Norðurland - 12.11.1976, Blaðsíða 4

NORÐURLAND
Málgagn sósíalista í Norðurlandskjördæmi eystra
Rilnefnd: BöSvar Guðmundsson, Helgi Guðmundsson, Soffía Guð-
mundsdóttir, Þórir Steingrímsson, Þröstur Ásmundsson.
Ritstjóri: Vilborg Harðardöttir (ðbm.)
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar: Eiðsvallagata 18, sími 21875
Prentun: Prentsmiðja Björns Jónssonar
Gefið út af kjördæmisráði Alþýðubandalagsins
Álver við
Eyjafjörð
Um fátt er nú meira rætt og ritað hér um slóðir en ný
framkomnar upplýsingar um að hannað hafi verið álver
við Eyjafjörð. Látið er í veðri vaka að nauðsynlegt sé að
rannsaka hitt og þetta til þess að fá úr því skorið hvort
óhætt muni að reisa þetta fyrirtæki í firðinum.
Sagt er að gera þurfi margháttaðar mengunarrannsókn-
ir, félagsfræðilegar athuganir og þar fram eftir götunum.
Eftir að þessum rannsóknum á að vera lokið, þá á að taka
ákvörðun, að sögn byggða á vísindalegum grunni, um það
hvort af byggingu verksmiðjunnar verður.
Með vinnubrögðum af þessu tagi, að sveipa endanlega
ákvörðun í hjúp vísindalegra athugana, er hætt við að
margur leiðist á villigötur í afstöðu sinni til álversins.
Fyrst og fremst af því að hinar vísindalegu athuganir
taka ekki mið af öðrum rölcum sem eru þó afar mikilvæg
í málinu.
Um árabil hefur verið viðurkennt að ein af meginástæð-
unum fyrir farsælli atvinnuþróun hér í byggðinni sé sú
að atvinnuvegirnir séu í höndum heimamanna. Áhersla
hefur verið lögð á að byggja upp iðnað sem byggir á hrá-
efnisnotkun af svæðinu að langmestu leyti. Atvinnustarf-
semin hefur verið í eðlilegu samræmi við vistfræðilegar
forsendur og atvinnuþróunin hefur verið afar farsæl,
vegna þess að hún hefur gerst án stökkbreytinga, og hefur
að mjög litlu leyti borið svip af athafnasemi spekúlanta.
Álver í eigu erlends auðhrings er ótvírætt fjandsamlegt
þessari þróun. Það mun raska fjölmörgum grónum þáttum
í eyfirsku samfélagi.
En hvað fæst þá í staðinn?
Jú atvinnurekstur sem lýtur allt öðrum lögmálum en
hér ríkja og íslendingar geta engu ráðið um, jafnvel þó
að þeir verði taldir eiga meirihlutann í fyrirtækinu.
Framleiðsla verksmiðjunnar byggir á hráefnisöflun
sem íslendingar ráða engu um. Framleiðslan verður seld
á mörkuðum sem meðeigandinn einn ræður yfir.
Síðast en ekki síst hefur bygging og starfræksla stór-
iðju fyrirtækja undir stjórn útlendinga það í för með sér
að sífellt stærri hluti af gjaldeyrisviðskiptum kemst í
hendur aðila sem enga hagsmuni aðra, eða rót eiga í ís-
Iensku samfélagi.
Þessu til viðbótar ætti almenningur að gera sér grein
fyrir því að innan örfárra ára verða erlendir aðilar eig-
endur að meira auðmagni í atvinnurekstri á Islandi en
landsmenn sjálfir, ef nú fer fram sem horfir.
Auðhringarnir byggja verksmiðjur sínar í mörgum
löndum og sækjast fyrst og fremst eftir löndum þar sem
vinnuafl og orka eru á lágmarksverði. Þeir gæta þesjs
jafnan að heildar afkastageta fyrirtækjanna allra, sé svo
miklu mciri en framleiðslan sjálf, að þeim veitist auð-
velt að draga úr framleiðslunni á einum stað og auka
hana á öðrum eftir því sem henta þykir frá sjónarhóli
auðhringsins.
Til viðbótar við allt þetta mættu menn svo hugleiða
siðferðileg rök, eins og þau að ál er eitt allra mikilvæg-
asta efnið sem notað er til hergagnaframleiðslu.
Alþýðubandalagið mun berjast gegn þessum áformum
og skorar á alla sem andvígir eru álverinu, félagssamtök
og einstaklinga, að láta málið til sín taka. hágé.
.J..J. .J..J..J..J.*J.»J..J..J.*JmJ. .J..J..J..J..J..J. .J. »J. .J. .J..J..J. .J..J..J..J. .J..J. »J. .J..J. .J. .J.
T
T
I
?
T
T
T
?
?
?
T
T
T
T
T
T
X
T
T
T
x
T
T
T
T
T
T
?
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
?
Í
|
I
x
I
?
I
Liney Helgadótftir skrifar:
10% þorpsbúa
i tónlisftarnámi
Raufarhöfn, 10. nóv. - Laug-
ardagurinn 3. október var
merkisdagur á Raufarhöfn.
Þá kom Sinfóníuhljómsveit
hingað og hélt tónleika. Efn
isskrá hljómsveitarinnar var
geysigóð og undirtektir góð-
ar. Húsfyllir var enda þótt
unnið væri í frystihúsinu.
Sama kvöld var svo haldin
árshátíð Alþýðubandalags-
ins og tókst hún með ágæt-
um. Um 90 manns mættu við
borðhaldið og fleiri bættust
við síðar um kvöldið. —
Skemmtiatriði voru fjöl-
breytt, ma. tóku til máls gest
irnir Stefán Jónsson alþingis
maður og Heimir Ingimars-
son fv. sveitarstjóri og Einar
Kristjánsson rithöfundur frá
Hermundarfelli las úr verk-
um sínum. Særún Stefáns-
dóttir söng einsöng og margt
fleira var til skemmtunar.
Unnið langt framá kvöld
Skuttogarinn Rauðinúpur
hefur aflað afbragðs vel það
sem af er þessu ári. Mikil
vinna hefur því verið í frysti
húsinu, oft unnið til kl. 11 á
kvöldin og á laugardögum
líka.
Hjá bátunum hefur aftur
á móti verið fremur tregur
afli í sumar og tíð með af-
brigðum stirð í haust og hafa
veiðar því að mestu legið
niðri.
Menningarviðburður
Merkur viðburður gerðist
í menningarmálum Raufar-
hafnarbúa í haust er stofn-
aður var hér tónlistarskóli og
tók hann til starfa 1. októ-
ber. Skólastjóri er Margrét
Bóasdóttir og kennir hún
jafnframt við skólann, en
aðrir kennarar eru Jóhann
Jósefsson harmonikuleikari
frá Ormarslóni og Orthuls
Trunner, ungur austurríkis-
maður.
47 nemendur stunda nám
í skólanum eða um 10%
þorpsbúa, bæði börn og full
orðnir.
Tíðarfar hefur verið með
eindæmum gott frá því
snemma í vor, en í byrjun
október fór loksins að rigna
og má heita, að rignt hafi
stanslaust síðan.
Nýr sveitarstjóri um áramót
Heimir Ingimarsson sveit-
arstjóri lét af störfum um
miðjan september og gegnir
Björn Hólmsteinsson odd-
viti störfum sveitarstjóra
framað áramótum, en þg tek
ur við starfinu nýráðinn
sveitarstjóri, Sveinn Eiðsson.
Hafnar eru framkvæmdir
við varanlega gatnagerð í
Frétta-
bréfið
Líney Helgadóttir. ?
þorpinu, en lítið miðar hins-
vegar áfram byggingu sund- ?
laugar og íþróttahúss. 'f
Söfnun til húsnæðismála ?
vangefinna á vegum Hjálpar ?
stofnunnar kirkjunnar er í ?
gangi hér sem annars staðar ?
á landinu og hefur gengið ij!
vel. Geta má þess, að sjó-
menn af skuttogaranum
Rauðanúp hafa gefið 40 þús. |
kr. og mætti vissulega reisa X
veglega byggingu ef allir ís- |
lendingar verða jafn örlátir. |
Alþýðubandalagið á Rauf- ?
arhöfn er nú í þann veginn X
að hefja vetrar starfið. — !*!
Líney. X

WiM**4«h***«***h«h*m»mIm!********»m'h«**»*
********* ****************************************** *************** *♦* ***
33«, þing ASÍ
Mý stefnuskrá i móftun
og vinnulöggjöfin rædd
Þrítugasta og þriðja þing Alþýðusambands fslands verður hald-
ið á Hótel Sögu í Reykjavík um næstu mánaðamót eins og
kunnugt er. Fyrir þinginu liggur fjöldi málaflokka. Er reiknað
með að þingið standi í fimm daga. Sýnist þegar Ijóst að þing-
fulltrúar vcrða að nýta tímann mjög vel ef þeim á að takast að
fjalla ýtarlega um öll þau mál sem fyrir þinginu liggja.
STEFNUSKRÁ OG NÝ
VINNULÖGGJÖF
Án alls efa eru tvö mál mik-
ilverðust og umfangsmest á
þinginu. Þar er um að ræða
frumvarp til laga um stéttar-
félög og vinnudeilur, sem fé-
lagsmálaráðherra hefur látið
semja og hyggst leggja fyrir
Alþingi í vetur. Hitt málið er
drög að stefnuyfirlýsingu fyr-
ir Alþýðusambandið.
Fjölmörg stéttarfélög hafa
þegar ályktað gegn hinu nýja
frumvarpi til laga um stéttar
félög og vinnudeilur. Virðist
ljóst að almenn andstaða sé
innan verkalýðshreyfingarinn
ar gegn frumvarpinu. Fyrir
þinginu liggur að ákvarða við
brögð verkalýðshreyfingar-
innar við frumvarpinu, komi
til þess að það verði lagt fram
á Alþingi.
Frumvarpið gerir ráð fyrir
margvíslegum breytingum á
núgildandi lögum og ber í
heild sinni svipmót fjandskap-
ar við verkalýðshreyfinguna.
Verði það að lögum hefur
starfsaðstaða og verkfallsrétt-
ur verið svo skertur að með
öllu er óviðunandi.
Á það mun reyna hvort
verkalýðshreyfingin reynist í
stakkinn búin til þess að verja
réttindi sín ef ráðherra leggur
frumvarpið fram óbreytt, því
ekkert nema harkaleg and-
staða hreyfingarinnar getur
hindrað hægri stjórnina í að
koma þessu áformi sínu í fram
kvæmd. Þá duga ekki funda-
samþykktir einar. Það afl sem
í hreyfingunni býr er það eina
sem að lokum skilst.
NÝ STEFNUSKRÁ FYRIR
ASÍ
Merkasta nýmælið á þing-
inu verða þó stefnuskrárdrög
þau sem fyrir þinginu liggja.
Ekki af því að framlagt
plagg sé í öllu óaðfinnanlegt.
Þvert á móti þarf að gera þar
á margvíslegar breytingar.
Heldur af hinu að um árabil
hefur Alþýðusambandið ekki
átt sér neina heildar stefnu-
skrá að vinna eftir heldur mót
að afstöðu sína til mála hverju
sinni sem þau hafa verið á
dagskrá. Því ber að fagna
fram komnum drögum þó
ófullkomin séu og taka þau
til rækilegrar umfjöllunar.
Undanfarið hafa drögin og
ýmis önnur plögg verið til um
ræðu í verkalýðsfélögunum.
Hefur í ýmsum verkalýðsfé-
lögum verið fjallað all ræki-
lega um drögin og má gera
ráð fyrir að fram komi fjöldi
breytingartillagna.
Eins og áður sagði liggur
fjöldi mála fyrir þinginu. Ekki
er rúm til að geta þeirra hér
að sinni en nánar verður þar
um fjallað síðar. — hágé
4 — NORÐURLAND