Nýi tíminn - 01.04.1934, Qupperneq 3

IN V I TÍMINN
3
hina fátæku alþýðu sveitanna
á öllum sviðum.
En jafnhliða þessu þarf nefnd-
in einnig að starfa út fyrir
sveitina, koma af stað samskon-
ar hreyfingu í öllum nærliggj-
andi sveitum, fá fátæka hænd-
ur til að haida fundi og sam-
þykkja fyrir sitt leyti samskon-
ar kröfur og hjálpa til að út-
breiða samtökin sem allra víð-
ast og ekki síst að standa í
stöðugu sainbandi við bænda-
nefnd K.F.l. Ennfremur þarl'
nefndin, ef hún fréttir af sams-
konar haráttu annarsstaðar, að
setja sig í samband við forustu-
menn hennar, og^ skal í öllu
þessu útbreiðslustarfi stefnt að
skipulögðum samtökum yfir
stærri svæði (héraðssamtök,
sýslusamtök, fjórðungssamtök
og loks landssamtök) með því
að efna til þinga með fulltrú-
um haráttusamtakauna í ein-
stökum s.veitum. Þing þessi sam-
ræma og samstilla kröfurnar
og skipuleggja sameinaða bar-
áttu yfir allt svæðið. Þar sem
þess er kostur, verða þing þessi
og allsherjarsamtölc að senda
fulltrúa sína á fund landsstjórn-
ar og Kreppulánasjóðsstjórnar
og leita lijálpar liins byltingar-
sinnaða verkalýðs og flokks
hans, K.F.I., sem ætíð er reiðu-
búinn til að aðstoða hann af
öllum mætti með að gera kröf-
urnar almenningi kunnar, vekja
sainúð með þeim kröfum lijá
allri alþýðu og skipuleggja
virlta samfylkingu hins róttæka
verkalýðs með baráttu þessari.
Auglýsið
í IV vjíi lí iiiaii iiiti.
Bréf tir
Þiiigeyj ai'sfslu.
». . . Við skulum nú athuga
lítið eitt liöfuðblekkingavígi
Framsóknarflokksins, kaupfé-
lögin. Hvernig hefir nú þróun
kaupfélaganna gengið hér á
landi? Kaupfélögin, þessi góðu
gömlu vígi smáhændanna gegn
rangsleitni og kúgun gömlu ein-
okunarkaupmannanna, hafa þró-
ast í að verða auðmjúk verk-
færi í hendi auðvaldsins, í stað
þess aþ verða skeinuhætt vopn
gegn því. Þau eru orðin álíka
gagnvart smáhóndanum og
gömlu einokunarkaupmennirn-
ir. Hjá kaupmönnunum þurftu
menn að fara inn á »kontór«
og reyna að herja eitthvað út,
sem svo var látið eins og af
náð og miskunn. Nú þurfum
við, ef við viljum fá einhvérja
agnarlóru úttekna, l’yrst að fara
til hlutaðeigandi deildarstjóra,
tiltaka upphæð þá, er við ætl-
um að reyna að fá úttekt fyrir
og lol’a fyrir henni »upp á
punkt ogprik«. Ef deildarstjór-
anum sýnist, að þetta sé nú allt
í lagi og loforðin megi gild telj-
ast, þá sendir hann um það til-
kynningu til skrifstofu kaupfé-
lagsins. Þangað verðum við nú
að lötra og vita, livernig vöru-
beiðni okkar reiðir þar af. Ef
allt álíst nú í lagi, þá fáum við
svokallað vöruávísanahefti, árit-
að af einhverjum framkvæmd-
arstjóra-staðgengli — tala þeirra
er legíó —- því framkvæmdar-
stjórinn ^jálfur hefir víst ein-
hverju öðru að sinna.
Þetta margbrotna viðskifta-
fyrirkomulag þýðir það, að við,
sem við þetta fyrirkomulag hú-
um, getum ekki l’engið eins
eyris virði úttekið nema að
lofa algerlega fyrir því fyrirfram
hvað sem á liggur. Gömlu ein-
okunarkaupmennirnir skömt-
uðu skít úr hnefa. Kaupfélög-
in feta nú í fótspor þeirra.
Þegar erfiðleikar steðja að og
kreppurnar ganga yfir, þá hljóða
boðorð þeirra á þessa leið (shr.
bréf frá einu þeirra, er ég hefi
í höndum); »Sparið innflutn-
inginn! Gætið sparnaðar í lifn-
aðarháttum! Reisið engin ný
fyrirtæki! Forðist allan tilkostn-
að, sem getur heðið. Haldið
gjaldeyri ykkar til félagsins.
Leitist við að leggja inn allar
vörur, sem þið eigið og megið
án vera og markaðsliæfar telj-
ast. Lifið á eigin framleiðslu til
fæðis og klæðis«.
Þessi boðorð þurfa ekki skýr-
inga. Þau eru lineyksli frá upp-
liafi til enda. Hvað ci«a smá-
hændur að spara? Eiga þeir að
lifa á hálfum skainti matar os
o
klæðast minna en nú? Svo áttu
bændurnir að forðast allan til-
kostnað, sem getur beðið. Það
þýddi: Smáhændurnir áttu að
hætta að kaupa útlendan áburð,
svo nýræktin stæði í sveltu, og
láta moldarkofana, er þeir hýr-
ast í, hanga uppi, þótt lífshætta
væri að ganga um þá, og hætta
við að hrjóta til ræktunar og
yrkja upp óræktarmóann kring-
um túnskekilinn. Það var nóe,
o"
ef kaupfélagsstjórinn gat látið
gera við sín híbýli á kaupfé-
lagsins kostnað og ræktað sitt
tún og aukið.
I stefnuskrá »Framsóknar«
stendur (shr. »Tímann« 6. maí
1931), »að livert hýli hafi inn-
an 10 ára nægilega stórt rækt-
að land og véltækt, þar sem á-
stæður leyfa«. Þessu atriði í
stefnuskrá flokks síns voru
• stjórnendur kaupfélaganna hún-
ir að gleyma, þegar þeir söindu
3. og 4. boðorðið til bændanna.
»Haldið gjaldeyri ykkar til
félagsins«. Það þarf sterkar
taugar til að bera þetta á borð