Norðurland - 15.03.1979, Qupperneq 2
NORÐURLAND
Málgagn sósíalista í Norðurlandskjördæmi eystra
Ritnefnd: Erlingur Sigurðarson, Páll Hlöðvesson, Katrin Jónsdóttir,
Guðrún Aðalsteinsdóttir og Kristin Á. Ólafsdóttir.
Ritstjóri: Óskar Guðmundsson (ábm.).
Dreifing og auglýsingar: Tryggvi Jakobsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar: Eiðsvallagata 18, sími 21875.
Póstfang: Box 492, 602 Akureyri.
Offsetprentun: Prentsmiðja Björns Jónssonar.
Gefið út af kjördæmisráði Alþýðubandalagsins.
Þjóðnýtum
utanríkis-
verslunina
Nú undanfarið hafa mál verslunarinnar verið ofar á
baugi en nokkru sinni, og er það sannarlega ekki að
ófyrirsynju. Kannanir hafa nú loks verið gerðar af hálfu
verðlagsstjóra varðandi frammistöðu þeirra, sem trúað
er fyrir því að versla við útlönd fyrir hönd íslenskra
neytenda. Niðurstöður þessara kannana hafa verið
ógnvekjandi og fært sönnur á, að þær illu grunsemdir,
sem ýmsir hafa haft uni starfsaðferðir heildsalanna, eru
smámunir einir hjá veruleikanum. Svo er að sjá, að sá
leikur að syna gjaldeyrisyfirvöldum mun hærra inn-
kau|isverð en gangverð vörunnar er á innkaupsstað sé
leikinn í svo stórum stíl, að varla séu aðrir innflytjendur
saklausir en einstakar undantekningar. Sú kenning að
íslenskir heildsalar séu hafðir að ginningarfíflum er-
lendis fær að sjálfsögðu ekki staðist, en hún virðist þó
eiga að vera það haldreipi, sem nota á til að bjarga
mannorði þeirra á yfirborðinu og fyrir dómstólum, ef til
þeirra kasta kemur. Með hliðsjón af því, að hér er uni
ótrúlega háar upphæöir í erlendum gjaldeyri að ræða,
er það næsta furöulegt að ekki skuli nú þegar hafa verið
gripið til málshöfðana eða, ef það er talið óráðlegt, til
lagasetninga, sem taki af öll tvímæli um, að sá leikur,
sem hér var rakinn, verði ekki liðinn. I>aö er amk.
öruggt að margur neytandinn mun nú sannfærast um
það, að einkaaöilum sé ekki trúandi fyrir innflutnings-
versluninni.
Neytenda-
samtökin
Nú um nokkurt skeið hafa starfað á höfuðborgarsvæð-
inu svokölluð neytendasamtök, og nú er fyrirhugaö að
stofna deild úr þeim hér í bæ. í okkar verðbólguþjóð-
félagi er þannig komið, að verðskyn fólks er alveg hætt
að veita verslununum nokkurt aðhald, og því er sannar-
lega ekki vanþörf á, að samtök þessi reyni að ráða
nokkra bót á í þeim efnum. Varla mun þó snöggra
breytinga að vænta, og víst verður full þörf fyrir vak-
andi verðlagseftirlit eftir sem áður, en engu að síður yrði
þaö hollt fyrir alla ef söluverð algengra neysluvara yrði
birt eins og það er hverju sinni í hinum ýmsu verslunum
og þess jafnframt getið, hverjar verslanirnar eru. í því
vöruflóði, sem yfir okkur dyriur, er erfitt að átta sig, og
ekki gerir auglýsingaskrum kaupsýslumannanna það
léttara. Það er því full þörf á að koma á fót einhverri
miðstöð til að leiðbeina þeim neytendum, sem það vilja,
og gæta hagsmuna þeirra, ef þeir liafa verið blekktir. Til
að rækja þetta leiðbeiningarhlutverk er nauðsynlegt að
búa yfir nokkurri kunnáttu í lögfræði svo og að hafa
góða vöruþekkingu, og því er vafasamt, að slíkri þjón-
ustu verði komið á í skjótri svipan, en nauðsynlegt er að
heljast handa, og vissulega mun sú reynsla sem erlend
neytendasamtök hafa aflað sér á þessu sviði koma að
notum,
Að lokum skal á það bent aö hagsmunasamtök neyt-
enda hafa ríka ástæðu til að berjast gegn öllum hug-
mvndum um frjálsa álagningu,sem nú ersvo mjög á loft
haldið. Dæmiö um leikföng ætti að vera okkur nægi-
legt víti til varnaðar í því efni.
.1
Askja er ein af skærustu perlum íslenskrar náttúru. Fcrðafclag Akureyrar verður á þeim slóðum um miðjan júlí.
Á landsins vit
Aðalfundur Ferðafélags Akur- með Ferðafélagi Ahureyrar
eyrar var haldinn fimmtudag-
inn 8. þ.m. Fóru þar fram venju-
leg aðalfundarstörf, auk þess
sem rætt var um starfsemi fé-
lagsins á liðnu ári og væntanlegt
starf í framtíðinni.
Á árinu eru allmiklar fram-
kvæmdir áætlaðar, m.a. við
skála félagsins. í þeim er öllum
heimil gisting meðan húsrúm
leyfir gegn greiðslu gistingar-
gjaldsins og góðri umgengni. Þó
sitja ferðir á vegum félagsins
ávallt fyrir um pláss.
Þeir sem hyggjast gista í
Lamba á Glerárdal, eru beðnir
að láta einhvern stjórnarmeð-
lim vita, til þess að koma í veg
fyrir að skálinn sé fullsetinn
þegar að er komið.
Gönguleiðin upp að Lamba
verður væntanlega merkt betur
á árinu, og í ráði er að setja
göngubrú á Lambá, ef unnt
reynist að kom efninu á staðinn.
Ennfremur er stefnt að því að
kanna gönguleiðir í dalnum og
annars staðar á félagssvæðinu
og merkja inn á kort.
Á síðasta sumri var merktur
og stikaður vesturhluti Vatna-
jökulsvegar (Gæsavatnaleiðar),
og er vonast til þess að unnt
reynist að ljúka því starfi í
sumar.
Athygli skal vakin á því að
ferðir Ferðafélagsins eru öllum
opnar, en sé fjöldi þátttakenda
takmarkaður, sitja félagsmenn
fyrir. Sjálfsagt er að panta tím-
anlega til að tryggja sér pláss.
Ferðirnar eru seldar sem næst
kostnaðarverði, sem þýðir að
gönguferðir án aksturs eru
ókeypis.
Til að skrá sig sem félaga í
Ferðafélaginu nægir simtal við
Framhald á bls. 3.
FERÐAAÆTLUN
1. 18.3
2. 25.3.
3. 31.3.
4. 8.4,
5. 14.-15.4.
6. 22.4
7. 28.4.
8. 1.5.
9. 6.5.
10. 13.5.
11. 19.5.
12. 27.5.
13. 2.-3.6.
14. 9.6.
15. 15.-17.6.
16. 23.6.
17. 30.6.-3.7.
18. 1.7.
19. 7-8.7.
20. 10.7.
21. 11.-15.7.
22. 13.-15,7.
23. 21.7.
24. 18.-22.7
25. 26.7.
26. 28.7.
27. 28.-29.7.
28. 5.-7.8.
29. 9,-12.8.
30. 17.-19.8.
31. 24.-26.8.
32. 1.-2.9.
33. 2.9.
34. 8.9.
35. 22.-23.9.
Súlumýrar. Göngu- eðaskíðaferð.
Sklðagönguferð um Staðarbyggðarmýrar.
Blldsárskarð.
Skfðagönguferð á Glerárdal.
Páskar f Lamba.
Þorvaldsdalur. Sklðagönguferð.
Kaldbakur. Göngu- eða skfðaferð.
Súlur.
Kötlufjall.
Möðrufellshraun.
Fjöruferð - Blómsturvellir.
Vaglafjall. Gönguferð.
Langanes með fuglaskoðun.
Dalvfk - Ólafsfjörður. Kvöldferð.
Herðubreiðarlindir. Bræðrafell.
Gengið á Herðubreið ef viðrar.
Laxárdalur í S.-Þingeyjarsýslu. Gönguferð.
[ Flatey og Fiörðu. Sameiginleg ferð með
Ferðafélagi Islands. Farið verður með báti frá
Húsavík til Flateyjar og f Fjörðu. Þaðan
ganga þeir sem vilja um Keflavfk og Látraströnd
til Grenivlkur. en aðrir geta farið samdægurs með
bátnum til Húsavlkuraftur.
Leyningshólar. Fjölskylduferð með leikjum og
pylsugrilli.
Hvannastóð. Gæsadalur. Lúdent. Þrengslaborgir.
öku- og gönguferð.
Kleifarsteinar í Svarfaðardal. Kvöldferð.
Bræðrafell. Gengið þaðan um umhverfið
(tvo daga en síðan f öskju og sameinast hópnum
úr22. ferð.
Herðubreiðarlindir. Svartá. Vaðalda. Askja
Barkárdalur. Héðinsskörð. Hjaltadalur.
Gönguferð.
Snæfellsnes. Breiðafjarðareyjar.
Sögustaðir (Hörgárdal. Kvöldferð.
Bleiksmýrardalur.
Fjölskylduferð f Laugafell.
Brúaröræfi.
Gist I Tungnafelli. Farið þaðan á Arnarfell,
i Vonarskarð og e. t. v. fleira.
Lambahraun. Hofsjökull. Ásbjarnarvötn.
Laufrönd.
Ásbyrgi. Hljóðaklettar. Hólmatungur.
örnefnaferð á Glerárdal.
Berjaferð f Fellsskóg.
Haustferð I Herðubreiðarlindir.
Þættir
úrsögu
sósíalismans.
Jóhann
Páll Árnason:
Sósialismi í marxiskum skiln-
ingi, er ekki sama sem félags-
leg eign d framleiðslutœkjum.
Hún er að vísu nauðsynleg, en
aðeins sem eitt affrumskilyrð-
um. Engu minna máli skiptir,
að það þjóðfélag, sem tekur
J'ramleiðsÍutœkin isinaeign, sé
um leið umskapað, og sjálf-
srjórn meðlima þess komi i
stað stéltarkúgunar og ríkis-
valcis. EJ'naleg framleiðsla
þjóðfélagsins verður hvorki
miðuð viö neyzlu forréttinda-
hópa, né heldur verður hún
takmark i sjálfri sér, heldur á
hún að stefna að sem heztri
uppfyllingu einstaklings- og
þjóðfélagsþátta. Og síðast en
ekki sizt: Þœr þarfir eru ekki
J'yrirfram gefm staðreynd,
heldur er það hlutverk sósíal-
ismans að þroska þœr. Þess
vegna tengja höfundar marx-
ismans sösialismann við stytt-
ingu vinnutimans, við það
markmið að gera efnalega
framleiðslu að aukaatriði i
daglegu lifi þjóðfé/agsins, í
4 stað þess að hún útheimti
meirihlutann af orku þess og
tima. Sjálfvirkni núlimans
hefur gert þetta markmið
raunsœrra en það lengi vel
virtist.
Svo fremi að menn vilji
kalla sig marxíska sósíalista,
hljóta þeir að halda fast við
þennan skilning hugtaksins.
Þá getur ekkert þeirra þjóð-
félaga, sem tileru i dag, kallazt
mec) fullum rétti sósíaliskt,
hins vegar hefur sósialiskum
úrrœðum, hugmvndum, sem
eiga á einn eða annan hátt rcet-
ur sínar að rekja iil marxism-
ans, verið heitt til lausnar á
sögulegum vandamálum, sem
vart hefðu verið leyst með
öðru móti, og þannig hafa
skapazt forsendur að frekari
þróun i sósíalíska átt, þótt hún
. j sé engan veginn þar með sjálf-
krafa tryggð.
2 -NORÐURLAND