Útvarpsblaðið - 15.04.1951, Qupperneq 7

//
_ . g yj Eins og áður liefur verið frá sagt
Ix IJOlCttO í útvarpsfregnum og blöðum, verð-
ur óperettan „Rigoletto“ eftir Verdi
flutt í 'Þjóðleikhúsinu á þessu vori, og eru æfingar þegar liafnar.
Þeir Stefán íslandi og Guðmundur Jónsson syngja aðálhlutverk
karlmannaraddanna, en austurrísk söngkona, Else Muhl að nafni,
hefur verið ráðin til að syngja aðalkvenhlutverkið, og er hún eini
útlendingurinn, sem þátt tckur í sjálfum flutningnum. Hins vegar
verður leikstjórinn norskur maður, sem lengi hefur starfað lxjá
■ konunglegu óperunni í Stokkhólmi, og kom hingað í fyrravor með
flokknum þaðan, sem flutti óperettuna „Brúðkaup Eigaros“ eftir
Mozart,“ í Þjóðleikhúsinu.
Stefán hefur sungið í óperum í Kaupmannahöfn í vetur, og hlot-
ið ]>ar mjög lofsamlega dóma. Hann hefur margsinnis áður sungið
hlutverk það í „Rigoletto“, — hlutverk hertogans, — sem liann
syngur hér í þetta skiptið, og er talið, að þar njóti hann sín með
afbrigðum vel. Eflaust gefst útvarpshlustendum kostur á að hlýða
á hann í vor eða sumar, og ekki er ólíklegt að óperunni, eða að
minnsta kosti atriðum úr henni, verði útvarpað.
Viðhorf hlustenda ...
Framhald af bls. 16
einn maður geti svarað öllum spumingunum. Þennan
þátt vil ég alls ekki missa og trúi því ekki að trufl-
anirnar síðast geti orkað svo miklu móti svo vold-
ugri stofnun sem útvarpið er. Einn eða tveir glópar
í hundrað og þrjátíu þúsund manna hóp, ættu ekki
að hafa svo mikið að segja.
Svo er það ljóðagerðin. Hún figgur nú sýnilega
fyrir dauðans dyrum hér hjá oss. Bækur hennar
seljast ekki og útvarpið vill sem minnst fyrir hana
gera. Allt til þessa hafa þó stöku sinnum verið flutt
kvæði, oftast þó alkunn kvæði eftir Jónas Hallgrims-
son, líkast því, að enginn annar íslendingur hafi ort.
Stöku sinnum hafa menn fengið að flytja sin eigin
ljóð og er þá tekið fram að þau séu frumort. Það
er stutt og lagott. En um hljómlistina eru þeir svo
margmálir, að það jafngildir heilum dagskrárlið á
hverju kvöldi. Orðið frumort er nýmæli í þeirri merk-
ingu, sem það er nú notað. Aður var það notað við
að ættfæra þýdd kvæði. Handrit sem búið var að
afrita voru kölluð frumrit. Fyrsta afkvæmið var
kallað ffumburður o. s. frv. Nú eru öll kvæði sem
höfundur flytur kölluð frumort, sem er þó óþörf
skýring. Ef liann tilgreinir engann höfund, þá er
það kvittun fyrir því að hann hafi ort það sjálfur.
Og loks eru það leikritin. Þau íslenzku eru flest
ágæt en þau útlendu eru flest lítilsvirði fyrir okkur
alþýðumenn, enda flest öll um aðal og auðmenn.
Um leikendur get ég ekki myndað mér neina skoðun
en ég lief þá trú að þeir séu góðir. Þó kemur það
fyrir að mér finnst leikurinn nokkuð vélrænn, puk-
ursmál flutt í ræðuformi, og ofmikið tillit tekið til
hlustenda, svo mótleikarinn verður jafnvel auka-
atriði.
Sigvaldi Hjálmarsson segist kunna á slökkvarann
og telur það leysa allan vanda. Vitanlega kann ég
að slökkva en ég veit aldrei hvað ég vil ekki heyra
fyrr en ég er búinn að heyra það, og þá er það um
sainan. Eins og nú er komið get ég fyrirfram slökkt
fyrir alla hljómlist. En þá hættir mér til að gleyma
útvarpinu og tapa þá oft því, sem ég vildi síst missa,
svo þessi blanda (tónlistar og talaðs orðs) er mér
allavega óþægur ljár í þúfum. I þriðja lagi, þá er ég
ekki einsetukarl.
Eins og ég gat um hér að framan þá eru svona
skrif marklítil. Það sem einn og einn, máske sér-
fræðingur segir um vissa þætti er ekki rödd þjóðar-
innar, og svo mun það eiga sér stað að menn eru
að slá sér upp á því að vegsama það fyrir hönd þjóð-
arinnar, sem þeir skilja ekki sjálfir. En þetta plagg
mitt mun þó verða sem næst rödd eldri kynslóðar-
innar, þeirrar, sem lítUlar eða engrar menntunar
liefur notið og þeir eru margir.
Með vinsemd og virðingu,
Þorsteinn Magnússon.
UTVARPSBLAÐIÐ
7