Skólablaðið - 01.12.1932, Síða 5
-5-
b?!ðstofu,,. Þetta er sksflega undarlegt að
heyra sf vörum sveitsmsnns, og skal ég nú .
reyna að skýra, hversvegna Þetta er undar-.
legt. Að vetrinum flýtir sveitafólk sér, sð
ljúka dagstörf\m.um, til Þess að komast inn
i hlýja baðstofuna, Þar sem sveitamsðurinn j
getur gleymt áhjfggjunum, erfðiðinu og kuld-
anum, við útivinnuna, og Þar sem hann nýtur
ssmeiginlegra sælustunda með ástvinum sínum.
Kveldstundimar eru einu frístundir sveita-
mannsins, að vetrinum, og geta jafnvel tal-
ist Það, Þó að hann "grípi i eitthvert smá-
dútl", eins og höf. kemst svo haganlega að
orði. Þnð er aumur maður sem finnur mest til
einveru og leiðinda, Þegar hann er með ást-
vinum sinum, heill á húfi og i ró og næði. j
Nokkru siðar segir höf. að ýmsu dóti sé
stungið upp undir sperru i baöstofum. Þessi !
siður mun nú vera mjög mikið minkaður, ef
ekki alveg útdauður. Það kemur meðal annars j
af Þvi, að á tiltölulega fáum bæjum er sksr-
súð nú orðió, og einnig að fólk finnur/að
Þetta er mjög ógeöslegt að geyma allskonar
drasl haiigandi yfir höfði manns, i Þvi her-
bergi, sem maður dveiur mest. I Þessu sam- j
bandi minnist hann á "Timann", og segir að j
hann sé minnsta kosti mánaðar gamall. Þetta j
gefur mjög slæma hugmyndir um samgöngur á
Islandi, Þar sem öll blöd eiga að vera mán- !
aðargömul, Þegar Þau koma til Þeirra kaupanda
sem búa úti á landi. Sem betur fer kemur
Það sjaldan fyrir, að blað verði mánaðargam-
alt áður en Það kemur ti? kaupandans. Höfund-
ur lýsir með miklum fjálgleik, hvernig flétta
skuli reipi. Þetta er mjög fróðlegt og vona
ég að hver maður geti skilið Það, hvað Það er
Þýðingarmikið, fyrir unga menntamenn, að fá
að vita að venjulega séu tekin bakföll og
raulað við Þessa vinnu(l) En vesalings Öskar
á bágt með að vera sannleikanum samkvsanur,
hér sem annarsstaðar. "Oftast er Það sama
ljóðlinan upp aftur og aftur eða Þá texta-
laust", segir hann. Þetta er mesta fjarstæða.
Það leiðir af sjálfu sér að sveitamenn hljóta
að kunna meria en e?.na ljóðlinu, og Þvi er
Það eðlilegt, aö Þeir noti Það. Að visu eru
til menn, sem hvorki kunna aó lesa eða skrifa
og jafnvel ekki nema eina ljóðlinu af okkar
mikla kvæðaforða. Hjá slikum mönnum hlýtur
ó. B. að hafa alist upp, eftir Þeirri heimsku
og fáfræði, sem hann virðist halda fram að
tilheyri sveitunum.
Höfxindur minnist á lestur á kvöldvöknm.
í Þvi sambandi segir hsnn að Islendingasögur
séu. yfirleitt ekki til i sveitabókosöfnum.
Þetta er mesta f jarstasða. I öllum Þeim söfnum
sem orðin eru gömul og sennilega vel stæð
fjárhagslega, eru Þær til. Það er aftur á
móti ofur auðséð, að ekki er hægt að byrja á
Þvi að kaupa íslendingasögur, fyrir bókasafn,
sem hefur litið fé til að byrja með, Þvi að
iær eru svo dýrar. öskar segir að Þær bækur,
sem 'ýfirleitt séu til á sveitabókasöfnum
séu lélegustu bækur, sem fáist eða eitthvað
á Þá leið. Þetta hljóta allir að skilja að
er upp og ofan, og mjög fer Það eftir Þvi,
hvernig menn Það eru, sem eru valdir til inn-
kaupa. Greinarhöfundur man fyrst eftir sér
i baðstofu með moldargólfi. Þetta gefur manni
hugmynd eim að hann sé kominn á fertugs aldur,
Þvi að "fjalagólf" voru orðin algeng um
aldamót. Það g^eti að visu hafa hitts^ svo á*
að hann hefði alist upp i einhverri Þeirri
siðustu, og að minnsta kosti hefði Það átt •
vel við hans innri mann. Hann segir i grein
sinni, að hugmyndir hans um heiminn, hafi
ekki náð langt út fyrir baðstofuna. I 10.
línu Þar frá, segir hann að sig hafi stundum
langað til að fara eitthvað langt út i heim-
inn. Hvernig átti hann að langa til aö komast
út i Þann heim, sem hann ekki hafði hugmynd
um að væri til? Slikt getur ekki átt sér stað.
Þetta gefur góða hugmynd um hæfileika höfund-
ar til að semja. Hann verður Þarna svo
hörmulega tvisaga, i einum 10 linum, að
hryggða.rmynd er að sjá Það. G-reinarhöfundur
getur pess, að sveitafólk hafi geymt matar- •
leifar sinar á milli sænganna. Eg hefi nú
átt tal um Þetta við fólk úr nokkrum sveit-
um og ber Þvi saman um, að Þetta geti aldrei
hafa átt sér stað, nema Þá að einstaka vit-
firringur hafi gert Það. Vinnufólk átti alltef
koffort og kistla, svo að ekki Þurfti á
rúminu að halda til að geyma i Þvi matarleif-
ar. "Á jólokveldið var láúið týxa á oliu-
lampanum..", segir höfundur. Þetta gefur til
kynna að ekki hafi almennt verið hotaðir
oliulampar Þá, nema svona rétt til hátiðar-
brigða. Þetta er bláber vitleysa. Oliulampar.
jvoru almennt kOTinir i notkun, nokkru fyrir
ialdamót. I byrjun greinarinnar segir höf-
;undur: "Aldrei hefi ég fundiö eins til ein-
iveru og útilokumar frá umheiminum og á
jvetrarkveldi i islenzkri sveitnbaðstofu, en
irétt siðast i greininni segir hann, "en i
'minum augum eru kveldin i sveitinni liðnar
sælustundir". Þama kemur fram svo 'gsgnólik-
skoðun i tveimur setningum, aö Það virðist
varla mögulegt, að sami maður hafi sagt tesr
báðar. En Það getur öskar og Það eru ein-
kenni á hans grein, að hver setningin virð- .
ist vera upp é móti annari. I greininni