Íslendingur - 08.12.1922, Blaðsíða 2

Fyrirliggjandi:
Hveiti ,,Gold Medal“ Melís
Hrísgrjón Srausykur
Hrísmjöl Púðursykur
Baunir Kandíssykur
Qudm. öfterjf. verzíun.
Nýkomið með E.s. Goðafoss mikið af allskonar vörum til
J Ó L A N N A
svo sem: Prjónablússur og Golftryjur, úr ull og silki,
afarstórt úrval. Dömuhandtöskur og Veski, Ullar-
og Silkitreflar handa dömum herrum og börnum.
Skinnhanskar, Skinnhúfur, Skinnkragar, Dömu-
skór úr Lakk- og Ruskinni, Dömukjólar, Vetrar-
frakkar og Frakkaefsii, Kamgarn og blátt Chewiot,'
margar tegundir og ótal margt fleira.
y>Það er að vísu rétt, að eg hefi
ekki kynt mér öll skjöl málsins, en
eg dróg það af líkum, að stjórnin
hafði ekki staðið vel í málinu*.
(Alþt. 1922. B. bls. 865.)
Pessi ummáeli þingmannsins, sem
játar ókunnugleika sinn á máiinu,
tekur ritstj. »Vm«. trúanlegri en um-
mæli 12 nefndarmanna er þektu alla
málavexti, og sem allur þingheimur
tók trúanlega ag undanteknum þess-
um eina Jóni. Ætli að þeir séu
margir á meðal vor, sem vilja taka
undir með ritstjóranum og lýsa
99°/o af þingmönnu vorum ósann-
indamenn.
C3
Símfréttir frá útlöndum.
Rvik í gœr.
Italska þingið hefir samþ. með 170
atkv. gegn 26 að veita Mussolini-
stjórninni alrœðisvald um þriggja ára
tima.
Ráðstefnan í Lausanne gengur stirð■
lega. Neiiuðu bandamenn að veita
Rússum aðgang að henni sem máls-
aðilum, og sömuleiðis Þjöðverjum.
Hafa nú rússnesku og þýzka fulltrú-
arnir gert samvinnubandalag á móti
bandamönnum. Tyrkir krefjast sama
skipulags á Balkanskaganum ogfyrir
striðið.
Venizelos hefir verið borið á brýn,
að hann hafi fýst aftöku andstœðinga
sinna, er grlska stjórnin lct taka af
lifi nýverið, þrátt fyrir mótmœli Breta.
I rœðu, sem Curzon utanrikisráðherra
Breta hélt á Mánudaginn á friðar-
fundinum, kallaði hann aftökurnar
böðulsverk grisku stjórnarinnar og fór
fór hörðum orðum um aðgerðir stjörn-
arinnar. Venizelos svaraði og sagði
að Bretum vœri innanrikismál Grikkja
öviðkomandi og þeir gerðu rétlast i
að láta þau afskiftalaus. Það hefir
nú sannast, að Georg konungur reyndi
að bjarga hinum Iíflátnu ráðherrum,
en fékk þvl ekki ráðið og var honum
þröngvað til að horfa á aftöku þeirra.
Vildi konungur leggja niður konung-
dóminn ogfara úr landi, en stjórnin
neitaði hvorutveggju og lokaði hann
inn i höll sinni og heldur honqm þar
fanga. Gagnbylting hafin af fyigis-
mönnum fyrv. konungs.
Enska þingið hefir samþykt stjórn-
arskrá Irlands, og gektc hún i gildi
1. Desember. Heitir sá Healy Vel-
latin, sem skipaður hefir verið yfir-
rikisstjóri á Irlandi.
Franska blaðið Matin hefir birt
leynibréf, sem þeim Lloyde George
og Venizelos fóru á milli árið 1920
og sýna þau að Lloyde George hefir
kvatt til styrjaldarinnar gegn Tyrkjum,
Breski fjármálaráðherran leggur til
að þingið veiti 50 miljónir sterlings-
punda til viðreisnar verziun og at-
vinnuvegum heima fyrir.
Clemenceau er farinn i fyrirlestra-
leiðangur til Bandaríkjanna.
Innlendar símfregnir.
Rvik i gœr.
Árnesingar héldu þingmálafund á
Laugardaginn við Ölfusárbrú og stóð
hann fulla 10 tima. Merkasta sem
á honum gerðist var, að vantrausts-
yfirtýsing var samþykt á stjórnina
fyrir aðgerðarleysi hennar i Islands-
bankamálinu.
Island fer héðan norður á Sunnu-
daginn.
CQ
„Samvirínufélögin“.
Svo nefnist svarbæklingur sem Satn-
band ísl. samvinnufélaga hefir látið
gefa út gegn riti Björns Kristjánssonar
»Verzlunarólagið«, og er kápu »Tíma-
ritsins* kiest utan ybr bækhnginn,
honum til skjóls.
Tveir eru höfundar þessara andsvara
gegn B. K. Er aðalhöf. Páll Jónsson
frá Einarsnesi, mágur Hallgríms fram-
kvæmdarstjóra, og er ritsmíði hans
83 bls. látlaust og fremur laglega
skrifuð, en hrekur þó ekki að neinu
ráði það sem stendur í riti B. K.
Hinn höfundurinn er Jónas Þorbergs-
son, Dagsrilstjóri, og hefir greiu hans
áður byrst í >Degi« og verið rækilega
svarað af B. K. í íslendingi.
Annars er það ekki ætlunin að
skrifa langt mál um bæklinginn að
þessu sinni, hans tnun verða rmnst-
síðar hér f blaðinu, en hitt var ætl-
unin að benda á, hverjum hann er að-
allega ætlaður, eftir því sem »Tíminn«
segir:
í 46. tbl. »Tímans« siendur.
“Með póstinum er nú rit þelta sent
öllum kaupendum >Tlmans* til sveita
ókeypis.«*
Með öðrum orðum, »bæklingurinn*
er aðallega skrifaður til þess rrð »fræða«
kaupéndur »Tímans« samvinrmmenn-
ina, aðrir kaupa ekki það blað að
ráði. Og álitið sem þeir Tímamenn-
irnir hafa á þeim, lýsir sér í næsta
tbl. (47.) hjá herra Jónasi frá Hriflu
er hann segir m. a.
.»Rit þeirra félaga, er að vtsu skrif-
að fyrst og fremst fyrir fáfróða og
skammsýna síngirnismenn.«
Faliast kaupendur »Tímaris« á þessa
skoðun foringians á þeim?
’Leturbreyting mín. Ritstj.
Úr heimahögum.
Kirkjan. Messað í Lögniantishlið á
Sunnudaginn.
Fullveldisdagurinn. Hans var minst hér
með samkomu í Samkomuhúsinu, og stóð
Stúdentafélagið fyrir henni. Flutti Steingr.
Jónssori bæjarf. fróðlegterindi um sjálfstæð-
isdaráttu vora, frá því er Baldvin Einaisson
hóf hana, og frant að þeim degi er full-
veldið var fengið. Guðm. G. Bárðarson
flutti snjalt erindi um Eggert Ólafsson,
(fullveldisdagurinn er fæðingardagur hans)
og Áskell Snorrason las upp Hulduljóð.
Söngflokkurinn »Geysir« söng nokkur lög
og tókst ágætlega. Síðar uni kvöldið var
dansskemtun.
Hjuskapur. 1 gær voru gefin saman í
hjónaband a£ sóknarprestiuum, uugfrú
Ásta Sigurjónsdóttir frá Fornustekkjum í
Hornafirði og Karl Ásgeirsson símritari.
Isl. óskar brúðhjónunum til heilla. Petta
er nú í annað skifti á sama rnissirinu
að Akureyringur gengur að eiga horn-
firska brúður. '
Göíuljósin. Loksins er nú svo komið
að götuljóskerin hafa verið sett upp all-
víða um bæinn, og hefir verið kveikt á
þeim síðustu kvöldin.
4 hrefnur hafa þeir Adolf Kristjánsson
og félagar hans veitt það sem af er vetr-
arins.
Yfirfœrsluvandrœðin. Dönsk króna er
nú skrásett í Reykjavík kr. 1,16 eða 16°/o
hærra en sú íslenzka, en póststjórnin ís-
lenzka lætur pósthúsin, sem nú yfirfæra
peninga aðallega til Danmerkur, heimta
kr. L,28 í íslenzkum gjaldeyri fyrir hverja
danska krónu eða 12 aurum hærra en hið
skrásetta gengi. Getur hér ekki verið uema
um tvent að ræða, annað hvort er gengis-
skrásetningin markleysa ein, eða þá að
póststjórnin er að nota sér neyð almenn-
ings til þess að okra. — Og það liggur
nær að halda að svo sé, þegar þess er
gætt, að pósthúsin mega ekki taka út-
lenda mynt nema með stór afföllum;
komi maður t. d. á pósthúsið hérna á
Akureyri, og vilji greiða danska póstkröfu
með nafnverði liennar í dönskum krónum,
fa:st það ekki nema með 28n/o afföllum á
krónunni, hún þá sett jafn lágt og sú ís-
lenzlca. Með öðrum oiðum, dönsk króna
er 28°/» hærri cn íslenzka krónan ef hún
er keypt til yfirfærslu, en jafngildi heunar
ef nota á hana til greiðslu hér. — Þetta
er sú mesta óskamfeilni, sem póstmála-
stjórnin hefir ennþá gert sig seka um, og
mun önnur eins ráðstöfun ekki þekkjast
um víða veröld.
Scxlugur varð Kristján Sigurðsson kaup-
uiaður 6. þ. m.
Hans Kuhn heitir þýzkur stúdent sem
nýlega er kominn hingað til bæjarins, og
ætlar að dvelja hér vetrarlangt.
Bezta Jólagjöfin er góð bók.
Úrvalsbækur til jólagjafa í Bókaverzlun
Kr. Guðmundssonar, svo sem: Biblíau.
Nýja testamentið. Sálmabækur.
Ljóðmœli: Bólu-Hjálmar. Jónas Hall-
grímsson. Jón Thoroddsen. Jón Þorláks-
son. Matth. Jochumsson. Páll Olafsson.
Guðm. Guðmundsson. Þorst. Erlingsson.
Þorst. Gíslason Davíð Stefánsson. Jacob
Thprarensen. Stefán frá Hvítadal. Einar
Benediktsson o. tl.
Frœðibœkur ýmsar, svo sem : Jón Aðils
Einokunarverzlun Dana. Dr. Páll E. Ölafe-
son: Menn og mentir 1.—II. Snorri Sturlu-
son: Heimskringla o. fl.
Ýms skáldvcrk, svo sern: Goethe: Faust,
Ibsen: Pétur Gautur og Brandur o. fl.
Bækur sögulegs efnis, / urvali skal að-
eins nefnd hin nýja bók Matth. |ochum-
sonar: Sögukaflar af sjálfum mér.
Af bókum hentugum fyrir unglinga,
skal einungis nefna: Andersens æfintýri.
Olfert Ricard: Niu myndir úr lífi meist-
arans,
Af erlendum bókum skal nefnt: St;
Blicher: Noveller. I. P. Jacobsen: Saml.
værker. Knut Hamsun: Saml. værker, Af-
tenröde, Livet í Vold, Kratskog. Har Höff-
ding: Den nyere Filosofis Historie. Troels-
Lund: Bakkehus og Solbjærg, Sundheds-
begreber. Martin Anders. Nexö: Muldskud.
Barbra Ring: Söstre. St. Black: Boer og
Britte. Björn Björnsson: Mit Livs Histo-
rier. Harry Söiberg: Under Kampen. Kron-
prins Wilhelm Erindringer. Fr. Paasche:
Snorre Sturluson. Ludv. Hammer: í Höst.
Holberg:. Epistler og Smaastykker, Come-
dier, Öehlenschláger: Udvalgte Digte.
Verdens Historie fra 1866 til vore Dage o.fl.
Eintiig fdst: Albúm, Lindarpennar,
Pappírshnífar, Silfurblýantar (Pencils),
Borðblýantar, Blekstativ o. m. fl.
Verzlunarfétagsfundur á Laugardags-
kvöldið í bæjarstjórnarsalnum. Hefst kl. 8'/».
Olíuvcrðið lœkkar: Steinolíufélagið sel-
ur nú olíutegundir sínar sein hér segir.
Sólarljós 0,37 pr. kg.
Óðinn 0,35 — —
Þór 0,32--------
Alfa 0,30--------
Vaxtatöflu, smákver, hefir Bjarni Þ.
Magnússon bankaritari gefið út, og er
hið handhægasta fyrir allar verzlanir og
einstaklinga. Sýnir hún hve nriklar eru
rentur af ákveðinni upphæð fyrir 3, 3‘/a
4, 4'/2 5, 5'þ 6, ö'/j af hundraði í 1, 10,
30 og 180 daga. Upphaflega var upplagið
liaft mjög lítið því búist var við, að ékki
mundu aðrir nota töfluna en verzlurar-
rekendur. En nú hefir það sýnt sig, að
kverið er jafn handhægt öðrum og ættu
menn því að ná í það hið fyrsta. Kverið
er til sölu í verzl. Brattahlíð og kostar 3
krónur.
OO
Sleggjudómun
í 48. tölublaði Dags, getur ritstjör-
inn um, kirkjuvígsluna í Kaupangi, sem
fram fór 26. þ.. m. og segir þsr nieð-
al annars: »Nýmáluð allaristafla var í
kirkjunnj eftir Freymóð málara og
verður sá, sem þetta rifar aðsegja, að
þó Freymóði hafi margt vel tekist, þá