17. júní - 01.10.1924, Blaðsíða 4

52
17. JUNI
hefur í þremur útgáfum síðan 1903.
Sögukver handa börnum, sem út kom
1914. 1916 kom fyrsta bindið af Hand-
bók í íslendingarsögu.
Allar þessar bækur eru vel samdar
og efninu vel niðurraðað og þær eru
því hinar bestu kenslubækur í sögu
íslands, sem til eru. Höfuðverk Boga
Melsteðs er þó í s 1 en d i n ga s a ga n,
en af henni er því miður ekki komið
út meira en 3 bindi, vegna þess, að
stjórn Bókmentafjelagsins hefur dregið
útgáfu bókarinnar á seinni árum á
ósæmilegan hátt.
Enn eru ótaldar ýmsar ritgerðir, er
Bogi Melsteð heíur ritað bæði á ís-
lensku og dönsku, svo sem: „Islands
kulturelle Fremskridt", og sömuleiðis
margar merkar og langar greinar í
Salmonsens Lexikon um íslendinga og
sögu íslands. Sýnisbók íslenskra bók-
menta gaf Bogi einnig út fyrir hjer-
umbil 30 árurn og þyrfti ný útgáfa af
henni að koma brátt.
Loks ber að minnast afkasta Boga
Melsteðs í Fræðafjelaginu. Eins
og kunnugt er, stofnaði liann, ásamt
próf. Finni Jónssyni og fleiri íslend-
ingum í Höfn, nýtt mentafjelag, þegar
Hafnardeild Bókmentafjelagsins var flutt
til Reykjavíkur, árið 1911, senr kallað
var Fræðafjelagið. Hann hefur altaf
verið forseti þessa fjelags og ritstjóri
Ársritsins síðan það kom út. Auk þess
gefur hann út á þessum árum Jarðabók
Árna Magnússonar og Safn Fræðaíje-
lagins.
Bogi Melsteð hefur verið máttarstoð
Fræðafjelagsins frá stofnun þess og til
þessa dags og hefur með hyggindum
stjórnað því svo vel, að það stendur
nú á föstum fótum í efnalegu tilliti og
á allstóran sjóð. í andlegu tilliti lrefur
hann, ásamt góðum meðstjórnendum,
hafið það hátt, og einkum hefur Árs-
ritið haft mikla þýðingu sem fjölbreytt
og sjálfstætt tímarit og hefur Bogi
Melsteð sjálfur ritað mikinn hluta þess.
Einkanlega má nefna lrina ágætu rit-
gjörð hans um próf. Þorv. Thoroddsen,
sem prentuð var í 7. árg. Ársritsiirs
Margar óskir og framtíðarhugsjónir
Boga Th. Melsteðs hafa þegar upp-
fylst, oft vegna hinnar ötulu baráttu
hans sjálfs. Landið senr lrann elskar,
er orð;ð sjálfstætt ríki. Hafnir eru
bygðar, ár brúaðar, verslunarvörurnar
íslensku orðnar góðar og eftirspurn
orðin eftir þeim, og saingöngumálum
á sjó og landi og skólamálum íslands
komið í betra horf. íslendingar eiga
nú sjálfir kaupskipa- og fiskiflota og
góð byrjun margskonar iðnaðar er
kominn á stofn í landinu. En hann á
enn margar óskir og bænir að biðja
fyrir sinni kæru þjóð. Fyrst og frernst
óskar hann þess, að öll menning megi
aukast, að þrifnaður fari i vökst og að
húsakynni verði betri, þjóðlegri og
hollari en þau nú eru. En allra freinst
óskar hann þess, að lrver einstakur
íslendingur vandi líferni sitt svo að
þjóðin í heild sinni komist á hærra
og hærra siðmenningar- og siðgæðisstig
og álítur það öruggustu leiðina til þess,
að hún geti náð sönnu frelsi og sjálf-
stæði. Hann hatar lygara, fjárglæfra-
menn og siðleysingja, einkum ef þeir
dyrfast að taka þátt í sljórn landsins
eða opinberum málefnum. Hann er