
lokum kemur svo að því að markaðsvirði
fer yfir raunverulegt virði fyrirtækjanna.
Því var ekki við öðru að búast en að bólan
myndi á endanum springa. Verið getur
að hún hefði sprungið síðar ef ekki hefði
komið til lausfjárkreppa í kjölfar vanefndra
undirmálslána eða minnkandi trausts
erlendra fjárfesta á íslenskum efnahag, en
fallið hefði þá orðið enn meira.
Í frjálsu falli
Síðan hámarki var náð hefur úrvals
vísitalan fallið um meira en helming en
hún mældist aðeins 4.429 stig föstudag
13.6. 2008 og hefur ekki verið lægri síðan
3.8. 2005. Þannig hefur meðalhækkun
hlutabréfa síðastliðin þrjú ár gengið til
baka. Hlutabréf í SPRON hafa lækkað
mikið í verði en verðmæti þeirra er
innan við fjórðungur af því sem það var
fyrir einungis átta mánuðum. Verðmæti
Blaðran sprungin
Taflan Sýnir ávöxtun hlutabréfa yfir tímabilið 3. ágúst 2005 til 12. Júní 2008.
Ávöxtun nýrri fyrirtækja er sýnd frá upphafsdegi þeirra.
Heimild: Tölurnar eru unnar úr gögnum frá Landsbanka Íslands.
hlutabréfa í stóru bönkunum
þremur er meira en fyrir
þremur árum, Glitnir
og Landsbankinn hafa
hækkað um 12% og 13%
en Kaupþing um 37%.
Önnur fjármála fyrirtæki
hafa flest lækk að í verði. Þá
hefur fjölmiðlafyrirtækið
365 lækkað töluvert í verði
en ákveðið hefur verið að
fyrirtækið verði tekið af
markaði. Marel og Nýherji
skera sig úr öðrum fyrirtækjum
og hækka mikið, en bréf í Marel
seljast á 52% hærra verði en fyrir
þremur árum og bréfin í Nýherja hafa
hækkað um 72%.
Tími hagræðingar
Það er mjög eðlilegt að hlutabréfaverð
sveiflist. Hjarðhegðun íslenskra fjárfesta
eykur svo á þessar sveiflur. Þrátt fyrir að
úrvalsvísitalan hafi lækkað um meira
en helming frá hæstu stöðu er hún enn
208% hærri nú en á sama tíma árið 2003.
Meðalávöxtun hlutabréfa hefur því verið
um 25% síðastliðin fimm ár. Á fimm
ára tímabili hefur góð ávöxtun verið af
bréfum í mörgum félögum, þrátt fyrir að
heildarvísitalan hafi ekki hækkað í tæplega
þrjú ár.
Félag Dags. Gengi
Gengi
12. júní
2008
Heildar
ávöxtun
Me!al-
ávöxtun
5 ára
me!al-
ávöxtun
OMX Iceland 15 03.ágú.05 4.398 4.429 0,7% 0,3% 25%
365 hf. 03.ágú.05 4,31 1,15 -73% -38% -15%
Atorka Group HF 03.ágú.05 5,95 6,4 8% 3% 32%
Bakkavör 02.ágú.05 38,9 31,7 -19% -8% 18%
Exista hf. 15.sep.06 22,6 8,65 -62% -42% -
Fl Group 02.ágú.05 14,50 6,60 -54% -35% 8%
Glitnir banki hf. 03.ágú.05 14,4 16,3 13% 5% 27%
Hampi!jan hf. 29.ágú.06 8 5 -38% -23% -
HB Grandi hf. 03.okt.06 12 10 -17% -10% -
Hf. Eimskipafélag Íslands 20.jan.06 45,4 14,35 -68% -37% -
Icelandair Group hf. 14.des.06 27,6 14,7 -47% -33% -
Kaupthing Bank 03.ágú.05 558 765 37% 11% 39%
Landsbanki Íslands hf. 03.ágú.05 20,8 23,3 12% 3% 41%
Marel Food Systems hf. 03.ágú.05 59 89,7 52% 15% 37%
N"herji hf. 03.ágú.05 12,8 22 72% 21% 22%
Spron hf. 23.okt.07 16,7 3,89 -77% -90% -
Straumur-Bur!arás hf. 03.ágú.05 13,15 10,07 -23% -9% 26%
Teymi hf. 20.nóv.06 4,53 2,1 -54% -39% -
Össur hf. 03.ágú.05 87 93 7% 2% 14%
Heimild: Tölurnar eru unnar úr gögnum frá Landsbanka Íslands