Árbók Tannlæknafélags Íslands - 01.01.1960, Blaðsíða 25
19
en Newbourgarbörnum, þeirra er notið höfðu fluors frá upphafi, en
4.5 sinnum fleiri á aldrinum 10—16 ára.
Svo virtist sem cariesfrequens direkte retinerandi flata, þ. e. a .s.
occlusalflatanna lækki minnst, en mjög mikil lækkun á cariesfrequens
axialflatanna, bæði framtanna og jaxla. Mjög lítil merki sáust hypo-
plasianna, eða dental fluorosis, hjá börnum, 6 með nokkurn vott, 26
örlítinn vott og 46, sem vafi lék á, hvort vottur væri eða ekki af mörg
þusund börnum. Síðan rannsökuðu sérfræðingar í barnasjúkdómum
milli 4 og 5 hundruð börn á hvorum staðnum. Voru þau mæld, vegin,
teknar röntgenmyndir af hönd, hné og spjaldhrygg, ennfremur rauð
°g hvít blóðmynd, þvagrannsókn fvrir alb. rauðum hlóðkornum og
cylindrum og fannst enginn verulegur munur á börnum í borgunum
tveiniur við þessar athuganir.
Allar þessar rannsóknir, almennar og á tönnum, voru gerðar á böm-
um 6-10 ára, en með því að gera samanburð á cariesfrequens hjá
fullorðnu fólki, sem fætt er og alið upp við fluoriserað vatn frá
nattúrunnar hendi, og hinum sem alla tíð hafa búið við fluorlaust
vatn, mætti greina hvernig cariesfreq. muni verða á fullorðinsárum
Itjá þeim, er notið hafa artificial fluoriseringar frá fæðingu.
Gerður hefur verið samanburður á tannskemmdum í tveimur borg-
um i Bandaríkjunum; Madison, Wisconsin, en þar eru í drykkjar-
vatnt 0,1 m.h. fluors og Colorado Springs, Colorado, þar sem eru 2,6
m.h. fluors í vatni.
D.f.m. vísirinn hjá aldursflokknum 20—24 ára í Madison reyndist
17,03 en í Col. Springs 2,60.
30—40 ára: 20,13 í Madison en 3,84 í Colorado. — 40 ára og eldri:
21,06 í Madison en 6,29 í Colorado.
Ef borinn er saman fjöldi extraheraðra tanna á þessum 2 stöðum
°g i tilsvarandi aldursflokkum, þá voru hjá tvítugum Madisonbúa
3,222 á móti 0,089 hjá Coloradobúa. Hjá þrítugum Madisonbúa
5>817 á móti 0,391 hjá Coloradobúa. Hjá fertugum Madisonbúa og
eldri 11,857 á móti 0,375 hjá Coloradobúa. Það mun því láta nærri,
a*'1 1 tönn hafi verið dregin úr þriðja hverjum Coloradobúa, sem
t>áð hefur fertugsaldri. Þetta eru svo ótrúlegar tölur, að við liggur
að maður sé feiminn við að hafa þetta eftir, en statistikin talar sínu
máli.
Síðan hafizt var handa um þetta í Bandaríkjunum, hefur verið
Eyrjað á svipuðum athugunum og tilraunum víða annars staðar og að
því er virðist með líkum árangri. Hér sýnist því vera um leið til þess
að létta miklu andlegu og líkamlegu böli af menningarþjóðunum, en
þar er þessi sjúkdómur einkum í algleymingi. En þrátt fyrir árangur
þessara tilrauna í Bandaríkjunum og þrátt fyrir það að náttúran hefur
1 aratugi og aldir gert svipaðar tilraunir á íbúum héraða með fluor í
vatm meir en 1 m.h. án þess að því er virðist að vart yrði nokkurrar
L