Prentarinn - 01.05.1910, Blaðsíða 1

0
SAMNINGARNIR.
Ef eg man rétt, var þaö eítir miöbik ársins
1906, er Prentarafélaginu tókst í fyrsta sinni,
að fá einn af prentsmíðjueigendum bæjar-
ins til pess að ganga inn á og undirskrifa
samninga við sig, er liöfðu þýðingargildi
íyrir félagið, svo um munaði. Málti pað
lieita merkileguratburður oglangþráður, enda
voru pá álta ár liðin frá pvi tilraunir í þá
átt hófust, og var þó oft kappsamlega að því
unnið að pær mættu takast. — Og nú —
eftir fjögur ár — er pessu máli svo æskilega
komið, að fjórir prentsmiðjueigendur, af
fimm, sem i bænum eru, liafa skriflega samn-
inga við félagið. — Skal eg ekki rekja sögu
samninganna eftir 1906 í pessu greinakorni,
pví »yfirlitið yflr sögu félagsins«, sem nú er
að koma i blaði þessu mun inna að því all-
ítarlega, er par að kemur.
En með tilliti til þess, að samnings-tíma-
bilið, sem nú stendur jTfir (1909—’IO) er í
rauninni út runnið 31. desember næstkomandi
og hugsanlegt er, að fram kunni að koma
innan Prentarafélagsins einhverjar óskir um
breytingar, er að sjálfsögðu, vinni pær sér
nieirihluta fylgi, liafa i för með sér upp-
sögn á samningnum frá félagsins hálfu —
langaði mig til að láta í ljósi örfá orð um
pað mál.
Eg fæ ekki betur séð, en að samningarnir
við prentsmiðjueigendur séu í rauninni mikil'-
hæfasti pátturinn i starfsemi prentaraíélags-
ins — og að viðbúð og vegur stéttarinnar í
framtíðinni styðjist aðallega við það, að frá
pessu atriði sé svo gengið, að báðir máls-
partar megi jafnan vel við una, — að pessi
samvinna verði báðum til gagns og nytsemdar,
en hvorugum til þvingunar.
Hingað til hefur verið reynt að þræða
þessa leið — enda fallið vel á með báðuni
málspörtum og svo þyrfti um fram alt að
verða eftirleiðis.
Á síðasta fundi, er lialdinn var 2. maí,
valdi félagið þriggja manna nefnd til þess
að endurskoða núgildandi samning og koma
fram með tillögur til breytinga, cf svo þætti
hlýða.
Varla getur mér til hugar komið, að nefndin,
á sínum tíma, kunni við að koma fram og
segja: »Við viljum engu breyta«.
Eg býst pvert á móti við, að hún leggi
fram breytingar við samninginn og raski hon-
um að ráði frá því sem hann er nú, enda
ekki nema eðlilegt, par sem bún fær liann
til endurskoðunar.
En livað svo sem nefndinni liður, pá er
mín skoðun ein og ákveðin í þessu máli.
Hún er sú, að félagið ætti ekki i þetta
sinn, og jafnvel ekki næstkomandi fjögur ár,
aö verða á u n d a n prentsmiðjueigend-
um í pví, að segja upp samningnum. —
Samningamálinu og samningsatriðunum sjálf-
um, eins og pau eru nú, er pann veg farið,
að mér getur ekki annað fundist, en að fé-
lagið megi vel við una næstkomandi fjögra
ára tímabil, — að ég ekki tala um næstu tvö
ár. — Aðalatriðið er pað, að verkamenn hafi
liug á að hagnýta sér þau réttindi, er sam-
ningurinn veitir peim, eins og hann er nú.
Öðru máli er að gegna, ef prentsmiðja,
— ein eða fleiri, — segir honum upp, þá er
pað að sjálfsögðu félagsins verk að vera á
verði og ráða ráðum sínum; þá gæti enda