Jazz - 01.06.1947, Qupperneq 4

Duke Ellington
og hljómsveit hans
JT ■
Engum manni hefur tekist að halda sætinu
sem bezti jazzleikari Badaríkjanna eins lengi
og Duke Ellington, og það má segja að það
sem Bandaríkin séu þekktust fyrir séu kú-
rekamyndir þcirra, Walt Disney með teikni-
myndir sínar og Duke Ellington.
Edward Kennedy Ellington er fæddur í
Washington-fylkinu og hann þótti svo um-
svifamikill, er hann ólst upp að hann vildi
alltaf stjórna jafnöldrum sínum og af því
og einnig vegna þess, hve honum þótti gam-
an af marglitum fötum, fékk hann viður-
nefnið Du/(e og það hefur loðað við hann
bæta íslenzkt tónlistarlíf og fá hingað unga
menn með nýjar hugmyndir og kraft til að
brjóta allar hömlur steinrunninna afturhalds-
seggja af sér, og hlýða köllun hinnar sönnu
listar.
Tónlistarvinir, þar er átt við sanna tónlistar-
vini, kunna að meta hljómlist hverju nafni,
er hún nefnist, eins og þau ummæli sýna, er
höfð eru eftir Kreisler, mesta fiðluleikara allra
tíma:
Fyrir mig er það eþ/(i atriði hvort tón-
listin er jazz eða \lassi\, heldur hvort
hún er góð eða vond og hvorttveggja er
til í báðum hljómlistargreinunum.
Slíkir menn eru ávallt reiðu'búnir að taka á
móti nýjungum, vega þær og meta og kynna
sér vel allar aðstæður áður en þeir fella dóm.
Eg myndi ráðleggja tónlistarvini og Síð-
síðan. Duke var ekki ætlað að verða hljóð-
færaleikari, hann hafði mjög góðar námsgáf-
ur, og að loknu menntaskólanámi fékk hann
styrk til framhaldsnáms við listháskóla Wash-
inton-fylkis.
En Duke þótti miklu meira gaman af að
leika á píanó en að setjast á skólabekk aftur,
og strax og hann losnaði úr menntaskólan-
um stofnaði hann quintett.
Það má segja um Duke eins og flesta kyn-
bræður hans að jazzinn hafi legið í blóðinu,
snemma byrjaði hann að leika á píanó eftir
eyranu en svo tók hann að leika eftir nótum.
Það má segja að stofnun quintettsins hafi
verið grundvöllurinn að síðari frægð Dukes
en hann var stofnaður árið 1923.
Þess má geta til gamans að þrír þeirra fjög-
urra, er byrjuðu að leika með Duke eru með
honum ennþá.
Quintett Ellingtons lék hingað og þangað
og er tímar liðu bætti hánn við hljóðfæraleik-
urum smátt og smátt. Fjórum árum eftir
hærðum, ef áhuginn á hljómlist er jafn mikill
°g þeir vilja vera láta, og þeir ætla sér að
dæma milli þessara tveggja tónlistategunda
að kynna sér jazz, t.d. um tveggja ára skeið
lesa bækur um uppruna hans og baráttu og
hlusta á plötur með meisturum jazzins og
eftir þann tíma væri fróðlegt að fá greinar
þessara tveggja félaga í hendur.
Gleymið ei að ávallt hefir verið hlegið að
því, er nýtt og óþekkt er, gleymið ei hlátrin-
um er fylgdi Wagner, Berlioz, Strawinsky
og Hindemith og hve virtur var sá maður, er
nú er hampað mest, Beethoven, áður en hann
fékk viðurkenningu. Nei, það má ekki henda
þann mann, er nefnir sig Tónlistarvin að
dæma áður en skilningurinn er fyrir hendi.
T. A.
4 JAZZ