Útvarpstíðindi - 16.10.1944, Qupperneq 10

H. K. L. frh. af síðu 12-L
aði Alþýðubókina sumarið 1928, í gcysi-
legum sumarhita. Það var svo heitt, að
ég varð að vaka á næturnar og sofa á
daginn. Drakk venjulega morgunkaffið
kl. 7 á kvöldin og borðaði miðsdegisverð
kl. 4 að morgni í næturkrá skammt þar
frá, sem ég bjó. Alþýðubókin kom út
1929.
Um áramótin 1930 kom ég svo heim
og safnaði sanian kvæðum, er ég hafði
ort á undanförnum 'árum, svona á hlaup-
um að gamni mínu og í tilraunaskyni.
Gaf út Kvæðakverið það ár.
Síðustu misserin, sem ég var í Ame-
ríku hafði ég verið að hugsa um Sölku-
Völku, og ]>ær bækur — Þú vínviður
hreini og Fuglinn í fjörunni — komu
út árin 1931 og ’32.
— En iná nú ekki með miklum rétti
segja, að með Sölku-Völku komir þú
fyrst fram sem fullmótaður rithöfund-
ur? spyr ég.
— Það kann að vera. Það er ekki
ósennilegt, — og þó hef ég breytzt mjög
mikið síðan. bteði að liug.sun og rithætti.
í þeirri bók langaði mig til að draga
fram það, sem ég vissi yndislegast með
alþýðunni.
Á þessum árum var ég' mikið í Frakk-
íandi, Þýzkalandi og á Ítalíu, en alltaf
heirna með anrian fótinn. Haustið 1932
fór ég til Rússlands, og hafði aðsetur í
Moskvu frameftir vetri. Þar varð til
bókin í Austurvegi, sem kom út 1933.
Árið cftir kom svo smásagnasafnið Fóta-
tak manna. Það var samtíningur frá
ýmsmm árum. Sama árið, 1934, kom einn
ig út Straumrof, hið eina leikrit, sem
eftir mig liggur. Eg skrifaði þáð í Kaup-
mannahöfn. Það var einhver innri þján-
ing, — ég gct ekki sagt annað — sem
13(1
fékk útn'ás í þeirri bók. Eg skrifaði hana
alla með sótthitakendum flýti á sjö dög-
um, qg hef eklci snert á henni síðan.
Fyrsta uppkastið að Sjálfstæðu fólki
gcrði ég sumarið 1932. Þá var ég í Ber-
lín. í þrjú ár var ég að glíma við Bjart
gamla, þrjú ár af ævi minni að glíma
við Bjart, mestmegnis í Suðurlöndum.
Ég var þá lengi í Ítalíu, og á Spáni
skrifaði ég kaflann Vetrarmorgunn, sem
var sá hluti verksins, scm tók mig mest-
an tíma. Ég var uppundir þrjá mánuði
að fást við hann og var aldrei ánægður,
og er ekki enn. En hann hjálpaði mér
mikið sá kapítuli. Hann kom mér á strik.
Maður lærir oft mikið á því að vinna
lengi að litlum lilut. Sjálfstætt fólk kom
út 1934 og ’35.
Árið 1936 ferðaðist ég mikið og þá var
ég' óvenjulega lengi á sjó, t. d. hérumbil
tvo mánuði óslitið. Það var á leiðinni til
Suður-Ameríku, sem ég sctlist niður fyr-
ir alvöru, til að skrifa Ljósvíkinginn.
Það cr ein skekkja í fyrsta bindinu við-
víkjandi sjöstjörnunni, sem gefur til
kynna að höfundurinn var staddur á
suðurhveli jarðar, er það var ritað.
Áður en fyrsta bindið af Ljósvíkingn-
um kom út, bjó ég til prentunar rit-
gerðasafnið Dagleið á fjöllum og kom
þáð út 1937 og Ljós heimsins um haust-
ið. Þá var ég kominn út til Svíþjóðar.
Þar dvaldi ég um hríð og byrjaði á Höll
sumarlandsins í Uppsölum. Fór svo það
an lil Rússlands og var þar allan vetur-
inn. Lauk þar við Ilöllina, cn skrifaði
jafnhliða Gerska ævintýrið. Vann mikið
við þær bækur á ferðalági í járnbrautar-
lestum. Þær komu báðar út 1938. Eftir
nýjárið 1939 kom ég svo heim og hef
vcrið heima síðan. Lauk við IIús skálds-
ins síðsumars það ár, og kom hún út
]>á fyrir jófin. Fcgurð himinsins kom
ÚTVAKPSTÍÐINUI